Ponownie zapraszamy na spotkanie autorskie wokół książki „Marsz, marsz BATORY” z Aleksandrą Karkowską. Tym razem 28 kwietnia, godzina 17, Towarzystwo Miłośników Gdyni.
Książka powstała na podstawie wspomnień 50 pasażerów M/S Batorego, którzy na jego pokładzie emigrowali do USA i Kanady. Autorki (Aleksandra Karkowska i Barbara Caillot) zebrały opowieści, fotografie, ciekawostki, anegdotki pasażerów, a także członków załogi legendarnego transatlantyka. Podczas spotkania dowiemy się, ile trwała podróż przez ocean, co jadano na Batorym, jak pasażerowie mogli spędzać czas, jakie mieli rozterki podczas podróży.
Spotkanie autorskie odbędzie się w poniedziałek, 28 kwietnia o godzinie 17, w Towarzystwie Miłośników Gdyni, w Gdyni ul.Władysława IV 51. Orientacyjny czas spotkania – 1 godzina.
Wciąż rodzą się przeróżne sprawy naszego portu oraz miasta, i te duże, swym znaczeniem wykraczające poza gdyńskie granice, i te małe – a przecież na gdyńską skalę istotne. Warto je notować, utrwalać, chronić przed mgłą zapomnienia. Są również sprawy dość dawno, a nawet bardzo dawno minione. Jeszcze bardziej narażone na rozproszenie w niepamięci. Już zbyt wiele z nich przepadło i nie da się odtworzyć, wiele może bezpowrotnie zaginąć, jeśli nie zatrzyma się ich kształtów w słowie i fotografii.
Tym sprawom – aktualnym i minionym służy ten „Rocznik”, powołany z potrzeby serca i rozumu przez Towarzystwo Miłośników Gdyni. Nie jest to rocznik naukowy. Ma formę różnorodną i treść wielce urozmaiconą, tak aby każdy gdynianin mógł w nim znaleźć coś dla siebie. Coś, co go zainteresuje, wzruszy, pouczy, coś, co go jeszcze bardziej zwiąże z miastem, dla nas przecież najpiękniejszym i najbliższym na świecie.
„Rocznik” mówi o wielu z tych spraw, którymi żyjemy na co dzień … Znajdą w nim Czytelnicy również nieco materiału z przeszłości … „Rocznik” nie pretenduje do miana monografii, na swych kartach nie zawiera wszystkiego, ani nawet – wszystkich spraw najważniejszych. Jest jak czasopismo, tyle że ukazujące się w statecznym, rocznym rytmie. I dopiero w perspektywie wielu lat może stanowić w miarę pełne zwierciadło naszej pięknej Gdyni. Jeśli zdobędzie sobie sympatię i mieszkańców, jeśli przyzwyczają się do niego i zechcą go mieć i zechcą z nim współpracować – stanie się nieodłączną cząstką Jej życia. Chcielibyśmy gorąco aby tak się stało.
Tak o „Roczniku” pisali jego twórcy: Andrzej Ropelewski, Stanisław Gierszewski, Jerzy Miciński, Edgar Milewski, Maciej Rdesiński, Andrzej Czayka i Aleksandra Górna.
Dziś, blisko pięćdziesiąt lat później, Towarzystwo Miłośników Gdyni wydając jubileuszowy – 30. „Rocznik Gdyński”, kontynuuje ich dzieło. Dzięki publikującym na łamach „Rocznika” autorom, udało się „ocalić od zapomnienia” wiele wydarzeń, nie tylko z przeszłości, ale też mówiących o współczesności i przyszłości naszego miasta.
Zawarte w tym numerze artykuły poświęcone są różnym aspektom gdyńskiej historii.
Kwestie związane z regulacją gdyńskich rzek i potoków opisał w artykule Michał Miegoń, natomiast Jan Tymiński przedstawił na przykładzie posterunku nr 2 działalność polskiego wywiadu w Gdyni. Historię komunikacji trolejbusowej dotyczącej Oksywia od lat 40. aż do lat 70. XX wieku przedstawili Piotr Bielski, Mariusz Józefowicz i Olgierd Wyszomirski. Natomiast dzieje kontaktów gdyńsko – północnokoreańskich opracował Dawid Gajos. Pojawiło się w numerze również szereg artykułów poświęconych szeroko pojętej gospodarce morskiej. Historię gdyńskiego portu w latach II wojny światowej przygotował Bolesław Hajduk. Natomiast współczesna problematyka gospodarcza omówiona została w artykułach Marka Grzybowskiego i Rafała Machowiaka.
Problematykę działalności i rozwoju Pomorskiego Centrum Fizjoterapii Domowej na rzecz rehabilitacji osób starszych, z niepełnosprawnością oraz pacjentów po zabiegach chirurgicznych przedstawiła Monika Hubisz.
W Roczniku pojawił się też dział zawierający artykuły poświęcone gdyńskiej kulturze i sztuce.
Historię Oficyny Verbi Causa przedstawiła Małgorzata Sokołowska, publicystka, autorka książek, wydawca. O architekturze gdyńskiej i związanych z miastem architektach przeczytać można w artykułach Dawida Gajosa, Bartosza Romiszewskiego, Tadeusza Zielińskiego, Arkadiusza Brzęczka i Bartłomieja Ponikiewskiego.
Historię Miejskiej Biblioteki Publicznej poznać mogą czytelnicy dzięki artykułowi Teresy Arendt. Z kolei Natalia Gromow zarysowała koncepcję jej rozwoju. Trzeci z autorów Krystian Malinowski pokazał wybrane filie gdyńskiej biblioteki opracowując „biblioteczny” mini-album prezentujący zdjęcia placówek w ujęciu gdyńskich autorów.
Interesującą publikacją z pogranicza sztuki i gospodarki jest cykl fotografii autorstwa Tadeusza Urbaniaka, ukazujący powstawanie Publicznego Terminalu Promowego. Natomiast prace fotograficzne Jacka Dworakowskiego ukazują koloryt gdyńskiego morza we wszystkich porach roku.
Z okazji 100. rocznicy śmierci Conrada zamieszczono w „Roczniku” artykuł Marka Grzybowskiego o podejmowanych działaniach na rzecz upamiętnienia tego wybitnego pisarza. Zamieszczono również recenzje książek gdyńskich autorów: Juliana F. Skelnika, Ryszarda Leszczyńskiego i Jana Mordawskiego. Interesujący się historią morską, znajdą w artykule Tomasza Miegonia, szereg informacji o historii i działaniach podejmowanych przez Muzeum Marynarki Wojennej na rzecz udostępnienia zwiedzającym zabytkowych jednostek pływających.
Po raz pierwszy w historii „Rocznika” jest on wydany w kolorze, w atrakcyjnie graficznej formie. Jego wydanie było możliwe dzięki życzliwości i wsparciu Partnera Towarzystwa Miłośników Gdyni Drukarni Wydawniczej im. W.L. Anczyca w Krakowie.
Towarzystwo Miłośników Gdyni, dbając, aby „Rocznik” docierał do kolejnych pokoleń czytelników, wydaje go dziś nie tylko w wersji tradycyjnej – papierowej, ale także elektronicznej, artykuły będą sukcesywnie pojawiały się w Dzienniku Historyczno-Kulturalnym rocznikgdynski.pl, będącym cyfrowym rozszerzeniem „Rocznika Gdyńskiego”.
W czwartek o godzinie 18:00, w Galerii TMG rozpoczyna się wystawa malarstwa “Barwy mojego świata”. Autorką prac jest Sonia Guja, artystka Koła Plastyków TMG.
Jej twórczość to niezwykła podróż przez kolory i emocje, ukazująca indywidualne spojrzenie na otaczającą rzeczywistość.
To doskonała okazja, by spotkać autorkę, porozmawiać o sztuce i zanurzyć się w świecie pełnym barw i inspiracji.
Niedawno ukazała się książka “Tadeusz Wenda. Budowniczy portu Rzeczypospolitej” autorstwa Zbigniewa Opackiego i Dagmary Płazy-Opackiej.
W 1920 roku Polska po latach zaborów i braku własnej państwowości wróciła nad Bałtyk. Niewielki skrawek wybrzeża był jednak zupełnie niezagospodarowany. Brakowało na nim choćby jednego większego portu mogącego obsługiwać flotę wojenną i handlową. Mimo to wizjonerstwo grupy ówczesnych polityków oraz ekspertów branży morskiej pozwoliło na zbudowanie własnego portu, otwierającego Polskę na świat. Lokalizację portu wybrał inżynier Tadeusz Wenda, który także go zaprojektował i nadzorował jego budowę. Stworzył dzieło, które pozwoliło na rozwój gospodarczy kraju oraz rozwinięcie żeglugi i handlu zamorskiego. Realizacji tego zadania Wenda poświęcił 17 lat pracy. Gdyński port był i jest dumą nie tylko rządzących, ale całego społeczeństwa, a miasto, które przy nim wyrosło, stało się symbolem nowoczesności.
Wciąż jednak niewiele wiadomo o samym Tadeuszu Wendzie. Kim był budowniczy portu Rzeczypospolitej? Na to pytanie odpowiada książka otwierająca serię Gdynia w Nowym Świetle. Współwydawcą publikacji jest Muzeum Miasta Gdyni.
Zapraszamy na spotkanie autorskie wokół książki “Marsz, marsz BATORY” z Aleksandrą Karkowską. 2 luty, godzina 12, Klub Marynarki Wojennej Riviera.
Książka powstała na podstawie wspomnień 50 pasażerów M/S Batorego, którzy na jego pokładzie emigrowali do USA i Kanady. Autorki (Aleksandra Karkowska i Barbara Caillot) zebrały opowieści, fotografie, ciekawostki, anegdotki pasażerów, a także członków załogi legendarnego transatlantyku. Podczas spotkania dowiemy się, ile trwała podróż przez ocean, co jadano na Batorym, jak pasażerowie mogli spędzać czas, jakie mieli rozterki podczas podróży.
Spotkanie autorskie odbędzie się 2 lutego o godzinie 12:00 w Klubie Marynarki Wojennej Riviera, w Gdyni ul.Zawiszy Czarnego 1. Orientacyjny czas spotkania – 1 godzina.
Obchody urodzin Eugeniusza Kwiatkowskiego rozpoczynają się w poniedziałek, 30 grudnia 2024 roku o godzinie 10 pod pomnikiem przy ulicy 10 Lutego 16 w Gdyni.
W uroczystościach wzięli udział parlamentarzyści: Wioleta Tomczak i Rafał Siemaszko, wicewojewoda Anna Olkowska-Jacyno, wiceprezydentka Gdyni Oktawia Gorzeńska i dyrektor zarządzający ds. kultury i aktywności mieszkańców Mariusz Bzdęga. Radę Miasta reprezentowali: wiceprzewodniczący Jakub Ubych i Ireneusz Trojanowicz, a także radni Larysa Kramin, Łukasz Piesiewicz i Monika Strzałkowska. Jak co roku, w uroczystościach wzięli udział członkowie Towarzystwa Miłośników Gdyni, inicjatora i głównego organizatora powstania pomnika Eugeniusza Kwiatkowskiego. Pod pomnikiem złożono kwiaty i uczczono pamięć Eugeniusza Kwiatkowskiego minutą ciszy.
Eugeniusz Kwiatkowski był wicepremierem Polski, ministrem przemysłu i handlu w latach 1926-1930, ministrem Skarbu Państwa w latach 1935-1939, wizjonerem powstania gdyńskiego portu i nowoczesnego miasta Gdynia.
Pomnik inż. Eugeniusza Kwiatkowskiego powstał z inicjatywy Towarzystwa Miłośników Gdyni. Miał zostać odsłonięty w 100 rocznicę urodzin, 30.12.1988 roku jednak nie był jeszcze gotowy. Setne urodziny uczczono wmurowaniem kamienia węgielnego z pamiątkową tablicą. Właściwy pomnik został odsłonięty 6 lat później, 1 października 1994 roku. Na pofalowanym cokole znajduje się imię i nazwisko przedstawionego na pomniku Eugeniusza Kwiatkowskiego oraz cytaty z Jego wystąpień „Rzecz najważniejsza to Polska”, oraz „Gdynia i morze to jedno”.
Poniżej przedstawiamy kilka historycznych zdjęć Eugeniusza Kwiatkowskiego pochodzących z Narodowego Archiwum Cyfrowego.
(1932) Uroczystość zamknięcia kursu. Widoczni m.in. minister przemysłu i handlu Eugeniusz Kwiatkowski, prof. Tadeusz Hilarowicz.(1928) Drewniane molo “Żeglugi Polskiej” ze zgromadzonymi gośćmi przybyłymi z okazji uroczystości poświęcenia statków pasażerskich “Wanda”, “Jadwiga”, “Hanka”. Wśród zaproszonych gości widoczni m.in.: marszałek Józef Piłsudski, jego córki Wanda (I rząd, 2. z lewej) i Jadwiga (I rząd, 3. z lewej), minister przemysłu i handlu Eugeniusz Kwiatkowski (na prawo od marszałka), jego córka Hanna Kwiatkowska (I rząd, 1. z lewej), podpułkownik Aleksander Prystor (2. na prawo od marszałka), komisarz Rządu na m.st. Warszawę Władysław Jaroszewicz (3. na prawo od marszałka)(1930) Minister komunikacji Belgii Maurice Lippens (czwarty z lewej) w towarzystwie ministra przemysłu i handlu Polski Eugeniusza Kwiatkowskiego (czwarty z prawej), posła nadzwyczajnego i ministra pełnomocnego Polski w Belgii Tadeusza Jackowskiego (trzeci z lewej), dyrektora Departamentu Morskiego Ministerstwa Przemysłu i Handlu Teodozego Nosowicza (trzeci z prawej) podczas zwiedzania Gdyni.(1930) Poświęcenie bandery na “Polonii”. Widoczny ksiądz Tuszyński dokonujący poświęcenia, minister przemysłu i handlu Eugeniusz Kwiatkowski z małżonką Leokadią, dyrektor “Żeglugi Polskiej” Julian Rummel.(1937) Członkowie rządu podczas otwarcia “Hotelu masowego”. Widoczni m.in. wicepremier Eugeniusz Kwiatkowski (1), minister spraw wojskowych generał Tadeusz Kasprzycki (2), minister spraw zagranicznych Józef Beck (3), wiceminister komunikacji Aleksander Bobkowski (4).(1937) Prezydent i członkowie rządu po konferencji na temat rozbudowy mola oraz budowy bazyliki. Widoczni m.in. prezydent RP Ignacy Mościcki (I rząd, drugi z prawej), minister skarbu Eugeniusz Kwiatkowski (I rząd, pierwszy z prawej), wojewoda pomorski Władysław Raczkiewicz(I rząd, pierwszy z lewej).
„Gdynia – Palestyna” to wydarzenie, w którym nawiązujemy do uruchomionej w 1933 roku linii przewozowej łączącej Gdynię z Hajfą i Jaffą. W latach 30-tych XX wieku była ona nadzieją dla setek tysięcy Żydów uciekających z Europy przed antysemityzmem. Przyjeżdżając do Palestyny, nie trafiali oni jednak na „ziemię niczyją”. Na historię tych migracji chcemy spojrzeć nie tyle z perspektywy Gdyni, ile Palestyny i Palestyńczyków.
Historia będzie punktem wyjścia do refleksji nad źródłami i konsekwencjami migracji oraz nad trwającym od dekad konfliktem. Przede wszystkim będzie jednak próbą ożywienia politycznej wyobraźni oraz szukaniem nadziei i siły w relacji człowieka z ziemią. Wspólnie przyjrzymy się tradycjom, wsłuchamy się w pieśni i języki, zanurzymy się w smakach i mądrości rdzennej ludności.
Zapraszamy na weekend wypełniony dyskusjami, projekcjami filmowymi, sesjami medytacyjnymi oraz przygotowany przez Zorkę Wollny występ chóralny z udziałem lokalnych zespołów (Akademia Głosów Tradycji) i osób mieszkających w Trójmieście, w tym tych z doświadczeniem migracji.
Do współpracy przy projekcie zaprosiliśmy artystki z Palestyny, Polski, Izraela/USA, Niemiec, Ukrainy i Białorusi. Zobaczcie, jak ich perspektywy przenikają się w niezwykłej przestrzeni zabytkowego Dworca.
Na wybrane wydarzenia obowiązują zapisy – bezpłatne wejściówki są dostępne online na stronie www.bilety.polska1.pl.
Bilety na charytatywny brunch oraz warsztaty kulinarne organizowane we współpracy z Polską Akcją Humanitarną są dostępne na platformie Allegro.
„GDYNIA – PALESTYNA” – szczegółowy program 91. urodzin Dworca Morskiego:
PIĄTEK, 6 grudnia
18:00 – Landing / Seeding. Grupowa sesja medytacyjna w języku angielskim + sesje indywidualne Prowadzenie: Shelley Etkin
SOBOTA, 7 grudnia
10:00 – 13:00 – Charytatywny brunch dla Gazy wg przepisów Sabiny Francuz i Mirny Bamieh Współpraca: Polska Akcja Humanitarna, Restauracja Mondo, kawiarnia Pokusa, Halva Store
11:00 – Sour Cities: krąg dyskusyjny (język angielski) Teksty: Mirna Bamieh, prowadzenie: Shelley Etkin i Tareq Jarrad Współpraca: CSW Zamek Ujazdowski
15:00 – Spotkanie z Adamem Hraish „Codzienność pod drugiej stronie Muru”
16:00 – Pokaz filmu „Foragers” (pl. „Zbieracze”) w reż. Jumany Manna /64 min, 2022 (napisy angielskie)
17:30 – Pokaz filmu „Wild Relatives” (pl. „Dzicy krewni”) w reż. Jumany Manna/ 64min, 2018 (język angielski)
18:00 – Landing / Seeding. Grupowa sesja medytacyjna w języku polskim Prowadzenie: Anna Nowicka
19:00 – Pokaz filmu: Nie chcemy innej ziemi („No Other Land”) w reż. Basel Adra, Hamdan Ballal, Yuval Abraham, Rachel Szor / 2024 / Palestyna, Norwegia / 96 min. (napisy polskie i angielskie) Po filmie dyskusja z udziałem Shelley Etkin i Tareqa Jarrada.
NIEDZIELA, 8 grudnia
10:00 – Rozmowa Shelley Etkin i Tarqa Jarrada Rozmowa będzie dotyczyła różnorodnych kwestii związanych z bioróżnorodnością, naturą, ziemią i tożsamością. Shelley i Tareq poruszą również kwestię aktywizmu diaspory promowaniu kontrnarracji. Spotkanie w języku angielskim
11:00 – Sour Things: warsztat fermentacji Mirny Bamieh; prowadzi Sabina Francuz Wejściówki w formie cegiełek do nabycia wyłącznie online na platformie Allegro.
14:00 – Landing / Seeding. Grupowa sesja medytacyjna w języku ukraińskim Prowadzenie: Inna Datsiuk
18:00 – performance Zorki Wollny w formie występu chóralnego z udziałem lokalnych zespołów (Akademia Głosów Tradycji) i osób mieszkających w Trójmieście, w tym tych z doświadczeniem migracji.
Zapraszamy do Teatru Miejskiego im. Witolda Gombrowicza w Gdyni na spektakl Kochanie wróciłem. Premiera 26.10.2024.
Zabawna opowieść o tym, że stereotypowe postrzeganie ról kobiety i mężczyzny może być krzywdzące dla obu stron, a szczęście można osiągnąć żyjąc wyłącznie na własnych warunkach. Kiedy okazuje się, że tradycyjny model rodziny się nie sprawdza, żona przejmuje obowiązki męża w jego firmie, on zaś jej obowiązki w domu. Te zmiany zajdą dużo dalej transformując życie pozostałych bohaterów. Dla niektórych rezultaty tej zamiany będą zaskakujące; dla wszystkich – ostatecznie satysfakcjonujące.
Współproducentem spektaklu jest Filharmonia Kaszubska w Wejherowie, premiera w Wejherowie: 5.11.2024.
Wokół książki “Przypadki Pana Juliana” 2 października 2024 zapraszamy na spotkanie z Julianem Skelnikiem
FILIA GDAŃSKA – ULICA MARIACKA 42 – GODZINA 17:30
Julian F. Skelnik – urodził się w Gdyni w 1954 r.; nauczyciel akademicki, działacz „Solidarności”, manager i europejski ekspert rynku usług portowych, animator kultury. Od trzydziestu lat Konsul Honorowy Królestwa Danii na Pomorzu.
Rozmowę poprowadzi Natalia Soszyńska, prezeska Gdańskiego Klubu Książki.
Zapraszamy na spektakl Przesiadka do Teatru Gdynia Główna. Data premiery 27/28 września 2024 roku.
Noc. Na dworcu PKP spotykają się różni ludzie. Niezależnie od wieku, pozycji społecznej, płci, światopoglądu tkwią w miejscu, skąd nie ma ucieczki. Łączy ich jedno: lęk. Nie spodziewali się przesiadki, utknięcia w miejscu ciemnym i nieprzyjemnym. Poczekalnia okazuje się czyśćcem, zakładem psychiatrycznym a jednocześnie ringiem i estradą. Miejscem, gdzie uwalniają się lęki, poczucie winy i zwątpienia. Napięta atmosfera wyzwala w dworcowej poczekalni utarczki słowne wg rodzinnego schematu.
A jednak to spotkanie staje się dla wszystkich możliwością oswojenia swoich demonów, szansą na ich wewnętrzną przemianę. Czy z niej skorzystają? Co ich wyzwoli, co uruchomi? Natrętna, koczująca na dworcu menelka? Synocórka, która przed laty złożyła dymisję z życia i jej obrazoburczy performens? Czy wreszcie pojawienie się prof. Antoniego Kępińskiego- najbardziej znanego i cenionego polskiego psychiatry, który stawiając fundamentalne pytania, buduje więź w dworcowej poczekalni i przeprowadza zbiorową terapię. Który model zachowań, świadomie lub nie, wybiorą mimowolni uczestnicy „zajęć” z profesorem? „Przesiadka” jest nie tylko testem tolerancji wobec różnorodności, ale i obrazem kondycji psychicznej polskiego społeczeństwa.
Spektakl powstał w ramach programu Dramatopisanie Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego. Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
26 września (czwartek), na godzinę 17:30 zapraszamy do Biblioteki Wiedzy na kolejne, po przerwie wakacyjnej, spotkanie z historią Gdyni. Poświęcone zostanie ono dziejom Gdyni w latach II wojny światowej.
Uczestnicy spotkania poznają historię przygotowań oraz obrony miasta i portu we wrześniu 1939 r. Będą mieli również okazję dowiedzieć się, jakie były losy gdynian i przedstawicieli innych narodów przebywających w Gdyni podczas okupacji niemieckiej.
Podczas wędrówki po mieście poznamy nie tylko życie codzienne, ale też ofiary, jakie ponieśli gdynianie podczas walki z niemieckim okupantem. Przedstawione zostaną też dzieje portu, jego funkcjonowania podczas wojny, oraz roli, jaką odegrał podczas ucieczki Niemców przez Gdynię, a także historię jego zniszczenia w 1945 r.
Rada Dzielnicy Kamienna Góra zaprasza wszystkich mieszkańców Gdyni na festyn rodzinny: “Gdyńskie Żagle na Kamiennej Górze”.
Gdyńskie Żagle odbędą się w sobotę, 07 września 2024 roku, w samym sercu Gdyni, w Parku im. Marii i Lecha Kaczyńskich. Od godziny 15:00 do 21:00 czeka wiele atrakcji.
Odbędą się warsztaty z rękodzielnictwa, gdzie będzie można nauczyć się tworzenia unikalnych i ekologicznych wyrobów.
Na terenie festynu zorganizowana zostanie wystawa prac lokalnych artystów, gdzie będzie można podziwiać ich wyjątkowe prace. Dla smakoszy będzie strefa gastronomiczna, oferująca wiele kuchni – każdy znajdzie coś dla siebie.
Dla fanów sportu odbędzie się spotkania z koszykarzami oraz piłkarzami Gdyńskiej Arki. Zapraszamy po wspólne zdjęcia, autografy, oraz wejściówki na mecze.
W tym roku będziecie mogli wesprzeć akcję DKMS, zapisując się jako potencjalny dawca szpiku.
Wiele atrakcji będzie na scenie Amfiteatru, poznamy historię dzielnicy Kamienna Góra, posłuchamy lokalnych zespołów i do wygrania będzie mnóstwo nagród.
Towarzystwo Miłośników Gdyni jest partnerem wydarzenia, Akademia Głosów Tradycji wystąpi na scenie o godzinie 15:30, natomiast na terenie festynu odbędzie się wystawa prac Koła Plastyków TMG.
Rezerwujcie czas na pierwszą sobotę września – 7.09.2024 roku.
4 lipca na godz. 17:30 zapraszamy do Biblioteki Wiedzy na kolejne spotkanie dotyczące historii Gdyni i jej mieszkańców.
Zbliżające się 100-lecie nadania Gdyni praw miejskich oraz nadchodzące Igrzyska XXXIII Olimpiady Paryż 2024, stanowią doskonałą okazję, aby przybliżyć gdynianom postacie związanych z naszym miastem sportsmenek i sportowców. Jest to ważne, bowiem historia naszego miasta, to także historia sportu i udziału gdynian w najróżniejszych sportowych wydarzeniach, także w tych najważniejszych – olimpijskich.
Wszystko to sprawia, że warto przedstawić postacie i dokonania sportsmenek i sportowców trenujących w gdyńskich klubach i rywalizujących ze sportowcami z całego świata na arenach Igrzysk Olimpijskich, związanych z Gdynią i promujących nasze miasto na świecie.
Spotkanie poprowadzi czytelnik Biblioteki Gdynia, pasjonat historii – Stanisław Lis.
[w:] Ludzie morza i Pomorza / Stanisław Zieliński. – Warszawa, 1935. – s. 14
KWIATKOWSKI Eugenjusz inż., ur. 13.XII 1888 w Warszawie, jako minister Przemysłu i Handlu zainicjował, uruchomił polską flotę handlową, zorganizował i rozbudował port Gdynię, której zdolność przeładunkowa przed akcją K-go wynosiła 50.000 tonn, a pod koniec urzędowania K. — 5000000 tonn, działalność ta zaskarbiła mu miano „Twórcy Gdyni“
Okalający port w Gdyni falochron narażony był na skutki oddziaływania wody morskiej. Dodatkowo niszczący wpływ na jego stan miały działania wojenne. Po pewnym czasie falochron utracił swoją szczelność i wytrzymałość. Ekspertyzy dokonane w pierwszej dekadzie XXI wieku wskazywały, że grozi zawaleniem. W 2005 r. Urząd Morski w Gdyni, zdecydował się na dokonanie prac modernizacyjnych.
W dniu 1 czerwca 2005 r. podpisano umowę o dofinansowanie projektu z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Niecały rok później drogą przetargu wyłoniono wykonawcę prac budowlanych – niemieckie konsorcjum Wayss & Freytag Ingenieurbau AG i Colcrete von Essen Gmbh & Co KG. Wykonawca wiodący konsorcjum podpisał z UM w Gdyni kontrakt w dniu 18 maja 2006 r. Funkcję Inżyniera Kontraktu Urząd Morski zlecił firmie „Projmors” Biuro Projektów Budownictwa Morskiego sp. z o.o.
W wyniku opóźnień i niewłaściwego prowadzenia robót zerwano w 2007 r. umowę z Wykonawcą. Prace zabezpieczające przed awarią wymagane natychmiast zostały zlecone w trybie z wolnej ręki a na pozostałe roboty został ogłoszony nowy przetarg.
Urząd Morski zlecił więc wymagane prace zabezpieczające przed awarią gdańskiej Hydrobudowie S.A. Wykonana została nadbudowa naruszonego odcinka falochronu o długości 900 m oraz wbita ścianka szczelna, złożona z profi li stalowych o długości 12 m i szerokości około 60 cm na sekcjach 45–51, tj. długości około 130 m. Na pozostały, nieremontowany jeszcze odcinek falochronu, został ogłoszony nowy przetarg. 12 grudnia 2007 r. wystosowane zostało ogłoszenie o zamówieniu na przebudowę Falochronu Głównego wraz z modernizacją systemu nawigacyjnego na sekcjach 52–109. Otwarcie ofert nastąpiło 30 stycznia 2008 r. W wyniku przetargu nowym wykonawcą została fi rma Hydrobudowa S.A. (Oddział Budownictwa Hydrotechnicznego), z którą Urząd Morski podpisał kontrakt 6 maja 2008 r. Osiem dni później fi rma weszła na plac budowy. W maju br. Hydrobudowa S.A. (obecnie Hydrobudowa Gdańsk S.A.), podpisała z UM dodatkowo kontrakt na wykonanie robót budowlanych, polegających na naprawie uszkodzeń posztormowych na sekcjach 8–34. Po rozmowach urzędników z Ministerstwem Transportu przesunięto termin oddania falochronu do użytku bez konsekwencji fi nansowych. Hydrobudowa S.A. oddała inwestycję szybciej niż przewidywał harmonogram. Prace objęły:– wykonanie konstrukcji podwodnej (1098 m);– wykonanie nadbudowy żelbetowej;– naprawę ścian skrzyń kesonowych– montaż wyposażenia;
– wykonanie instalacji elektrycznej;– wykonanie stanowisk lęgowych. W rezultacie całego przedsięwzięcia przebudowano Falochron Główny i
Falochron Główny w Porcie Gdynia o długości 2018,8 m jest posadowiony na 109 skrzyniach wydzielających 109 sekcji dylatacyjnych konstrukcji. Zakres przebudowy falochronu obejmował głównie: – Roboty przygotowawcze-podczyszczeniowe i rozbiórkowe; Konstrukcje podwodne – ścianki szczelne, montaż kotew, betonowanie podwodne, montaż w wodzie na ścianie żelbetowej konstrukcji osłonowej z rur dla kabli; Naprawę ścian skrzyń od strony portu Konstrukcje nadwodne – wykonanie i montaż prefabrykatów z parapetu i nawierzchnia betonowa i montaż wyposażenia – odbojnice, drabinki i włazy ratownicze, balustrady stalowe i postumenty ratownicze.
Przebudowa gdyńskiego falochronu była jedną z dziewięciu inwestycji realizowanych na Pomorzu w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Transport. Inwestycje w modernizację i rozwój polskich portów sięgną w najbliższych latach 3,7 mld zł.
Konstrukcję podwodną falochronu stanowią żelbetowe skrzynie wypełnione piaskiem i ustawione na podsypce tłuczniowo-kamiennej. Długość skrzyń wynosi około 18,5 m, szerokość skrzyń 7 m, szerokość skrzyń w podstawie 9 m. Wewnątrz skrzynie wzmocnione są przeponami, a przestrzeń między nimi wypełniona jest piaskiem. Od stromy zatoki, w latach 2009-2011 wykonano wzmocnienie posadowienia falochronu poprzez wbicie ścianki szczelnej.
Na konstrukcji podwodnej posadowiono nadbudowę żelbetową. Od strony Zatoki parapet żelbetowy ze zintegrowaną komorą rozpraszającą energię falowania, a od strony portu żelbetowy oczep o szerokości ok. 100 cm. Parapet i oczep połączone są ze sobą konstrukcją żelbetową (żebra, kontrforsy). Przestrzeń pomiędzy ścianą odwodną a odporową jest wypełniona piaskiem oraz zwieńczona nawierzchnią betonową.
Na skrzynia h numer 4, 6, 8, 11 (po stronie północnej Bazy) oraz 18, 20, 23, 26 (po stronie południowej stanowiska przeładunkowego) zamontowano pierwotnie pachoły cumownicze typu ZL 90 o uciągu 900 kN, które w roku 218 wymieniono na pachoły żeliwne typu “Tee Bollard” o uciągu 1500 kN.
Na skrzyni 38 (na południe od budynku pompowni, w odległości około 170 m od południowej ściany budynku pompowni) znajduje się wejście na falochron instalacji kablowych zasilających Bazę Przeładunku Paliw Płynnych. Kable są prowadzone z nabrzeża Wendy pod dnem kanału portowego. Wejście kabli na falochron jest wykonane w przepustach z rur stalowych mocowanych do ściany skrzyni i przechodzących przez oczep do studni przyłączeniowych.
Literatura: Tomasz Mioduszewski, Romuald Marczyński, Opinia techniczna określająca maksymalną wielkość statku możliwego do przyjęcia przy stanowisku Bazy Przeładunku Paliw Płynnych, Pracownia Projektowa Budownictwa Hydrotechnicznego AQUAPROJEKT, Sp. z o.o., Gdańsk 2019; Karolina Dołhy, Przebudowa Falochronu Głównego w Gdyni wraz z modernizacją systemu nawigacyjnego, Gdynia 2014, https://www.umgdy.gov.pl/fundusz_europejski/przebudowa-falochronu-glownego-w-gdyni-wraz-z-modernizacja-systemu-nawigacyjnego-2/; Przebudowa Falochronu Głównego w Gdyni, Geoinżynieria drogi mosty tunele 2000, nr 4.
