„Gdynianie w Gotenhafen” to wyjątkowa książka, napisana przez autora mieszkającego w Gdyni nieprzerwanie od 1928 r., również w najbardziej tragicznym okresie w dziejach miasta: niemieckiej okupacji w latach 1939–1945. Były to szczególnie trudne lata dla całej pięcioosobowej rodziny Markiewiczów, która mimo ciągłego nagabywania o podpisanie narodowej listy niemieckiej (matka autora Betty była rodowitą, wykształconą gdańszczanką, biegle mówiącą po niemiecku), skrajnie trudnych warunków życia, wytrwała do końca wojny przy swojej polskości.
Ciężkie i niebezpieczne było też codzienne życie autora, który po ukończeniu 14 roku życia, zmuszony został do ciężkiej, fizycznej, przymusowej pracy jako uczeń-pomocnik elektroinstalatora w porcie, będącym wtedy jedną z największych baz Kriegsmarine na Bałtyku. Jego szczegółowy opis, ze względu na jej autentyczność, wierne oddanie klimatu tamtych lat, również wśród nielicznych Polaków z nim pracujących, szeroko otwarte oczy, młodzieńcza ciekawość życia i umiejętność kojarzenia, nie tylko samemu widzianych, często zmieniających się w porcie widoków, są największym atutem tej książki. Prezentowane w niej wspomnienia mają dużą wartość historyczną i dokumentacyjną, ponieważ ich autor przez ponad 4 lata był uważnym świadkiem funkcjonowania gdyńskiego portu jako bazy Kriegsmarine, również po dwóch ciężkich nalotach na Gotenhafen, każdy z udziałem kilkuset bombowców.
Niezwykle interesujące są też
ostatnie rozdziały poświęcone pieszej ucieczce na przełomie stycznia i lutego
1945 r. z Gotenhafen do odległego o ponad 80 km Chmielna, podczas
zamieci śnieżnej i kilkunastostopniowego mrozu, a także ogromnym problemom
związanym
z powrotem do wyzwolonej Gdyni (niestety już bez ojca, który zmarł w przededniu
zakończenia wojny, 7 maja 1945 r. w tej samej miejscowości, do której przybył w
1920 r. jako żołnierz oddziałów Wojska Polskiego przejmujących tereny Pomorza
od Prusaków).
Jerzy Drzemczewski
Książkę można kupić/zamówić albo bezpośrednio u wydawcy:oficynie PORTA MARE/www.powr.pl/ albo w gdyńskich księgarniach: KOGA, empikach w Riwierze i w Centrum/ na ul. Świętojańskiej/.
