Urząd Morski – historia

Urząd Morski miał za zadanie przede wszystkim utrzymać na wybrzeżu polskim państwowe porty, przystanie i urządzenia portowe. Ponadto zbierał materiały statystyczne dotyczące ruchu portowego, współpracował z wszelkimi władzami w zakresie polityki i gospodarki morskiej. Do zadań Urzędu należało: prowadzenie spraw policji portowej i żeglugowej, pilotaż, budowa i zarząd latarni morskich, inspekcja techniczna statków morskich, budowa i eksploatacja portów i ich urządzeń, budowa i utrzymanie wzmocnień brzegowych, pogłębianie i utrzymanie morskich dróg wodnych, dozór nad kotłami okrętowymi, pomiar statków, służba żeglarska i ratownictwo morskie.

Szczegółową strukturę Urzędu Morskiego określał statut uchwalony w czerwcu 1929 r., który precyzował zakres jego działalności i kompetencje poszczególnych komórek organizacyjnych.

Urząd Morski składał się z pięciu wydziałów: I – Ogólnego; II – Budowlanego; III – Technicznego; IV – Żeglugowego; V – Eksploatacyjnego.

Wydział ogólny zajmował się sprawami personalnymi Urzędu Morskiego i jednostek mu podległych, w tym Kapitanatu Portu. Odpowiadał za sprawy budżetowe, rachunkowe i kasowe oraz dyscyplinarne. Wydział Budowlany byłodpowiedzialny za sprawy budowy portów na wybrzeżu morskim. (jednak bez spraw budowy portu w Gdyni do 1931 roku), utrzymaniem brzegów morskich, nabrzeży i budynków należących do administracji morskieh bądź jej podległych. Wydział techniczny miał za zadanie pilnowanie pomiarów statków morskich, dozór kotłów parowyc na statkach, latarnii morskich oraz portowego taboru pogłębiarskiego. Wydział Żeglugowy w porpzumieniu z Wydziałami Budowlanym i Technicznym ustalał i kotrolował m.in. głębokość szlaków morskich, ustawienie znaków nawigacyjnych, kwestie związane z ratownictwem morskim i kontrolą dokumentów okrętowych. Wydział Eksploatacyjy zajmował się sprawami dotyczącymi eksploatacji portów, nabrzeży, basenów portowych, urządzeń portowych, magazynów, dźwigów oraz kwestiami opłat portowych i umów wynajmu, a także dzierżawy terenów i urządzeń portowych.

W paragrafie 1 ogłoszonego statutu umieszczono zapis informujący o tym, że Urząd Morski z siedzibą w Gdyni jest władzą drugiej instancji w dziedzinie marynarki handlowej i portów morskich handlowych, sprawuje bezpośredni zarząd państwowych portów handlowych oraz prowadzi ich eksploatację. Z tego ogólnego określenia funkcji Urzędu Morskiego wynikało, że są one szersze i nie ograniczają się tylko do zwykłej administracji portowej, ponieważ obejmują również marynarkę handlową.

W styczniu 1931 r. doszło do połączenia Urzędu Morskiego z Zarządem Budowy Portu. Odtąd stanowił on odrębny Wydział III – Budowy Portu. Do tego czasu sprawy dotyczące budowy portu podlegały Kierownictwu Budowy Portu.

12 stycznia 1931 r. ukazało się rozporządzenie ady Ministrów mówiące o przekazaniu Urzędowi Morskiemu spraw budowy portu w Gdyni.

Struktura Urzędu Morskiego po reorganizacji składała się z 4 wydziałów: I – Ogólnego; II – Administracji Wybrzeża i Marynarki Handlowej; III – Budowy Portu, utworzonego z wchłonięcia przez Urząd Morski Zarządu Budowy Portu, oraz IV – Zarządu Portu Gdynia, który był oddzielną jednostką działającą w ramach Urzędu Morskiego. Wydział dzielił się na dwa oddziały: Handlowy i Techniczny.

Do głównych aspektów działania tak zorganizowanego Urzędu Morskiego, należała budowa oraz utrzymanie portu w Gdyni, eksploatacja urządzeń przeładunkowych, pogłębianie dróg wodnych i basenów portowych, inspekcja techniczna na statkach handlowych, ratownictwo morskie i sprawy pilotażu.

Źródło: Jan Tymiński, Administracja morska w Gdyni w okresie Drugiej Rzeczypospolitej. Organizacja, kadry, działalność, Gdynia 2020

There is nothing to show here!
Slider with alias Port-Gdynia not found.

Galeria