Rocznicowy przegląd prasy 1933-2003

 

 

Małgorzata Sokołowska

ROCZNICOWY PRZEGLĄD PRASY 1933-2003

 

 

1933

Nowy komisarz rządu w Gdyni

Z Warszawy donoszą, iż naczelnik wydziału i wicewojewoda w Stanisławowie Franciszek Sokół mianowany został komisarzem rządu w Gdyni. Dotychczasowy komisarz rządu p. Seweryn Czerwiński mianowany został wicewojewodą w Stanisławowie.

Dziennik Gdyński, 27.01.1933

 

Marynarka Wojenna w wojnie polsko-sowieckiej

10 lutego br. w dzień rocznicy odzyskania wybrzeża morskiego Polska Marynarka Wojenna obchodzi doroczne swoje święto. Szczupłym jest skład naszej siły zbrojnej na morzu, dużo jeszcze trzeba uzupełnić by stanęła ona na wysokości swojego zadania – obrony naszych interesów na morzu, a jednak przypomnijmy sobie, że w ciężkich zmaganiach ze wschodnim najeźdźcą w roku 1920 skład naszej marynarki był jeszcze szczuplejszy, mimo to brała ona czynny udział w odparciu wroga – na rzekach i w szeregach armii lądowej.

Dziennik Gdyński, 10.02.1933

 

Pojemność składowa portu gdyńskiego

Port gdyński w chwili obecnej posiada 21 różnych składów i magazynów o ogólnej powierzchni składowej 120.788 m kw.[…] Do tego dochodzi chłodnia portowa o pojemności 700 wagonów i chłodnia rybna o pojemności 200 wagonów, wreszcie zbiorniki na melasą o pojemności po 14.800 ton.

Dziennik Gdyński, 14.02.1933

 

Gdynia jako port śledziowy

Ministerstwo Przemysłu i Handlu komunikuje, że firma Morski Instytut Rybacki, która wydzierżawia i eksploatuje chłodnię hale i Składy Rybne w Gdyni, uzyskała z Ministerstwa Skarbu koncesję na posiadanie wolnocłowych składów tranzytowych dla śledzi solonych.

Dziennik Gdyński, 23.02.1933

„Wielka Gdynia”

W związku z rozbudową Gdyni przyłączono do miasta Gdyni z dniem 1.04. br. gminę Obłuże i enklawę Chylonię z powiatu morskiego. W najbliższej przyszłości wcielone zostaną z tegoż powiatu: Cisowa, Orłowo Morskie, Kolibki, Mały Kack i Redłowo.

Dziennik Gdyński, 19.03.1933

Pierwsza w porcie gdyńskim dojrzewalnia bananów

Założona przed kilkoma miesiącami firma importowa owoców, uruchomiła w tych dniach pierwszą w porcie dojrzewalnię bananów. Transporty zielonych bananów, które obecnie przychodzą do Gdyni co tydzień. poddawane są procesowi dojrzewania i następnie wysyłane na rynek wewnętrzny. […] Dotychczas do Polski były importowane banany, które poddawano dojrzewaniu w Kopenhadze albo w Szwecji.

Dziennik Gdyński, 2.04.1933

 

Telefony automatyczne w okręgu Gdyni

Zautomatyzowanie okręgu gdyńskiego, otwarcie nowych central automatycznych w Gdyni, Oksywiu i Orłowie Morskim, a 1 sierpnia w Chyloni – da mieszkańcom nowoczesną, wygodną, czynną przez całą dobę komunikację telefoniczną.

Dziennik Gdyński, 12.05.1933

 

Otwarcie Hotelu Morskiego

W ub. sobotę odbyło się otwarcie Hotelu Morskiego przy Kamiennej Górze (na miejscu dawniejszej „Oazy”). Budynek hotelu został gruntownie odnowiony tak wewnątrz jak i zewnątrz. […] Właścicielami nowego lokalu są pp. Zygmunt Musiał i Jan Łuczyk z Bydgoszczy.

Dziennik Gdyński, 8.06.1933

 

Poświęcenie przystani Yacht Klubu

W basenie Prezydenta przy nabrzeżu Wilsona odbyło się wczoraj poświęcenie przystani i podniesienie bandery oddziału morskiego oficerskiego Yacht Klubu. W uroczystości wzięli m.in. udział kontradmirała Unrug, dowódca floty wojennej, dyrektor Urzędu Morskiego inż. Łęgowski, wicekomisarz rządu inż. Szaniawski, komendant portu handlowego kom. Kański.

Dziennik Gdyński, 13.06.1933

 

Obchód Święta Morza w Gdyni

Przemówienie ks. biskupa Okoniewskiego wygłoszone podczas uroczystego nabożeństwa: […] Dał nam Bóg w dobroci swojej morze, dał nam przepiękny warsztat pracy, rozkaz mnożenia dobytku narodowego. Idźcie, tak każe Bóg, niech okręty, załoga polska głoszą prawo narodu polskiego do bytu, jego wolę niezłomną do życia. […]Jezu, pobłogosław Gdyni.

Około godz. 8 rano na molo Wilsona napływać zaczęły formacje wojskowe, oddziały przysposobienia wojskowego i delegacje społeczne z transparentami, sztandarami. […]Przed pięknie udekorowanym ołtarzem polowym rozpoczęła się msza święta, którą celebrował ks. biskup Okoniewski w asyście duchowieństwa. Obok ołtarza, na wzniesieniu zajęli miejsca minister przemysłu i handlu Zarzycki, komisarz generalny RP w Gdańsku minister Papee, komisarz rządy w Gdyni Sokół, dowódca floty wojennej kontradmirał Unrug.

Po poświęceniu morza i odśpiewaniu „Boże coś Polskę” rozpoczęły się przemówienia, […] po czym odbyła się defilada marynarki wojennej, wojska i oddziałów WP oraz przybyłych na uroczystości delegacji z całej Polski. […] Nadzwyczajny entuzjazm wzbudził widok kilku tysięcy gdańszczan maszerujących na czele pochodu. […]

Dziennik Gdyński, 1.07.1933

 

Podniosła uroczystość w firmie „Polskarob”

Firma Polskarob należąca do koncernu Robór w Katowicach obchodziła znamienny jubileusz. W tym dniu Polskarob załadowała 10-milionową tonę węgla eksportowanego z Gdyni. […] Obecni byli: komisarz rządu Sokół, dyr. Urzędu Morskiego inż. Łęgowski, komendant portu komandor Kański, nacz. dyr. „Robura” b. wojewoda pomorski Wachowiak, dyr. Izby Przemysłowo-Handlowej Krupski i dyr. Polskarob p. Korzon. […] Uroczystości poświęcenia 10-milionowej tony zakończyły się przejażdżką „Robór 5”, na którym odbyło się przyjęcie dla zaproszonych gości.

Dziennik Gdyński, 1.08.1933

 

Ukończenie wiaduktu nr 4 i otwarcie ruchu na ul. Mostowej

Dnia 12 bm. nastąpiło otwarcie ruchu kołowego na ul. Mostowej – głównej arterii komunikacyjnej między miastem a portem – przez nowo wybudowany wiadukt – nad torami kolejowymi, wiodącym na molo węglowe. Wiadukt żelazno-betonowy wybudowany został w formie łuku 2-przegubowego z podwyższoną jezdnią wg projektu inż. Jeskiego. Rozpiętość wiaduktu wynosi 62m przy szerokości jezdni 7,5m. Jest to drugi w Polsce żelbetowy wiadukt pod względem rozpiętości. […] Budowę wykonywała początkowo firma Tri, a następnie Koncern dla Rozbudowy Portu Gdyni (firma F. Skąpski i firma Wolski i Wiśniewski Inż. )

Dziennik Gdyński, 13.08.1933

 

Zebranie Związku Towarzystw w Gdyni

Uczczenie pamięci śp. ks. Wojciecha Surmana

Uroczystość ku czci Króla Jana III Sobieskiego

Uroczystości ZO PP ku czci śp. Żwirki i Wigury

Obecni w głębokim skupieniu uczcili pamięć zmarłego przez powstanie, następnie uchwalili przez aklamację zwrócić się do p. komisarza rządu z prośbą, ażeby ulicę obok kościoła Najświętszej Rodziny na Grabówku nazwać w uznaniu dla pracy Zmarłego – ulicą Księdza Wojciecha Surmana.

Inauguracja uroczystości ku czci Króla Jana III Sobieskiego nastąpi przez uroczyste nabożeństwo w dniu 12 maja. […] Zebrani wyrazili życzenie, aby również na jednej z reprezentacyjnych ulic młodzież zapoczątkowała sadzenie alei ku czci wielkiego króla.

Dziennik Gdyński, 29.08.1933

 

Pierwsza egzekucja w Gdyni

Dziś nastąpiło stracenie szpiega Manatha. W dniu wczorajszym odbyła się rozprawa sądowa przy zamkniętych drzwiach przeciwko Józefowi Benedyktowi Manuthowi, monterowi w porcie wojennym w Gdyni, lat 29, zamieszkałego w Wejherowie, oskarżonego o zbrodnię szpiegostwa na rzecz jednego z państw ościennych. Wczorajszej rozprawie przewodniczył sędzia Heidrich. […] O godz. 17.30 zapadł wyrok skazujący na karę śmierci przez powieszenie. Obrońca zwrócił się telegraficznie do Pana Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z prośbą o ułaskawienie skazanego. […] O godz. 20.05 nadszedł telegram z Warszawy, z odmowną odpowiedzią pana Prezydenta. Wobec tego rozpoczęto przygotowania do wykonania wyroku. Dziś rano przygotowano szubienicę w lesie witomińskim obok śmieciarni. […] Skazaniec przyjął sakramenta św. z rąk ks. Piątkowskiego, który przygotował go na śmierć. Egzekucję wykonał przybyły z Warszawy kat Braun o godz. 10.15.

Dziennik Gdyński, 10.09.1933

 

Obchód 250-lecia odsieczy wiedeńskiej

Po nabożeństwie w kościele Najświętszego Serca Pana Jezusa odbyła się defilada, którą przyjął kontradmirał Unrug. Wzięły w niej udział liczne tutejsze organizacje ze sztandarami. Najliczniej reprezentowane były szkoły.

Po defiladzie odbyła się przy muszli na Kamiennej Górze akademia. […]

Dziennik Gdyński, 26.09.1933

 

Poświęcenie Oddziału Pomorskiej Szkoły Sztuk Pięknych

Po raz pierwszy w Gdyni po wielu, wielu stuleciach tradycja starosłowiańskich postrzyżyn odbyła się podczas poświęcenia oddziału PSSP. […] P. Gulgowska przybrana w strój kaszubski, wskrzesicielka ruchu ludowej sztuki kaszubskiej, wprowadziła na salę pacholę o długich płowych włosach, oddając je w ręce komisarza rządu p. Sokoła, który dokonał postrzyżyn oraz w imieniu p. wojewody Kirtiklisa i własnym złożył życzenia na ręce kierownika szkoły p. Szczeblewskiego. Następnie dwóch rybaków kaszubskich Główczewski i Kos w charakterystycznych strojach rybackich podeszło do pacholęcia, przystrzygło mu włosa i językiem kaszubskim dali wyraz swym uczuciom, że w ich Gdyni, która do niedawna była ubogą wioską, dzisiaj tak mocno i tak pięknie tętni szerokie życie i powstaje szkoła, której zadaniem jest kultywowanie pięknego regionalizmu Kaszub.

Dziennik Gdyński, 29.10.1933

 

Dziś obchód Święta 15-lecia Niepodległości

Miasto przybrało od samego rana odświętny wygląd. Z wielu okien powiewały chorągwie narodowe. W oknach wystawowych wielu kupców wystawiło obrazy Prezydenta Rzplitej i Marszałka Józefa Piłsudskiego, przybrane w chorągiewki i zieleń.

Dziennik Gdyński, 12.11.1933

 

TBO

Te trzy litery znaczą na terenie Gdyni instytucję pracującą od niespełna roku nad podniesieniem rozwoju miasta, a w szczególności nad rozwiązaniem kwestii budownictwa mieszkaniowego. Instytucja ta została specjalnie dla tego celu stworzona przez Gdynię. Dysponuje ona olbrzymimi terenami, które otrzymała bądź od miasta, bądź też od Skarbu Państwa. […] TBO dokonało całego szeregu prac. […] Chcąc uprzystępnić jak najszerszemu ogółowi posiadanie własnych domków rodzinnych i wyzwolenia pracowniczego świata od haraczu komorniczego. W tym celu skalkulowano tak ceny domków wraz z parcelami, aby czynsze za nie płacone nie przewyższały norm najniższego komornego za takie samo mieszkanie. […] Oprócz domków drewnianych TBO buduje domki murowane bliźniacze i wolnostojące w Redłowie i Witominie. […] Jak się dowiadujemy, część jeszcze niewykończonych domków została już przez świat pracowniczy zamówiona. […]

Dziennik Gdyński, 8.12.1933

 

Z wczorajszych wielkich uroczystości

[…] O godz. 10.15 przybył z Warszawy specjalny pociąg z przedstawicielami rządu, sfer gospodarczych i prasy. Wśród przybyłych znajdowali się m.in.: minister przemysłu i handlu Ferdynand Zarzycki oraz ministrowie: Beck, Kaliński, Nakoniecznikow-Kukłowski i Zawadzki, minister Papee, gen. Orlicz-Dreszer i inni.

Dyrektor Urzędu Morskiego inż. Łęgowski wygłosił przemówienie, w którym  scharakteryzował historię portu gdyńskiego i jego rozwój. […] Następnie zabrał głos dyr. Rummel w imieniu sfer gospodarczych, które ufundowały w nowowybudowanym dworcu płaskorzeźby Prezydenta Rzplitej, Marszałka Piłsudskiego oraz tablicę pamiątkową.

Minister Zarzycki dokonał przecięcia wstęgi, po czym orkiestra zagrała hymn narodowy. […] Po przemówieniu ks. biskup Okoniewski dokonał poświęcenia Dworca Morskiego i portu.

[…]O godz. 15 odbyła się podniosła uroczystość odsłonięcia tablicy pamiątkowej ku czci Stefana Żeromskiego na domu p. Hebla przy ul. Świętojańskiej, tablicę tę ufundowali dziennikarze gdyńscy.

Dziennik Gdyński, 10.12.1933

 

O sprowadzenie zwłok Derdowskiego do Gdyni

Odbyło się w Komisariacie Rządu posiedzenie informacyjne w sprawie sprowadzenia do Ojczyzny zwłok wielkiego poety Ziemi Kaszubskiej Hieronima Derdowskiego, który zmarł 13 sierpnia 1902 roku w miasteczku kaszubskim Winona w stanie Minnessota w Ameryce Północnej, nie doczekawszy się Polski niepodległej. […]

Dziennik Gdyński,24.12.1933

1953

 

Ludzie Wybrzeża sercem i pracą składają hołd Józefowi Stalinowi

Portowcy i marynarze gdyńskiego portu wzmogą czujność, z całych sił będą walczyć o socjalizm. Bolesna wieść uderzyła ich jak grom. Jak wyrazić swój żal? jak oddać ten dojmujący ból z powodu śmierci najdroższego na świecie człowieka, Nauczyciela, Opiekuna i Wodza ludzi pracy na całym świecie? Jak uczcić pamięć Przyjaciela i Wyzwoliciela narodu polskiego? […] „My członkowie brygady 73 zobowiązujemy się wzmocnić naszą czujność, z całych sił walczyć o budowę socjalizmu”.

Głos Wybrzeża 7,8.03.1953

 

Legenda przedwrześniowej Gdyni

„Cudownym miastem” nazwał przedwrześniową Gdynię ówczesny sanacyjny wicepremier Kwiatkowski. Inni mówili o niej, że jest „naszym oknem na świat”, że jest „płucami Polski”. […] Gdynia była cudownym miastem dla różnego rodzaju kapitalistycznych aferzystów, spekulantów i kombinatorów. Dla mas pracujących była ona miastem tragicznym, miastem bezprzykładnej nędzy, poniewierki, brutalnego wyzysku.

Głos Wybrzeża, 23.03.1953

 

O budownictwie starego Gdańska i nowej Gdyni

mówić będą architekci Wybrzeża na krajowej naradzie w Warszawie.  Architekci Wybrzeża przygotowując się do Krajowej Narady Architektów, omawiali w szeregu dyskusji sprawy dla Wybrzeża specjalnie pilne. Są to m.in.: architektura nowego, socjalistycznego Gdańska, przeobrażenie Gdyni, miasta powstałego na niezdrowych podstawach kapitalistycznych, w miasto odpowiadające socjalistycznym potrzebom wszystkich jej mieszkańców.

Dziennik Bałtycki, 13.04.1953

 

1 maja na Wybrzeżu

W pochodzie 1-majowym w Gdyni udział wzięło 80 tys. osób. […] Sprężystym krokiem, z uśmiechem na ustach, w różnobarwnych dresach maszerują sportowcy gdyńscy. Burzą oklasków witają mieszkańcy Gdyni młodych chłopców i dziewczęta skandujących słowa: Pokój-Bierut-Pokój-Bierut! ? […]Niech żyje ukochany Wódz narodu polskiego, wierny uczeń Stalina, Bolesław Bierut – wołały kobiety z „Polcargo” […] Okrzykami: Niech żyje Związek Radziecki, niech żyje Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego – witano marynarzy radzieckich ze statków, które w tym dniu stały na redzie portu gdyńskiego. […]

Głos Wybrzeża,  2.05.1953

 

Rozpoczęto zalesianie Kamiennej Góry w Gdyni

W kwietniu br. rozpoczęto w Gdyni zalesianie Kamiennej Góry jako przyszłego parku leśnego. W pracy udział wzięła młodzież szkolna. […] Na obszarze przeszło 2 ha położonym od strony ul. Sienkiewicza i Placu Grunwaldzkiego, zasadzili 13 000
sadzonek leśnych.

Głos Wybrzeża, 7.05.1953

 

Stoczniowcy sprowadzają się do bloków przy ul. Warszawskiej i Nowogrodzkiej

Na błękicie nieba ostro rysują się kontury błyszczących czerwienią świeżej cegły bloków. […]Cztery bloki są już zamieszkałe, jeden oddany został do użytku w roku ubiegłym a trzy – w roku bieżącym. Budowa trzech dalszych jest w stanie dużego zaawansowania a 2 znajdują się w fazie robót wstępnych.

Głos Wybrzeża, 21.06.1953

 

Wielki dzień Ludowej Marynarki Wojennej

Na zawsze pozostanie w pamięci naszych ludowych marynarzy ta słoneczna czerwcowa niedziela – „Dzień Marynarki Wojennej” – dzień ich wielkiego dorocznego święta. Chwile szczególnego wzruszenia przeżywały załogi polskich okrętów. Odwiedził naszych marynarzy najdroższy gość – Pierwszy Budowniczy Polski Ludowej, Prezes Rady Ministrów i Przewodniczący KC PZPR tow. Bolesław Bierut oraz sławny uczeń stalinowskiej szkoły dowódców, bohater spod Moskwy, Kurska i Stalingradu, Minister Obrony Narodowej Marszałek Polski Konstanty Rokossowski. Towarzysz Bolesław Bierut w towarzystwie Marszałka Rokossowskiego spędził cały prawie dzień wśród marynarzy. Przyjął defiladę jednostek lądowych, dokonał przeglądu okrętów floty, zwiedził Muzeum Marynarki Wojennej. Jego uśmiechu, serdecznego i drogiego, nigdy nie zapomną nasi marynarze. Stanowił on najpiękniejszą nagrodę za ich wysiłki w służbie narodu.

Głos Wybrzeża, 1.07.1953

Elektrycznym z Gdańska do Gdyni

Dzisiejsze zwycięstwo – drogą do dalszych osiągnięć

W dniu dzisiejszym trzy miasta Wybrzeża: Gdańsk, Gdynia i Sopot wiążą się ze sobą jeszcze bardziej nową arterią komunikacyjną – koleją elektryczną […] Jakąż to jest radością dla budowniczych kolei elektrycznej! Szybko oswajamy się z nowymi widokami. Już nie pamiętamy krętej i nierównej „dwutorówki”. Wzrok nasz przyzwyczaił się do pięknej wielotorowej magistrali. […] Zwycięstwo to umożliwia im pokojowa praca, plony gospodarcze a przede wszystkim ustrój, którego imię SOCJALIZM, ku któremu zmierzamy.

Dziennik Bałtycki, 22.07.1953

 

Na Kamiennej Górze wyrosło nowe osiedle mieszkaniowe

Opadające łagodnie ku ul. Czołgistów zbocze Kamiennej Góry w Gdyni zmieniło się w ciągu ostatnich dwu lat nie do poznania. na dawnych kartofliskach wyrosło nowe piękne osiedle mieszkalne z wielopiętrowymi blokami i szerokimi ulicami. […] W oddanych już do użytku blokach mieszkają stoczniowcy, robotnicy i pracownicy portu i innych zakładów pracy, nauczyciele gdyńskich szkół. Nowe piękne mieszkania są wyrazem serdecznej troski władzy ludowej o człowieka.

Głos Wybrzeża, 12.08.1953

 

W hołdzie poległym bohaterom

Pomnik Braterstwa Polsko-Radzieckiego odsłonięty uroczyście w Gdyni

Na rozległym Skwerze Kościuszki jak okiem sięgnąć – nieprzebrane tłumy. Nad głowami zebranych łopocą sztandary, czerwieni się gęsty las szturmówek i proporców. […] Przemawia przewodniczący Miejskiego Komitetu Frontu Narodowego w Gdyni ob. Augustyn Jeka. „Pomnik dziś odsłaniany będzie po wsze czasy symbolem wdzięczności i braterstwa. Chwała bohaterskiej Armii Radzieckiej. Niech żyje Związek Radziecki, ostoja pokoju światowego, niech żyje niezwyciężona Komunistyczna Partia Związku radzieckiego, przewodnia siła mas pracujących całego świata.”

Głos Wybrzeża, 10.11.1953

 

Załoga m/s „Batory” wzywa marynarzy PMH do czynu przedzjazdowego

Krótki był postój w macierzystym porcie Gdyni flagowego statku naszej floty handlowej m/s „Batory”. W czasie postoju marynarze zapoznali się z tezami dyskusyjnymi na II Zjazd Partii. […] Po wyjściu z Gdyni załoga zebrała się na masówkę, na której kierownicy poszczególnych działów zgłaszali postanowienia swych zespołów. […]Marynarze ostukają z rdzy i zakonserwują pokład w dolnym magazynie farb, […] dział maszynowy wyremontuje prasę hydrauliczną i wstawi nowe miedziane koszulki do zaworów paliw. […] Rada oddziałowa postanowiła zorganizować 9-osobowy zespół muzyczny.

Głos Wybrzeża, 24.11.1953

Gdynia przyszłość

Już w najbliższych latach rozpocznie się w Gdyni budowa nowego centrum miasta, na terenach pomiędzy ul. Abrahama a torami kolejowymi. Centralną arterią nowego śródmieścia będzie ul. Abrahama.

Głos Wybrzeża, 29.12.1953

 

1963

 

W centrum Gdyni

Przy Skwerze Kościuszki na rogu ul. Świętojańskiej rośnie duży dom dla nauczycielskiej Spółdzielni Mieszkaniowej. […] Dom wznoszony jest metodą uprzemysłowioną wielkopłytową (w konstrukcji nie ma cegły). Będzie to tak zwany galeriowiec, to znaczy do poszczególnych mieszkań wejścia prowadzić będą z biegnących na zewnątrz galerii. Nie jest to naszym zdaniem pomysł zbyt fortunny, gdyż tego typu galerie raczej pozbawiają mieszkańców prywatnego odosobnienia. Ale cóż – podobno nie to ładne, co się komu podoba.

Dziennik Bałtycki, 12.01.1963

 

Piękna i nowoczesna dzielnica powstanie w gdyńskiej Chyloni

[…] Program nowego budownictwa mieszkaniowego przewiduje dla tej dzielnicy 43.800 izb, a mieszkańców 48.300 (w tym 1500 w domkach jednorodzinnych). […] Duży rozmach wykazuje projekt w dziedzinie życia kulturalnego, zakładając budowę kina na 700 miejsc, biblioteki dzielnicowej (i 5 filii bibliotecznych), placu dla objazdowych urządzeń widowiskowych. Handel reprezentować będzie… supermarket a gastronomię – restauracja reprezentacyjna i zwykła oraz bary. […] Ponieważ będzie to dzielnica nader nowoczesna, nie zapomniano o zieleni. Będą to jednak nie tylko zieleńce, bulwary i skwery oraz ogrody osiedlowe – projekt przewiduje urządzenie dużego parku dzielnicowego w dolinie rzeki Chylonki.

Dziennik Bałtycki, 15.01.1963

 

Gdyński bulwar – pięknym odcinkiem drogi Gdańsk-Gdynia

Przyszłość Bulwaru Szwedzkiego w Gdyni – wiecznego powodu kłopotów miasta – zaczyna wreszcie nabierać bardziej realnych kształtów. Nowo projektowany falochron będzie przesunięty o 20 m dalej w morze. Zyskaną w ten sposób dla lądu przestrzeń wyrówna się piaskiem a piasku nie zabraknie, gdyż obok istniejącego obecnie basenu jachtowego powstanie nowy (dla klubu jachtowego Marynarki Wojennej „Kotwica”), będzie więc skąd czerpać w trakcie prac pogłębieniowych. Sam bulwar będzie się składać z trzech części. A więc bezpośrednio nad morzem – pas spacerowy, następnie szeroki zieleniec a potem jezdnia. Nie zapomniano też o wznoszącej się wzdłuż morza wysokiej skarpie. Na jej szczycie urządzi się spacerową ścieżkę, na zboczach planuje się rozmieszczenie czterech hoteli oraz siedmiu kawiarni. […] W końcowym efekcie bulwar gdyński stanie się częścią zielonej drogi, wiodącej morzem z Gdańska aż do Gdyni. Będzie to piękna droga, która niewątpliwie stanie się chlubą Trójmiasta. (st)

Dziennik Bałtycki, 23.01.1963

 

Izba wytrzeźwień pracuje też wychowawczo

[…] Oprócz urządzenia wystawy przeciwalkoholowej, izba zakupiła magnetofon, na którego taśmie utrwalano specjalnie kwieciste monologi niektórych osób. Wysłuchanie tego typu „własnej audycji” przez wytrzeźwionego już pijaka wywiera na ogół pożądany skutek – przynajmniej na pewien czas. Zwłaszcza, jeśli poparte jest zdjęciem,
zrobionym w momencie pijackich wyczynów. […]

Dziennik Bałtycki, 6.03.1963

 

Dla suchego doku. W Gdyni – największy dźwig portowy w Europie

W niedługim czasie w gdyńskiej Stoczni im. Komuny Paryskiej rozpocznie się montaż suwnicy bramowej w nośności 500 ton. Konieczność zainstalowania największego tego typu urządzenia w Europie i jednego z największych na świecie związana jest
z unowocześnieniem technologii montażu statków na suchym doku. […]

Dziennik Bałtycki, 10,11.03.1963

 

Młodość na ulicach najmłodszego morskiego miasta

Młode morskie miasto – ten charakter Gdyni potwierdził w pełni wczorajszy 1-majowy pochód. […]Ponad godzinę ciągnęła ulicami parada młodości […] Przepasani szarfami przodownicy nauki, członkowie szkolnych zespołów artystycznych krzeszących przed trybuną ogniste hołubce. przebierańcy z baśni Andersena, postacie z lektur szkolnych. […]Przez dwie godziny przeciągał ulicami Gdyni barwny pochód manifestantów. Oglądała go rekordowa liczba mieszkańców miasta. […]

Dziennik Bałtycki, 2.05.1963

 

Nowoczesny plac budowy przypomina fabrykę

Własny dom, własna kuchnia, choćby najmniejsza, najskromniejsza, ale własna, to jeszcze marzenie wielu tysięcy rodzin stłoczonych we wspólnych mieszkaniach, w barakach, w wilgotnych suterenach. […]Jeśli budować szybciej, jeżeli więcej, to zrozumiałe, że musi być i taniej. Toteż armie projektantów, inżynierów, techników i majstrów w całym kraju szukają nowych rozwiązań umożliwiających potanienie kosztów budownictwa mieszkaniowego. […] Że można budować szybko i tanio widać wyraźnie na przykładzie słynnego już w Gdyni nowego osiedla mieszkaniowego przy Witomińskiej. Osiedle wyglądem przypomina obiekt fabryczny. Tu bowiem na miejscu powstają prefabrykaty, tu w zasięgu żurawia powstają wielkie bloki ścienne. które jak wypieczone bułeczki dźwig podaje wprost na stanowiska robocze. […] Na witomińskim osiedlu słowo oszczędność ma pokrycie. […] Wspólna klatka schodowa dla dwu domów i galerie pozwalają na zaoszczędzenie na kubaturze obudowania. Duże oszczędności przynosi również zastosowanie łupin „DC” na sklepienia stropowe, podpiwniczenie tylko jednego budynku, zastosowanie w kuchni i przedpokoju płytek ksylolitowych,
a w pokoju twardych płyt pilśniowych. […]

Dziennik Bałtycki, 24.05.1963

 

W sobotę otwarcie Domu Rzemiosła w Gdyni

W najbliższą sobotę gdyńskie rzemiosło przeżywać będzie od dawna oczekiwany moment – uroczystość otwarcia wybudowanego ze składek gdyńskich rzemieślników, przy finansowej pomocy wszystkich izb rzemieślniczych w kraju, własnego Domu Rzemiosła. Kamień węgielny położono w listopadzie 1960 roku. Na I piętrze, z prześwitem do II znajduje się piękna sala teatralna na 330 miejsc, w której 120 razy w roku odbywać się będą spektakle Teatru „Wybrzeże”. […]

Dziennik Bałtycki, 13.06.1963

 

Wodowanie 2-milionowej tony statków

Wielki dzień polskich stoczniowców

Gdyński suchy dok oddany do eksploatacji

Na uroczystość przybył Zenon Kliszko

Wielki swój dzień przeżyła wczoraj Stocznia im. Komuny Paryskiej w Gdyni. Wodując drobnicowiec „Francesco Nullo” wraz ze Stocznią gdańską i Szczecińską partycypowała w wodowaniu dwumilionowej tony wyprodukowanej po wojnie przez polski przemysł stoczniowy. Wodowanie to było jednocześnie egzaminem praktycznym suchego doku i oddaniem go do eksploatacji.

Dziennik Bałtycki, 3.10.1963

 

Gdyńskie problemy

Gdynianie, a zwłaszcza mieszkańcy terenów wyżej położonych narzekają na częsty brak wody. […]Mimo rozbudowy dotychczasowych ujęć i budowy nowych, […] poprawę sytuacji przyniesie tylko inwestowanie przyszłego ujęcia w Redzie oraz budowa magistrali wraz z urządzeniami jak zbiorniki i przepompownie.

[…] Ważnym dla Gdyni momentem było rozpoczęcie w 1959 roku magistrali ciepłowniczej zasilanej z Elektrociepłowni. […]W bieżącym roku zaplanowano budowę następnego odcinka od ul. Abrahama do Żwirki i Wigury, […]

Dziennik Bałtycki, 9.10.1963

 

1973

 

Jak będzie wyglądało nowe Muzeum Marynarki Wojennej?

Przyjęty został wstępny projekt przyszłego Muzeum Marynarki Wojennej. Będzie ono zbudowane na terenie obecnie zajmowanym, a więc na działce ograniczonej ulicami Sędzickiego, Zawiszy Czarnego i Bulwarem Nadmorskim i zamkniętej blokami internatu WSM. […]Będzie to obiekt okazały, prawie monumentalnym w rodzaju pomnika. Oryginalna bryła architektoniczna umieszczona wśród starodrzewia porastającego to zbocze Kamiennej Góry, będzie jednym z najciekawszych elementów tradycyjnego szlaku wycieczek. Kiedy zostanie zbudowany? Terminy są napięte. Gospodarze pragnęli, aby choć cześć oddać już na 30-lecie Marynarki Wojennej, czyli w 1975 roku. Niestety, przyjętej wersji nie da się zrealizować. […] Realizacja całości może być ukończona dopiero w 1977 roku.

Dziennik Bałtycki, 8.02.1973

 

Dla uczczenia 1 maja

Do centrali gdyńskiego armatora napływają wciąż nowe depesze, informujące o podejmowaniu przez załogi statków PLO zobowiązań pierwszomajowych. ? […] Marynarze deklarują wykonanie szeregu pozaplanowych prac, które przyniosą oszczędności.

Dziennik Bałtycki, 28.04.1973

 

Gdzie będzie budować gdyńska „własnościówka”?

Niewielu jest gdynian, którzy o zajmowanym przez siebie mieszkaniu mogą powiedzieć: – to moje własne! Oprócz szczęśliwych posiadaczy domków jednorodzinnych, znajdzie się zaledwie półtora tysiąca takich rodzin. Zamieszkują one bloki wzniesione w okresie minionych piętnastu lat przez Morską Spółdzielnię Budowlano-Mieszkaniową, popularnie zwaną „własnościówką”. Mając do wyboru dwie formy spółdzielczego budownictwa mieszkaniowego, ludzie coraz częściej i chętniej wolą wydać więcej, byle tylko otrzymać mieszkanie na własność. Płyną z tego pożytki o charakterze dwojakim: oprócz uprawnienia do rozporządzania własnym lokalem, krótszy okres oczekuje się na mieszkanie, atrakcyjniejsza jest lokalizacja, lepszy z reguły standard.
[…] W 1976 roku pierwsi członkowie „Morskiej” wprowadzą się do osiedla przy ul. Dzierżyńskiego, […] schyłek następnej pięciolatki to okres budowy osiedla przy
ul. Lelewela. […]

Dziennik Bałtycki, 3.05.1973

 

Budowa Węzła Pokoju w Gdyni

Pisząc od paru lat o planach i realizacji przebudowy ul. Czerwonych Kosynierów niejednokrotnie wspominaliśmy o najtrudniejszym zadaniu czekającym budowniczych tej ważnej drogi komunikacyjnej tj., o przebudowie ulicy w rejonie dworca PKP. Zamknięcie więc ulic Śląskiej i Podjazd nie powinno być zaskoczeniem dla mieszkańców Gdyni. […]

Dziennik Bałtycki, 6.07.1973

Komu żal trolejbusów?

[…] Cóż, ekonomia ma swoje prawa. Stwierdzono, że komunikacja trolejbusowa jest zbyt kosztowna. […] W ślad za innymi miastami w kraju, posiadającymi komunikację trolejbusową, także i Gdynia przystępuje do likwidacji. Likwidacja będzie postępować sukcesywnie w miarę zużywania się pojazdów oraz trakcji. Linia „21” łącząca Gdynię z Sopotem zlikwidowana będzie w latach 1974-74. Najdłużej utrzymana zostanie linia Gdynia – Chylonia: też nie dłużej jednak niż 8 lat.

Dziennik Bałtycki, 22.08.1973

 

Przed inwestycyjnym natarciem na Śródmieście Gdyni

Inwestycyjne natarcie na śródmieście Gdyni rozpocznie się już w przyszłym roku. Zacznijmy od rejonu ulic Władysława IV, 22 Lipca, Obrońców Wybrzeża: w części zachodniej tego terenu stanie potężny biurowiec „Energobloku”, w którym znajdzie zatrudnienie ok. 1000 osób. Jednocześnie będzie budowany tunel pod ul. Władysława IV i rozpocznie się wykopy pod podziemne garaże. […]W tym samym punkcie Gdyni u zbiegu ul. Abrahama, 22 Lipca i Batorego wybudowany zostanie od dawna przez
gdynian oczekiwany – Spółdzielczy Dom Handlowy „Społem”. Z kolei przy ul. Zygmuntowskiej (w pobliżu „Roxany”) oraz przy ul. Bolesława Prusa, w II i III kwartale przyszłego roku rozpoczną się pierwsze prace przy budowie dwu nowych hoteli. W rejonie ul. Kieleckiej stanie obiekt „Izby Wełny” oraz wybudowany zostanie nowoczesny ośrodek sportowo-rekreacyjny, realizowany przez Stocznię im. Komuny Paryskiej.
W przyszłym roku planuje się również rozpoczęcie robót przy ul. Świętojańskiej, tam gdzie obecnie znajduje się stacja CPN i kioski „Ruchu”. Ich miejsce zajmie budynek mieszkalny z parterami przeznaczonymi na lokale handlowe i usługowe. Rozbudowany zostanie Dom Marynarza (otrzyma on dodatkowe skrzydło oraz basen kąpielowy).

Dziennik Bałtycki, 21.11.1973

 

Temat aktualny: zaopatrzenie na święta

[…] Przygotowana masa towarowa w branży spożywczej i przemysłowej w zasadzie zaspokoi potrzeby rynku. […] Nadchodzą dodatkowe dostawy śledzi, […]na święta handel zapewnia zwiększone dostawy mięsa i świątecznych wędlin. […] Otrzymaliśmy w tym roku wyjątkowo dużo cytrusów, zwiększyła się podaż bananów, pomarańcz, mandarynek, grapefruitów. Z innych importowanych towarów spożywczych oferuje się rodzynki, migdały, śliwki i morele suszone, orzechy laskowe i włoskie (tych będzie znacznie mniej). Jeszcze przed świętami ukażą się puszki orzeszków arachidowych, importowanych z Anglii.

Dziennik Bałtycki, 15.12.1973

 

1983

 

Widmo posuchy w Gdyni. Kiedy kanalizacja dla Orłowa?

Niedobór wody w sieci miejskiej, nękający przez długi czas mieszkańców wyżej położonych dzielnic, zażegnany niespełna dwa lata temu, znów dął o sobie znać. Sygnałem ostrzegawczym była miniona Wigilia Bożego narodzenia. Wskutek gwałtownego wzrostu zużycia wody ciśnienie je w sieci spadło tak znacznie, że w niektórych rejonach miasta przez kilka godzin krany były suche, chociaż wszystkie stacje pomp pracowały na pełnych obrotach. […] Gdynia się rozbudowuje, rośnie więc zużycie wody. Nie nadąża za tym infrastruktura komunalna. […]Jedną ze wstydliwych spraw miasta jest brak sieci kanalizacyjnej w Gdyni-Orłowie. Ta dzielnica domów willowych ma tylko lokalne szamba. […]

Głos Wybrzeża, 6.01.83

Gdynia ma wreszcie miejskie muzeum

Usilne starania gdyńskich działaczy kultury dążących do przekształcenia istniejącego już od 12 lat przy Miejskiej Bibliotece Publicznej Działu Historii Miasta Gdyni w muzeum przyniosło wreszcie pomyślny rezultat. Z początku bieżącego roku prezydent Gdyni za zgodą ministra kultury i sztuki powołał Muzeum Gdyni, nadając mu zatwierdzony przez ministerstwo statut. […]

Głos Wybrzeża, 18.01.83

 

Ocieplanie budynków

[…] Usterki budowlane, a ściślej wady technologiczne polegające na przemarzaniu i przemakaniu ścian, są problemem od lat czekającym na rozwiązanie. Otóż wydaje się, że po okresie prób i ekspertyz, znaleziono wreszcie skuteczny sposób na ich wyeliminowanie. Przeprowadza się właśnie prace związane z ocieplaniem ścian szczytowych dwóch budynków: przy ul. Turkusowej 7 na Obłużu i Kcyńskiej 3 w Chyloni.
Zastosowano metodę […] polegającą na przytwierdzeniu materiału izolacyjnego i płyt azbestowo-cementowych. Taką elewację można traktować jako ozdobę budynku. […]

Głos Wybrzeża, 19.01.83

 

„Dar Pomorza” sposobi się do nowej roli

„Dar Pomorza” stoi teraz cichy i opuszczony przy końcu nabrzeża Pomorskiego.
Prowadzone są na nim prace mające na celu adoptowanie go do nowej roli statku-muzeum. Wszystkie poważniejsze roboty wykonuje na zlecenie Centralnego Muzeum Morskiego Stocznia Remontowa „Nauta” w Gdyni. […]

Głos Wybrzeża, 21.01.83

 

Największa katastrofa w dziejach PLO

20 członków załogi m/s „Kudowy Zdrój” zaginęło na Morzu Śródziemnym. W związku z zatonięciem statku Polskich Linii Oceanicznych i tragicznej śmierci 20 członków załogi, na wniosek Egzekutywy KW PZPR, Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej, Rady Patriotycznego Ruchu Odrodzenia Narodowego ogłaszamy dzień 22 stycznia 1983 roku dniem żałoby narodowej w woj. Gdańskim. Jednocześnie polecamy, aby na obiektach użyteczności publicznej wywiesić flagi państwowe opuszczone do połowy masztu.

Wojewoda gdański gen. bryg. Mieczysław Cygan

Głos Wybrzeża, 22,23.01.83

 

Nowe zasady sprzedaży

Od lutego mydło i proszek bez kartek.

Dziennik Bałtycki, 26.01.83

 

Bazar w centrum Gdyni

Różne były projekty zagospodarowania placyku między ulicami Władysława IV oraz Batorego w Gdyni. […]Jak poinformował nas architekt miejski Henryk Nawrocki, w miejscu tym powstanie kompleks pawilonów handlowo-usługowych Wojewódzkiego Zrzeszenia Prywatnego Handlu i Usług. Wybudowano już cztery pierwsze pawilony[…]. Plan przewiduje, iż powstanie tutaj zespół typy bazar.

Dziennik Bałtycki, 26.01.83

 

Woda – gdyński problem nr 1

Niepokojącym zjawiskiem w Gdyni jest wzrastający niedobór wody. […] Prognozy – niewesołe. Przed miastem – perspektywa beczkowozów w różnych dzielnicach.

Dziennik Bałtycki, 31.01.83

 

Z okazji 65 rocznicy powstania Armii Radzieckiej

Wizyta u marynarzy

W Marynarce Wojennej zainaugurowano obchody 65 rocznicy powstania Armii Radzieckiej.

Dziennik Bałtycki, 9.02.83

 

Wybrzeże w 65 rocznicę powstania Armii Radzieckiej

W Gdyni na skwerze Kościuszki udekorowanym narodowymi i czerwonymi flagami obok płonącego znicza – symbolu pamięci ku czci poległych za waszą i naszą wolność, stanęła warta Marynarki Wojennej. Po oddaniu honorów wojskowych przez kompanię reprezentacyjną MW i odegraniu hymnów państwowych Polski i Związku Radzieckiego pod pomnikiem Wdzięczności wieńce złożyła delegacja MK FJN z I sekretarzem KM PZPR Zygmuntem Rosiakiem, prezydentem Gdyni Janem Krzeczkowskim, zastępcą dowódcy MW kontradm. Ludwikiem Janczyszynem i kpt. ż. w. Danielem Dudą.

Głos Wybrzeża, 24.02.83

 

Reglamentacja etyliny 78

Główny Inspektorat Gospodarki Energetycznej w porozumieniu z Ministerstwem Przemysłu Chemicznego i Lekkiego informuje, że z dniem 1 marca 1983 roku przywraca się zawieszoną reglamentację sprzedaży etyliny 78 (niebieskiej) dla prywatnych właścicieli pojazdów samochodowych. Zakupy realizowane będą przez stacje benzynowe CPN w oparciu o tzw. załączniki PZU (analogicznie jak etyliny 94).

Dziennik Bałtycki, 28.02.83

Talony na buty ważne do końca kwietnia

Dziennik Bałtycki, 23.03.83

 

W 38 rocznicę wyzwolenia

Akademia w Gdyni

Odegranie hymnów państwowych Polski i Związku Radzieckiego przez reprezentacyjną orkiestrę marynarki Wojennej, rozpoczęło wczoraj akademię zorganizowaną z okazji 38 rocznicy wyzwolenia Gdyni. […] Na uroczystość przybyli przedstawiciele
wojewódzkich władza partyjnych i administracyjnych z sekretarzem KW PZPR w Gdańsku Andrzejem Karnabalem.

Głos Wybrzeża, 29.04.83

 

Hotel „Gdynia” przyjmie w czwartek pierwszych gości

Wczoraj w gdyńskim hotelu „Orbis” „Gdynia” zbudowanym przez brytyjską firmę Cementation Ltd odbyła się konferencja prasowa. […] Po prawie trzech latach oczekiwania hotel przyjmie wreszcie pierwszych gości. Wyposażenie hotelu, należącego do kategorii „czterogwiazdkowych” jest przede wszystkim produkcji brytyjskiej.

Dziennik Bałtycki, 13.04.83

Praca, pokój, porozumienie

Kraj w pierwszomajowym pochodzie

Przeszło godzinę trwał uroczysty przemarsz ponad 40 tys. mieszkańców Gdyni. Wzdłuż trasy, która tradycyjnie już przebiegała ul. Świętojańską zebrały się tłumy mieszkańców – ok. 20 tys. osób, które w ten sposób zaznaczyły swój udział w 1-majowych święcie.

Głos Wybrzeża, 2.05.83

 

Wyroki za próby zakłócenia obchodów 1 Maja

Jak informuje rzecznik prasowy rządu [Jerzy Urban] – do sądu wpłynęły pierwsze sprawy związane z próbami zakłócenia obchodów 1 Maja. Wydane już zostały w sprawach tych pierwsze wyroki w trybie przyspieszonym (PAP).

Dziennik Bałtycki, 3.05.83

 

Gdyńscy gastronomicy w przeddzień sezonu

W tym roku wycieczkowiczów obsługują: „Bałtycka”, „Chylońska”, „Dietetyczna”, „Pod Kandelabrami”, „Rybitwa”, „Złoty Róg”, „MIR”, „SIM”, „Podmiejska”, „Bursztyn” oraz 5 barów mlecznych. W „Checzy Kaszubskiej”, „Zorzy”, „Delicjach” „Balbince”, „Arkadii”, „Roxanie” w ciągłej sprzedaży są lody i desery.

Dziennik Bałtycki, 19.05.83

 

Gdyński Klub MPiK

Placówka popularna i ceniona

KMPiK przy ul. Świętojańskiej został utworzony w 1958 roku. Mieści się w nim kawiarnia, wykorzystywana do celów ekspozycyjnych, czytelnia czasopism oraz sala językowa wyposażona w audiotrener do nauki języków obcych. […] Wczoraj gdyński KMPiK obchodził jubileusz ćwierćwiecza działalności. […]

Głos Wybrzeża, 26.05.83

 

Czym tego lata zaspokoić pragnienie?

Zaprzestano produkcji smacznej „Polo-Cocty” z powodu braku cennego i dotychczas wyłącznie importowanego surowca. Zbyt małe dostawy oranżady wynikają z niewielkiej ilości potrzebnego do jej produkcji kwasku cytrynowego. […] Zaniechany wyrób „Pepsi-coli” nie będzie wznowiony, jeśli nie zostanie przedłużona umowa z zagranicznymi dostawcami koncentratu. Przez całe lato będzie w sklepach „Florida” ale w ilościach nie pokrywających się z popytem. […]

Dziennik Bałtycki, 7.07.83

 

W Gdyni jeżdżą już beczkowozy

Trudna sytuacja z zaopatrzeniem w wodę

Dziennik Bałtycki, 12.07.83

 

Zniesienie stanu wojennego [na czerwono]

Dziennik Bałtycki, 22.07.83

 

Reda-3 materializuje się

Zamiast pieniędzy dyrektorskie słowo

Będzie woda dla Gdyni

Budowa nowego ujęcia wody, o które ubiegano się od wielu lat, weszła do planu społeczno-gospodarczego na lata 1983-85. […] Teren przyszłej stacji pomp, usytuowany w zakolu rzeki Redy, jest już ogrodzony, zbudowano parking dla sprzętu technicznego.

Głos Wybrzeża, 16.08.83

 

Uroczysta akademia z okazji 65-lecia Komsomołu

Wczoraj w klubie garnizonowym w Gdyni-Oksywiu odbyła się uroczysta akademia z okazji 65 rocznicy powstania leninowskiego Komsomołu, zorganizowana przez zarząd Miejski Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej i Radę Młodzieżową Marynarki Wojennej.

Dziennik Bałtycki, 25.10.83

 

Uroczystości z okazji 66 rocznicy Rewolucji Październikowej w Gdyni

W sali Teatru Muzycznego odbyła się uroczysta akademia. Wzięli w niej udział: sekretarz KW PZPR w Gdańsku Joanna Michałowska-Gumowska, wicewojewoda gdański Łukasz Balcer oraz przedstawiciele politycznych i administracyjnych władz Gdyni. /…/ Uroczystym momentem było udekorowanie przez konsula ZSRR trzech polskich kombatantów „Medalem za obronę Moskwy” a trzynastu medalem za udział w Wojnie Ojczyźnianej 1941-45. W imieniu odznaczonych podziękował Ludwik Borowski – przedstawiciel istniejącego w Gdyni Klubu Polaków Byłych Żołnierzy Armii Czerwonej.

Głos Wybrzeża, 5,6.11.83

 

Jeszcze o chlebie

Czy przełamie się krąg niemożności?

Wczoraj między godz. 6 a 8 przeprowadzono lustrację we wszystkich sklepach spożywczych na obszarze całego miasta. […] W większości sklepów był jeden gatunek chleba oraz bułek małych i paryskich. Dostarczone z piekarni bochenki były często płaskie jak placki, twarde, niekiedy spalone i robiły wrażenie niezbyt świeżych. […] Prezydent Gdyni Jan Krzeczkowski oświadczył, że władze miejskie nie zrezygnują z doprowadzenia do poprawy sytuacji w tym zakresie. […]

Głos Wybrzeża, 9.11.83

 

Cytrusy tylko z Kuby

Reorientacja naszego handlu zagranicznego coraz bardziej widoczna jest również po ładunkach przywożonych do Polski przez nasze drobnicowce. Jeszcze kilka lat temu prawie wszystkie statki linii śródziemnomorskiej PLO miały ładownie zapełnione cytrusami. Obecnie cytrusy sprowadzamy wyłącznie z Kuby. Do kraju przywożą je chłodniowce PLO.

Głos Wybrzeża, 17,18.12.83

 

W sklepach spożywczych Trójmiasta przed świętami

[…]W przedświątecznym zaopatrzeniu w Gdyni zabrakło przede wszystkim majonezu, mąki tortowej, wędzonych wędlin, oleju i masła roślinnego. Małe i rzadkie są dostawy słodyczy bezkartkowych. […] Bez kłopotu rozprowadza się między klientów pozostałe produkty, m.in. mak oraz suszone warzywa i owoce.

Dziennik Bałtycki, 22.12.83

 

1993

Bal na Grunwaldzkim

Kilka tysięcy gdynian przybyło w noc sylwestrową na plac Grunwaldzki (koło Teatru Muzycznego), by wziąć udział w największym trójmiejskim balu. Mnóstwo młodzieży i dzieci, ale także dorosłych w średnim i późnośrednim wieku; często całe rodziny
z dziadkami włącznie […] Frekwencja zaskoczyła chyba wszystkich. […] O tym, że z nami była prezydent Franciszka Cegielska (współogranizatorka tej „Nocy cudów”) i czego życzyła o północy gdynianom, – dowiedziałam się z telewizji już po powrocie do domu. Na wielkim, zatłoczonym placu, nie udało się tego zauważyć. […] Wielu uczestników tego sylwestra wyrażało nadzieję, że takie plenerowe imprezy staną się tradycją Gdyni.

Dziennik Bałtycki, 4.01.1993

 

Gdynia ucieka Gdańskowi

I znowu Gdynia uciekła Gdańskowi daleko do przodu. Tym razem w stwarzaniu udogodnień dla inwalidów ruchu i matek z dziećmi w wózkach. Jest to bardzo prosty sposób – lekkie obniżenie krawężników przy przejściach dla pieszych. O taką to inwestycję nasza redakcja walczy od wielu miesięcy. Na razie, niestety, bez rezultatu. Jak twierdzi szef Wydziału Komunikacji UM w Gdańsku Kazimierz Szczyt dopiero przygotowano stosowny program.

Głos Wybrzeża, 14.01.1993

 

Ostatnie pożegnanie, Gdynia w czerni

– Żywioł morski raz jeszcze ukazał swoją potęgę. Pokonał człowieka. który stanął mu naprzeciw, niepomny granic ludzkiej śmiałości. Słyszę pytanie, które jest tu obecne: – Czy nie została przekroczona granica ryzyka? – tymi słowami prezydent Lech Wałęsa pożegnał podczas centralnej ceremonii, która odbyła się wczoraj w Gdyni, ofiary katastrofy promu „Jan Heweliusz”.

– Nie ma dużego portu na świecie, który nie doświadczyłby podobnej rozpaczy – powiedziała prezydent Cegielska – ale…. navigare necesse est. […]

Gazeta Morska, 23.01.1993

Urodzinowy happening

Urodziny miasta obchodzono cały dzień, od uroczystej sesji w godzinach rannych do grochówki i bigosu z kuchni polowej późnym wieczorem. Na widowisko teatralne odtwarzające zaślubiny z morzem ściągnęły tłumy. […] Kiedy generał Józef Haller (Daniel Olbrychski) w asyście ułanów rokitniańskich (Straż Miejska Konna) wjechał na plażę, orkiestra zagrała „Pierwszą Brygadę”. Oryginalny tekst przemówienia wygłoszonego 10 lutego 1920 roku w Pucku przez ks. kapelana Karola Wryczę, odtworzył
ks. prałat Hilary Jastak, kapelan AK. […]

Dziennik Bałtycki, 11.02.1993

 

Bulwar Nadmorski, ulubione miejsce spacerów gdynian i turystów, jest ponury, niebezpieczny i nic ciekawego się na nim nie dzieje. Władze miasta rozważają dwie koncepcje. Według pierwszej bulwar ma być wyłącznie ciągiem spacerowym. Druga przewiduje, że latem powstaną tam ogródki.

Gazeta Morska, 20.02.1993

 

Jaki będzie los Polanki?

Kiedyś było to ulubione przez gdynian miejsce rodzinnych pikników i niedzielnych spacerów. Chodziło się tam z kocem, kanapkami i innymi plażowymi akcesoriami, żeby poleżeć na trawie, wykąpać się (w morzu lub basenie, a dla maluchów był brodzik), zjeść lody i nazachwycać się rozległą morską panoramą. Każdy mieszkaniec Gdyni w „pewnym wieku” wie, że mowa o Polance redłowskiej. Dla młodzieży – to niestety tylko historia. Dziś ten piękny zakątek, o który (teoretycznie) bić się powinny rzesze inwestorów jest zniszczony i zaniedbany.

Dziennik Bałtycki, 22.02.1993

 

W Gdyni jak na zachodzie

Świecą wszystkie lampy

Gdynia jest jednym z niewielu miast w województwie gdańskim, które stać na normalne oświetlenie ulic. […]Zdarzają się wprawdzie miejsca, gdzie nie świeci ani jedna lampa, jak na przykład na ulicy Harcerskiej. Gdynianie są jednak i tak w o wiele lepszej sytuacji niż mieszkańcy Gdańska, w którym świeci co druga latarnia.

Dziennik Bałtycki, 3.03.1993

 

Pierwszy supermarket przy obwodnicy

Shopping center w Orłowie

Wkrótce gdyńska sieć handlowa wzbogaci się o dwie nowe inwestycje: pierwszy, nowoczesny supermarket w dzielnicy Karwiny (tuż przy obwodnicy) oraz shoping center na terenie po byłej giełdzie w Orłowie. […]

Gazeta Gdańska, 3.03.1993

Gdyńska hala wróciła do świetności

W minioną sobotę z udziałem władz miasta odbyło się uroczyste przekazanie do użytku hali targowej w Gdyni, która przeszła kapitalny remont. Przewodniczący Stowarzyszenia Kupców Gdyńskich Eugeniusz Łucyk nie bez wzruszenia mówił o historii hali targowej w Gdyni. Wybudowana przed wojną przez środowisko kupieckie i przekazana gminie, wróciła do rąk dawnych właścicieli po kapitalnym remoncie. […]

Głos Wybrzeża, 8.03.1993

 

Atak frytek

Przedstawiciele McDonalda z Danii i Wiednia oraz Amerykanie z sieci barów szybkiej obsługi przygotowują się do ofensywy na Gdynię.

Głos Wybrzeża, 13.03.1993

 

Żółte szaleństwo

Prezydent w żółtym autobusie. Siostry Winiarskie w pląsach. Kwiaty we włosach.
Sedesy w dłoniach. Przyszłą wiosna. Na ulicach królowali rowerzyści i dziewczynki z wiankami na głowach. Z inicjatywy Teatru Miejskiego ruszył gigantyczny korowód z sześciometrową, animowaną przez pięciu aktorów Marzanną. […]

Gazeta Morska, 22.03.1993

 

88 tys. zarejestrowanych samochodów

Dziennik Bałtycki, 22.03.1993

 

Jaka będzie ulica Świętojańska?

Trwa konkurs ofert na modernizację ulicy Świętojańskiej. […] Z ankiety przeprowadzonej wśród kupców, którzy zajmują sklepy przy Świętojańskiej wynikało, że wyrażają oni wstępną zgodę na przekształcenie ulicy w deptak. […] Rozwiązanie dojazdu samochodów dostawczych jest jednym z elementów modernizacji Świętojańskiej i wszelkie pomysły są tu mile widziane […].

łos Wybrzeża, 26.03.1993

 

Jednopasmowa Świętojańska

Aby Świętojańska nabrała blasku, trzeba zmienić oświetlenie, załatać dziury w chodnikach, zadbać o drzewa i uporządkować ruch kołowy. […] Komisja powołana do rozstrzygnięcia konkursu na modernizację Świętojańskiej wybrała pięć ofert. […] Miasto zakłada, że inwestycję tę będzie finansowało w niewielkim stopniu. Na nowych lampach mają znaleźć się reklamy, […]na parkingach, które utworzy się po wyłączeniu po każdej stronie jednego pasa, zainstalowane zostaną parkometry. Załataniem dziur w chodnikach zająć się mają zainteresowani kupcy. […]

Gazeta Morska, 29.03.1993

 

Plaże tradycyjnie zamknięte

Dziennik Bałtycki, 30.03.1993

 

Gdyby inż. Kwiatkowski to widział…

Wiosną 1990 roku zapadła decyzja – jak to określono – odstąpienia od budowy Trasy Kwiatkowskiego. Podyktowana była oczywiście brakiem funduszy. Nie dokończona budowa niszczeje. W 1991 roku za samo wydzierżawienie rusztowań trzeba było zapłacić 350 mln zł. […] Z nieoficjalnych źródeł wiemy, że Bank Światowy wyraził zainteresowanie dokończeniem budowy części Trasy Kwiatkowskiego. Na razie jednak wszystko jest w fazie planów.

Dziennik Bałtycki, 30.03.1993

Koniec z dzikimi reklamami

Pracownicy Wydziału Urbanistyki policzyli wszystkie reklamy, jakie ustawione są w śródmieściu oraz przy głównych ciągach komunikacyjnych. Okazało się, że jest ich około 850 – z czego prawie 90 procent nielegalnych. […]

Dziennik Bałtycki, 31.03.1993

Wystawy i odczyty

Rozpoczęty w 1989 r. remont Domku Żeromskiego przy ul. Orłowskiej 6 ma się ku końcowi. […] Inicjatorami odremontowania domy byli członkowie Towarzystwa Przyjaciół Orłowa. […]

Dziennik Bałtycki, 31.03.1993

 

Gdynia a sprawa plaż

Od zeszłego roku trwa budowa kanalizacji sanitarnej w Orłowie i Małym Kacku, wyregulowano brzegi i wyczyszczono koryta na wielu odcinkach rzeki Kaczej, Sweliny, potoku Źródło Marii, Przemysłowego i Kolibki. Planuje się też zakończenie pierwszego etapu rozbudowy oczyszczalni w Dębogórzu, dalszą kanalizację Orłowa, uruchomienie filtra gruntowego na Swelinie, podłączenie jednostki wojskowej z Kępy Redłowskiej do miejskiej sieci kanalizacyjnej. […] W tym roku gdyńskie plaże na pewno nie zostaną dopuszczone do użytku.

Dziennik Bałtycki, 2.04.1993

 

Światowy Dzień Ofiar Katynia

Są wśród nich gdynianie

Według archiwów moskiewskich, w samym tylko Kozielsku przebywało: dwunastu kapitanów floty, jeden kontradmirał, dwóch komandorów, trzech komandorów-poruczników. […]

Dziennik Bałtycki, 13.04.1993

 

Banki przejmą gdyńską stocznię?

Banki zaproponowały podpisanie listu intencyjnego. W liście tym stwierdza się, że zarząd wspólnie z bankami przygotuje program naprawczy stoczni, jednak przedtem stocznia za długi musi przekazać bankom 70 proc. akcji, załoga otrzyma 20 proc. a skarb państwa 10 proc., natomiast związki zawodowe podczas całego procesu naprawczego powstrzymają się od inicjowania akcji protestacyjnych i strajków. […]

Dziennik Bałtycki, 16.04.1993

70 lat portu

29 kwietnia 1923 roku, w obecności ówczesnego prezydenta RP Stanisława Wojciechowskiego, po mszy celebrowanej przez prymasa Polski kardynała Edmunda Dalbora oddany został do użytku tymczasowym port wojenny w Gdyni, zwany też „schronieniem dla rybaków i brama swobodnego komunikowania się ze światem”. Wczoraj, w dniu jubileuszu 70-lecia portu podniesiono bandery i galę banderową na okrętach MW, a w siedzibie Morskiego Instytutu odbyła się uroczysta sesja naukowa.

Gazeta Gdańska, 30.04.1993

75 lat Marynarki Wojennej

Pamiątki sprzed lat

– Historia tak się potoczyła, że Gdynia i Marynarka Wojenna są ze sobą nierozerwalnie związane przez 75 lat – powiedział zastępca dowódcy MW kontradmirał Ryszard Łukasik witając gości na okolicznościowej wystawie 75 lat Marynarki Wojennej.

[…] Nieporozumienie wśród zwiedzających wywołało dziewięć portretów autorstwa K. Baranowskiego, przedstawiających wszystkich dowódców Marynarki Wojennej. Otóż – zdaniem gości – zabrakło w tej galerii Rosjan, którzy w latach 50. de facto dowodzili polską marynarką. […]

Głos Wybrzeża, 26.05.1993

 

Polanka Redłowska znów ożyje

Jedne z piękniejszych obiektów Gdyni, niegdyś ulubione miejsce spędzania wolnego czasu jej mieszkańców – zespół basenowo-hotelarski na Polance Redłowskiej od wielu lat ulega systematycznej dewastacji. Powodem zamknięcia obiektu w latach 70. było zanieczyszczenie Zatoki Gdańskiej, której wody były wpuszczane do basenu. Już wówczas jedyną metodą uratowania Polanki była budowa systemu połączeń kanalizacyjnych z siecią miejską, na co budżet Gdyni nigdy nie otrzymał pieniędzy. Dopiero samorząd podjął starania o przywrócenie funkcji hotelu i basenu mieszkańcom. […] Działania HTM Arka z pewnością uratują Polankę Redłowską przed całkowitą dewastacją. ale przyszłe władze samorządowe znów staną przed dylematem: skąd wziąć pieniądze na budowę połączenie kanalizacyjnego i małej oczyszczalni.

Głos Wybrzeża, 2.06.1993

 

W hołdzie Porębskiemu

Dziś z inicjatywy Stowarzyszenia Kapitanów Żeglugi Wielkiej, Stowarzyszenia Absolwentów Szkół Morskich, Wyższej Szkoły Morskiej i Marynarki Wojennej RP odsłonięty zostanie na terenie WSM przy al. Zjednoczenia pomnik wiceadmirała Kazimierza Porębskiego – twórcy polskiej marynarki wojennej i szkolnictwa morskiego. Uroczystość odbędzie się dokładnie w 73 rocznicę powołania Państwowej Szkoły Morskiej w Tczewie. […]

Dziennik Bałtycki, 17.06.1993

 

Owoce, jakich oko nie widziało

Karambola, kiwano, lichtis, grandilla, curuba, papaja. Nie jest to, jak można by sądzić, zdanie w dialekcie jakieś ludu z Czarnego Lądu, tylko nazwy owoców tropikalnych, sprzedawanych na Skwerze Kościuszki. […]

Dziennik Bałtycki, 10.08.1993

 

Z Czołgistów na Piłsudskiego

W Gdyni Święto Wojska Polskiego obchodzono z pompą […]. O godz. 10 w kościele Garnizonowym na Oksywiu odprawiono uroczystą mszę świętą. W samo południe złożono kwiaty na Płycie Marynarza Polskiego na skwerze Kościuszki. Stamtąd ul. Świętojańską kompania honorowa i Orkiestra Reprezentacyjna MW przemaszerowały pod budynek Urzędu Miasta, gdzie odsłonięto pamiątkowa tablicę ku czci Józefa Piłsudskiego. […]

Gazeta Morska, 16.08.1993

 

Mniej gratów

Wystawianie przed dom niepotrzebnych mebli i innego sprzętu domowego użytku nie jest nowatorskim pomysłem, jednak w naszym mieście zorganizowana akcja tego typu odbyła się po raz pierwszy. W sobotnie przedpołudnie mieszkańcy dzielnicy Działki Leśne mieli możliwość pozbycia się niepotrzebnych rzeczy, mogli też zabrać do domu sprzęty im potrzebne wystawione przez sąsiadów. […]

Dziennik Bałtycki, 12.10.1993

 

Polifarb

Od kilkunastu lat u wylotu Gdyni przy ul. Chwaszczyńskiej straszy nie dokończona fabryka farb i lakierów „Polifarb-Oliva”. Jej budowę rozpoczęto w 1975 roku i miała być jedną z największych, najnowocześniejszych w Europie. /…/ Dziś niektóre obiekty są wykorzystane, inne natomiast rażą postępującą dewastacją. […]

Dziennik Bałtycki, 19.10.1993

 

Czy „Europartenariat” skłóci Trójmiasto?

Prestiżowa impreza zorganizowana zostanie w dniach 9-1– czerwca 1994 r. w Gdyni. […] Lokalizacja imprezy w Gdyni wywołała ostry protest Andrzeja Januszajtisa, przewodniczącego Rady Miasta Gdańska. – Byłoby niewłaściwe, gdyby środki przeznaczone w zamyśle na poprawę i rozbudowę infrastruktury w Gdańsku, zostały zużyte gdzie indziej – powiedział. […]

Wieczór Wybrzeża, 20,21.11.1993

 

Choinka przed Urzędem

Niecałą godzinę trwała sobotnia operacja osadzenia przed Urzędem Miasta świątecznej choinki. Dwudziestometrowy świerk przywieziono z lasu w Regulewie k. Koleczkowa. Gdańsk postawi swoje drzewko na Długim Targu „dopiero” w połowie grudnia, Sopot zaś zrobi to na Świętego Mikołaja. […]

Dziennik Bałtycki, 22.11.1993

 

75 lat Marynarki Wojennej

W piątek o godz. 9 przy burcie Okrętu-Muzeum ORP „Błyskawica” odbyła się uroczystość zakończenia jubileuszu 75-lecia Marynarki Wojennej RP. […] Podczas uroczystości wiceadmirał Romuald Waga wręczył kilkadziesiąt medali, upamiętniających 75-lecie MW. […]

Głos Wybrzeża, 27.11.1993

 

 

„Za tamten gniew, strach i upokorzenie”

Pomnik nareszcie stanął

[…] Była punktualnie północ, kiedy potężna przyczepa samojezdna z 25-metrowym stalowym krzyżem ruszyła z miejsca postoju u wylotu Skweru Kościuszki. Na Świętojańskiej zamarł ruch kołowy, ale na pustej o tej porze ulicy gromadzić się zaczęli ludzie. Było ich coraz więcej. Do inicjatorów, twórców, wykonawców pomnika – dołączać zaczęli mieszkańcy, wśród nich nad podziw wiele młodzieży. Techniczna operacja przetransportowania konstrukcji na miejsce przeznaczenia – zupełnie spontanicznie, nieoczekiwanie przekształciła się w coś zgoła innego: pochód… procesję… […]

Dziennik Bałtycki, 13.12.1993

 

Droga ku wolności

Sześć tysięcy osób, ponad sto pocztów sztandarowych z całej Polski, prezydent Lech Wałęsa, kardynał Franciszek Macharski, przewodniczący „S” Marian Krzaklewski oraz władze wojewódzkie i miejskie przybyły wczoraj do Gdyni, by uczestniczyć
w odsłonięciu pomnika Ofiar Grudnia 1970 i oddać cześć zabitym w 23. rocznicę tragicznych wydarzeń. […]

Gazeta Morska, 18.12.1993

2003

 

Unijne pieniądze dla Gdyni

Unia Europejska nagrodziła Gdynie prestiżową Nagrodą Europy.

W pierwszym tegorocznym wydaniu „Newsweeka” poświęconym ludziom, którzy w tym roku będą nadawać ton w dziedzinie polityki kultury, nauki i biznesu wymienia się gdyńskiego prezydenta. A uzyskanie pieniędzy od Unii nie jest łatwe. Gdańsk czy Sopot mogą jedynie zazdrościć Gdyni corocznych zastrzyków unijnych euro. […]
W 2002 r. Gdynia poprosiła o 18 mln euro na remont portu jachtowego i na stworzenie Pomorskiego parku naukowo-Technologicznego. Pieniądze… wpłynęły do kasy! Poza tym udało się wynegocjować dofinansowanie remontu ulicy Świętojańskiej. Unia okazała się nie tylko szczodra. Nagrodziła Gdynię prestiżowa Nagrodą Europy, przyznawaną corocznie jednemu miastu na kontynencie.

Dziennik Bałtycki, 7.01.2003

 

Kolejny sukces gdyńskiego liceum

Trójka czwarta

W tegorocznym Ogólnopolskim Rankingu Szkól Średnich, ogłoszonym przez „Rzeczpospolita” i „Perspektywy”, III Liceum Ogólnokształcące w Gdyni zajęło czwarte miejsce.

Dziennik Bałtycki,  9.01.2003

 

Lotos VBW Clina

Siódme zwycięstwo w Eurolidze odniosły koszykarki Lotosu VBW Clima. Gdynianki pokonały w Schio włoska drużynę Familia Beretta i pozostały liderem w grupie B.

Dziennik Bałtycki 23.01.2003

 

Człowiek Roku

Prezydent Gdyni Wojciech szczurek został laureatem konkursu „Dziennika Bałtyckiego” za koncertowe zwycięstwo w wyborach samorządowych, poparło go 77,3 proc. mieszkańców.

Dziennik Bałtycki, 11.02.2003

Wrócili z tarczą

Sukcesem zakończył się wyjazd wojewody i marszałka województwa do Warszawy i Pomorze nie zostanie pominięte w rządowym Narodowym Planie Rozwoju. Jan Ryszard Kurylczyk i Jan Kozłowski udali się do stolicy, kiedy okazało się, że trasy Kwiatkowskiego i Sucharskiego zostały wykreślone z planu, który rząd chciał wysłać do Brukseli.

Dziennik Bałtycki, 13.02.2003

 

Rozpoczyna się drugi etap remontu ul. Świętojańskiej

Prace obejmą 600-metrowy odcinek miedzy ulica Żwirki i Wigury a aleja Piłsudskiego. Niektóre drzewa zostaną wycięte, inne przesadzone. W sezonie letnim znikną całkowicie ze Świętojańskiej. Jesienią pojawią się głogi dwuszyjkowe, drzewa piękne i wyjątkowo odporne na czynniki zewnętrzne. Z podziemnej Świętojańskiej zniknie stara kanalizacja, studzienki burzowe i telekomunikacyjne. Zakończenie robót zaplanowano na listopad.

Dziennik Bałtycki 4.03.2003

 

Norman Davies przyjeżdża do Gdyni

promować swoja ostatnia książkę „Wyspy”, w której przybliża historię Anglii. Z czytelnikami spotka się czterokrotnie, ale najbardziej zaskoczy wszystkich na pokładzie „Daru Pomorza”. Spotkania z udziałem profesora Daviesa pod patronatem prezydenta Gdyni organizują Miejska Biblioteka Publiczna, Centralne Muzeum Morskie i Społeczny Instytut Wydawniczy Znak przy współpracy Agencji Artystycznej R.K. Nehrebeccy.

Dziennik Bałtycki, 16.05.2003

 

Lotos mistrzem

Koszykarki Lotosu VBW Clima zdobyły po raz szósty z rzędu tytuł mistrza Polski.

Dziennik Bałtycki, 18.04.2003

 

Wierzyciele domagają się upadłości Stoczni Gdynia

Kolejny wniosek o ogłoszenie upadłości wpłynął do sądu w Gdańsku, Autorem jest forma działająca w branży komputerowej.

Dziennik Bałtycki, 25.04.2003

 

Gdynianie wsparli hospicjum

Nowe łóżka dla dzieci i sprzęt do tlenoterapii już niedługo prawdopodobnie pojawią się w gdyńskim hospicjum św. Wawrzyńca. Prawdopodobnie, bo właśnie na ten cel zbierano wczoraj pieniądze do puszek na pikniku rodzinnym przed centrum Gemini. Przyszło kilka tysięcy gdynian.

Dziennik Bałtycki,19.05.2003

Wyścig optymistów

Na zatoce Gdańskiej i w basenie Prezydenta w Gdyni na jachtach klasy Optymist z charakterystycznymi niebieskimi żaglami będzie walczyć 150 młodych żeglarzy. Jutro regaty zaczną się o godz. 11 wyścigiem o Błękitna Wstęgę.

Dziennik Bałtycki, 30.05.2003

 

Oda do radości

Pomorze weszło do Unii Europejskiej z wielkim impetem. Zanotowano u nas najwyższą frekwencję w kraju, o aż 63 proc. Odpowiedzi „tak” było 80 proc.

Dziennik Bałtycki, 10.05.2003

 

Nocne manewry

38 okrętów z 12 państw wpłynie dzisiaj na Morze Bałtyckie. Stocza największa w tym roku bitwę morską, która przejdzie do historii jako BALTOPS 2003. Jako pierwsze do gdyńskiego portu zawinęły okręty amerykańskie.

Dziennik Bałtycki, 10.06.2003

 

Z gdyńskiego skweru do Gdańska

Dzisiaj gdynianie pożegnają policyjną budkę zdobiąca skwer Kościuszki od czasów głębokiej komuny, czyli lat 50. ubiegłego wieku.

Dziennik Bałtycki. 12.06.2003

 

Dzisiaj święto ulicy Świętojańskiej

Kto dziś przyjdzie na Świętojańską, zobaczy podczas Wielkiej parady ojców Gdyni – Tadeusza Wendę, Eugeniusza Kwiatkowskiego. Ujrzy Hieronima Derdowskiego i Stefana Żeromskiego przemierzających Świętojańską w paradnej bryczce.

Dziennik Bałtycki, 22.06.2003

 

I Bałtycki Festiwal Nauki

Decyzje o zorganizowaniu festiwalu nauki podjęła w listopadzie ubiegłego roku Rada rektorów Pomorza Gdańskiego. Kieruje nami chęć zaprezentowania społeczeństwu osiągnięć i możliwości nauki pomorskiej. Chcemy, by naukowcy „wyszli na ulicę”.

Piknik Naukowy, sobota niedziela, godz. 11-17, skwer Kościuszki, dwa namioty, w których znajdzie się ponad 40 stanowisk z atrakcyjna oferta dla dzieci, młodzieży i dorosłych.

Dziennik Bałtycki, 17.09.2003

 

To już 28 Festiwal Polskich Filmów Fabularnych

To już tradycja, że te najbardziej znane twarze przyjeżdżają na koniec festiwalu, zazwyczaj po nagrody. Tym razem żartowano, że polskie gwiazdki nie zasłużyły nawet na czerwony chodnik, nie mówiąc o dywanie.

Dziennik Bałtycki, 17.09.2003

 

Filmowe piekiełko

Szok. To słowo najczęściej padało w kuluarach. Kiedy Koterski przeczytał, że ZŁOTE LWY przyznano filmowi „Warszawa”, widownia najpierw zabuczała i zagwizdała. A potem zapadła  długa cisza. Zwycięstwo Dariusza Gajewskiego jest podszyte skandalem i pytaniami – dlaczego on? A nie „Pornografia”, której LWY należały się
jak psu zupa.

Dziennik Bałtycki 22.09.2003

 

Cutty Sark 2003

Fińska „Rhea” jest jednym z pierwszych, spośród 93 zgłoszonych  jachtów, jakie przypłynęły do Gdyni. by wziąć udział w najsłynniejszych i najbardziej prestiżowych na świecie regatach – Cutty Sark już dzisiaj o godzinie 12 ich huczne otwarcie.

Dziennik Bałtycki, 19.07.2003

 

Gdynia miasto na piątkę

Milion dwieście tysięcy gości, kilkadziesiąt tysięcy samochodów przejeżdżających przez miasto w ciągu jednego dnia, 78 ton śmieci, 767 pacjentów przyjętych przez lekarzy pogotowia, milion siedemset tysięcy pasażerów w miejskich autobusach – Gdynia podsumowała cztery dni zlotu Cutty Sark 2003. Wieli sukces – mówi krótko Piotr Kołodziejczyk, prezes Sail Training Association, organizator zlotu – Gdynia stanęła na wysokości zadania. Ocena, jaką wystawili nam kapitanowie żaglowców, przerosła nasze oczekiwania.

Dziennik Bałtycki, 24.07.2003

 

Bez „Daru Pomorza”

„Dar Pomorza” zawinął do Gdańska. Po raz pierwszy od ponad 20 lat nie znajdziemy żaglowca przy nabrzeżu w Gdyni. Wczoraj żaglowiec odholowano do Gdańskiej Stoczni remontowej SA na przegląd techniczny i konserwację dna.

Dziennik Bałtycki,6.10.2003

 

Ten „Opentaniec”

Z jednej strony woda, ogień, magiczne kamienie i tańce – z drugiej ekran wodny, muzyka elektroniczna, komputerowe efekty świetlne i dźwiękowe. Spektakl wystawiony w gdyńskim Teatrze Muzycznym został entuzjastycznie przyjęty przez prapremierowa widownię. Od oklasków puchły dłonie, zmęczonych artystów zmuszano do bisowania.

Dziennik Bałtycki, 20.10.2003

 

Były zarząd odpowie za nadużycia w Stoczni Gdynia

Janusz Szlanta, Andrzej B. Hubert K. odpowiedzą przed sądem za nadużycia, jakich dopuścili się podczas kierowania stocznia gdyńska. Wczoraj Prokuratura Apelacyjna zdecydował o przedstawieniu całej trójce zarzutów.

Dziennik Bałtycki, 24.10.2003

 

Port Gdynia

Kolejna bardzo dobra inwestycja Portu Gdynia SA – punkt kontroli weterynaryjnej – został otwarty w środę. W dawnym magazynie owoców cytrusowych powstał nowoczesny obiekt, który spełnia normy UE.

Dziennik Bałtycki, 2.11.2003

 

Święto Niepodległości i Jesienny Bieg

Po raz pierwszy odbyła się Parada Niepodległości, zgodnie z tradycją wytworzoną w Gdyni w latach 30. XX w., wesoło i z rozmachem. Uczestniczyli w niej rzemieślnicy (pięknie prezentujący swe zawody), harcerze ZHR i ZHP, Trójmiejska Grupa Rekonstrukcji Historycznych w mundurach, stu¬denci Akademii Morskiej, uczniowie,  miłośnicy zabytkowych pojazdów i ok. 3 tys. gdynian. Pomysłodawczynią takiej właśnie parady była publicystka Wiesława Kwiatkowska

 

Tego samego dnia odbył się też Jesienny Bieg  „Dziennika Bałtyckiego” i Gdyńskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji z okazji Święta Niepodległości. A frekwencja była rekordowa, Na starcie stanęło blisko 1200 osób.

Dziennik Bałtycki, 12.11.2003

 

Rząd zlekceważył konferencje w sprawie autostrady A-1

Powstanie Ruchu Społecznego Akcja A-1 ogłosił Maciej Siembieda, redaktor naczelny „Dziennika Bałtyckiego”. Zapowiedział, że pierwszym działaniem ruchu będzie zbiórka ziemi, z której zostanie usypany kopiec niekompetencji i wstydu tych wszystkich, „dzięki” którym budowa autostrady nie może ruszyć.

Powołanie ruchu bardzo spodobało się samorządowcom, którzy zgromadzili się wczoraj na wielkiej konferencji w sprawie autostrady w Gdyni. Przyjechali na nią przedstawiciele kilkudziesięciu miast i powiatów, przez które planowany jest w przyszłości przebieg A-1. Samorządowcy podpisali wspólna deklarację o współpracy na rzecz autostrady. Przy okazji dostało się rządowi, który mimo zaproszenia kompletnie zignorował spotkanie.

Dziennik Bałtycki, 15.11.2003

 

Gdynia w Unii Europejskiej

Gdynia w roku 90. urodzin doczekała się nadzwyczajnego prezentu. Jest to trzytomowe dzieło o wspólnym tytule Gdynia w Unii Europejskiej. Cel publikacji, jaki określili sami autorzy to odpowiedź na pytania o stan i tendencje rozwoju Gdyni w ponad dekadę po wejściu Polski do UE (t. I, s. 7). Zespół, który podjął się tego śmiałego przedsięwzięcia, tworzą w większości naukowcy Uniwersytetu Gdańskiego – z Katedry Geografii Rozwoju Regionalnego (inicjatorzy), Katedry Geografii Fizycznej i Kształtowania Środowiska, Katedry Gospodarki Przestrzennej, Katedry Badań Miast i Regionów oraz pracownicy Katedry Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Szczecińskiego. Dzięki znanemu Wydawnictwu Bernardinum z Pelplina, niniejsze kompendium wiedzy mogło względnie szybko trafić do czytelników. Wszystkie trzy książki (liczące aż 593 strony) charakteryzuje wyjątkowa estetyka kartonowych okładek o zróżnicowanej kolorystyce i niebanalnej treści. Mają one również własne tytuły: t. I Konkurencyjność gospodarki, t. II Warunki życia, t. III Spójność społeczna i terytorialna. Tomy włożone są w grubą kartonową okładkę, „spina” ona wszystkie książki w jedną całość. Aż trudno uwierzyć, że we wszystkich tomach łącznie znajduje się 148 rycin i 78 tablic (w tomie III błędnie zwane tabelami),ważna jest oczywiście nie tyle liczba ile ich interesująca treść. Autorzy chętnie posługują się licznymi przypisami, które jak wiadomo, wnoszą dużą dawkę wiedzy, i tak jest w tym przypadku. Układ treści w każdym tomie powtarza się i jest przejrzysty: po wstępie występują kolejne rozdziały i podrozdziały, zawsze kończące się podsumowaniem, a cały tom wnioskami, co ma nieocenione znaczenie dla percepcji omawianych zagadnień. Przedstawiona do recenzji monografia społeczno-gospodarcza Gdyni jest wyjątkowym opracowaniem, które dostarcza wiedzy o najnowszych i nie tylko problemach i osiągnięciach Gdyni a niekiedy i słabościach. Gdynia to „miasto z morza i marzeń” i w tym zawarta jest głęboka myśl o wyjątkowym położeniu miasta, jego historii i gospodarce. Trzeba podkreślić, że mimo istniejących wcześniej opracowań, nie było dotychczas tak obszernej i wszechstronnej monografii miasta. Jej zaletą jest w szczególności ukazanie kondycji miasta w XXI wieku w oparciu o bogatą literaturę naukową, mnóstwo źródeł informacji, czasem trudno dostępnych, badania własne. Tom I poświęcony jest konkurencyjności gospodarki. Aby dogłębnie scharakteryzować konkurencyjność gdyńskiej gospodarki, co udało w pełni, na początku omówiono położenie i dostępność transportową miasta a w kolejnych rozdziałach międzynarodowe powiązania gospodarcze, filary gospodarki (trafne określenie), infrastrukturę gospodarczą i rynek pracy. Używany nie tylko w tym tomie termin „aglomeracja Trójmiasta” (s. 14, 15 i inne) nie jest jednoznacznie akceptowany przez wszystkich badaczy Sami autorzy posługują się także terminami „Obszar Metropolitalny Gdańsk-Gdynia-Sopot” (s. 19, ryc. 1. 3,), „Aglomeracja Trójmiasta (s. 15, 22), „Aglomeracja Trójmiejska” (s. 22), „Trójmiasto” (s. 18, ryc. 1. 2. ). Wolałabym określać ten układ osadniczy tylko jako „Trójmiasto” ( za B. Jałowieckim i B. Gorzelakiem).

Duże znaczenie w dostępie do portu mają drogi dofinansowane z UE, m. in. ukończona trasa Eugeniusza Kwiatkowskiego czy przebudowa ul. Janka Wiśniewskiego. Możliwości te wzrosną po realizacji dalszych planowanych inwestycji drogowych. Mieszkańcy Trójmiasta już od roku korzystają z zintegrowanego inteligentnego systemu sterowania ruchem drogowym Tristar, co ogromnie ułatwia poruszanie się po mieście. Dostępność transportem lotniczym przez Port Lotniczy Gdynia-Kosakowo jest problemem nie rozwiązanym ostatecznie w wyniku sporu między Gdańskiem a Gdynią i Komisją Europejską.

Autorzy na s. 30 piszą: „Współpraca Gdyni na arenie międzynarodowej przybiera formułę miast siostrzanych, zaprzyjaźnionych i partnerstwa branżowego”. O korzyściach, jakie odnosi Gdynia z tej współpracy i na czym ona polega można przeczytać w tekście, odsyłaczach, tablicach i rycinach (s. 31-34).

W tomie I nieco miejsca znalazło się na opis wydarzeń, szczególnie interesujących mieszkańców i turystów, jak wizyty okrętów wojennych czy zloty żaglowców. W przestrzeń miejską Gdyni na trwałe wpisały się ”Park Kiloński”, „Skwer Plymouth” (s. 33). Nie wszyscy mieszkańcy wiedzą, a szkoda, że „Gdynia otrzymała szereg prestiżowych wyróżnień za działalność na arenie międzynarodowej”.

Najważniejszych inwestorów zagranicznych i ich lokalizację można poznać na ryc. 2. 6. (s. 46). Większość z nich rozpoczęła działalność po 2004 r. zachęcona m. in. zasobami pracy, dobrymi: dostępnością transportową i warunkami życia” (s. 45). Ich działalność związana jest z gospodarką morską, przemysłem materiałów budowlanych, usługami biznesowymi.

Najobszerniejszym w tomie I jest rozdział „Filary gospodarki” (s. 55-131). Mowa w nim o działalności portu, przemyśle okrętowym, usługach biznesowych, turystyce, Z teoretycznych rozważań na temat tendencji rozwoju gospodarki, wynika słuszny wniosek, że do głównych lokomotyw rozwoju miasta należy gospodarka morska (s. 55). Odpowiedź na pytanie, jak kształtowały się nakłady inwestycyjne w przedsiębiorstwach w Gdyni w latach 2002-2013 zainteresowani znajdą na rycinie 3. 3. (s. 60), a w tekście porównanie, pod tym względem, z innymi miastami podobnej wielkości. Ryc. 3. 4. (s. 61) przedstawia strukturę tych zakładów, ale w innym przedziale czasowym (2008-2013). „Produkcja i remonty statków i okrętów, które nadal stanowią rdzeń polskiego przemysłu …. ” (s. 62) to stwierdzenie kierowane jest do tych osób, które w tej sprawie mają wątpliwości. Port gdyński zasłużył, aby poświęcić mu sporo uwagi w recenzowanym opracowaniu. Jest jednym z filarów gospodarki. Historia portu została przypomniana w sposób interesujący i syntetyczny. Wyjaśniono pojęcia dziś powszechnie używane, lecz nie zawsze rozumiane, dotyczące sposobów przeładunków kontenerów „lo lo”, „ro ro” i ich pojemności TEU (s. 65). W porcie gdyńskim zarówno przeładunku towarów jak i kontenerów wykazują tendencję wzrostową. To samo dotyczy pasażerów. Konkurencyjność portu jest możliwa jeśli ma on powiązania z zapleczem i przedpolem. Właśnie temu mają służyć inwestycje już wykonane i planowane, wspierane przez UE. Pozycja konkurencyjna portu w skali krajowej, bałtyckiej, europejskiej, jest utrzymana dzięki przekształceniom organizacyjnym i inwestycjom. Port gdyński stanowi początek korytarza transportowego Bałtyk-Adrjatyk, jednego kilku kluczowych korytarzy w całej Unii Europejskiej (s. 78).

Przemysł okrętowy obok portu jest, jak słusznie określają autorzy, filarem gospodarki Gdyni. Wytwarzane w Polsce statki są produktami wysoko przetworzonymi o innowacyjnych rozwiązaniach konstrukcyjnych i technologicznych (s. 87). Stocznie gdyńskie, w bardzo interesujący i optymistyczny sposób zostały opisane w kolejnym podrozdziale, tworząc właściwe spojrzenie na obiegowe, niejednokrotnie błędne opinie na ten temat. Dużo b. szczegółowych informacji znalazło się o Stoczni Remontowej Nauta S. A. jej wyposażeniu i działalności ( remonty, przebudowa i budowa statków); Stoczni Marynarki Wojennej o długiej historii funkcjonowania; prywatnej stoczni Crist S. A. z bogatą ofertą jednostek unikatowych, wyróżniającej się niszową produkcją innowacyjną; stoczni Damen Shipyards Gdynia S. A. produkującej jednostki specjalistyczne (s. 88 – 98). W Gdyni działają przedsiębiorstwa, tak jak Grupa Kapitałowa Visual, których produkcja przeznaczona jest na potrzeby przemysłu morskiego, również zagranicznego. Inną dużą firmą jest związany z przemysłem okrętowym Energomontaż-Północ S. A. Warto zwrócić uwagę na intensywny rozwój nowoczesnych usług biznesowych.

Turystyka, uważana jest przez autorów, za jeden z filarów gospodarki, z czym się godzimy – mieszkańcy i turyści. Turystyka, której walory, zagospodarowanie i ruch turystyczny opisano na stronach 110 – 129. Gdynia jest ważnym ośrodkiem turystyki morskiej. O turystyce czyta się łatwo, lekko i przyjemnie. Najbardziej atrakcyjne są plaże, warunku klimatyczne, Trójmiejski Park Krajobrazowy, rezerwaty przyrody, które skłaniają turystów do korzystania z tych atrakcji. Najcenniejsze i wyjątkowe dla Gdyni są modernistyczne zespoły architektoniczne i urbanistyczne z okresu dwudziestolecia międzywojennego. Śródmieście Gdyni uznane zostało w 2015 r. za pomnik historii. Szczególną atrakcją jest Skwer Kościuszki, powszechnie znany. Do rzadkich atrakcji w śródmieściu należy kolejka linowo-terenowa, łącząca Kamienną Górę z Placem Grunwaldzkim, uruchomiona w 2015 r.

Infrastruktura gospodarcza może, a nawet powinna, wspierać konkurencyjność, W omawianej monografii scharakteryzowano nieruchomości biurowe, których podażą zainteresowany jest biznes. Drobiazgowy opis tych obiektów zajął 9 stron. Pomorski Park Naukowo-Technologiczny Gdynia (PPNT) jest jednostką organizacyjną samorządu, w nim najliczniej reprezentowane są przedsiębiorstwa teleinformatyczne. Silnie wspierana jest przez PPNT działalność przedsiębiorców takich branż, jak inżynieria, automatyka, robotyka, wzornictwo przemysłowe, biotechnologia i inne. Osiągają one niejednokrotnie sukcesy na skalę międzynarodową. W sąsiedztwie PPNT działa Centrum Nauki Experyment, jako samorządowa instytucja kultury. Jednym, jakże ważnym przedsięwzięciem w zakresie infrastruktury gospodarczej jest Bałtycki Port Nowych Technologii (BPNT). Jest on wspólną inicjatywą Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej (PSSE), Gdańskiego Parku Naukowo-Technologicznego (GPNT) i PPNT w Gdyni, którego celem jest utworzenie „zaplecza badawczo-rozwojowego dla stoczni i przemysłu morskiego” na terenach po byłej Stoczni Gdynia.

W analizie konkurencyjności gospodarki nie może zabraknąć problemów rynku pracy, i to mieli na uwadze autorzy. Uwzględniono pracujących, bezrobotnych, niedopasowanie kwalifikacyjne i inne. Ciekawy jest kartodiagram liczby zarejestrowanych bezrobotnych i stopy bezrobocia wg dzielnic (s. 167) oraz wykres bezrobotnych absolwentów szkół wyższych. Postawy mieszkańców wobec pracy określono na podstawie badań ankietowych. Mocne i słabe strony gospodarki Gdyni oraz szanse i zagrożenia jej rozwoju do 2025 r. zaprezentowano w przejrzysty sposób w tab. 6. 1. (s. 123).

Tom II p. t. Warunki życia ma zieloną okładkę i to od razu nastraja czytelnika pozytywnie. We wstępie autorzy wyjaśniają pojęcie „warunki życia” gdyż ono nie jest jednoznacznie rozumiane i budzi pewne kontrowersje, np. co do metody pomiaru. W analizie warunków życia uwzględnia się zazwyczaj: środowisko przyrodnicze, warunki mieszkaniowe, korzystanie z sieci handlowej, dostęp do edukacji, ochronę zdrowia, uczestnictwo w kulturze i rekreacji i te zagadnienia opisane są na stronach tomu II. W rozdziale 1, jednym z najobszerniejszych, scharakteryzowano warunki przyrodnicze miasta i ich znaczenie dla mieszkańców. Położenie Gdyni i podział jej na jednostki fizycznogeograficzne (mało znany powszechnie), zilustrowano na ryc. 1. 1. (s. 15). Tekst jest interesujący, ale należałoby wyjaśnić niektóre terminy naukowe np. : sandr, morfogeneza, refulacja (s. 16). Zachwyt autorów nad lasami, które dominują wśród innych form użytków (46%) i „stanowią o jego specyfice przyrodniczej i krajobrazowej oraz wysokich walorach rekreacyjnych” (s. 20), w pełni podzielam. Niestety, naruszanie walorów przyrodniczych przez niejednokrotne przeznaczanie fragmentów lasów na cele budownictwa, czy komunikacji, oznacza pogorszenie warunków życia mieszkańców. Autorzy krytycznie oceniają stan sanitarno-zdrowotny kąpielisk w mieście, chociaż ostatnio się poprawia, a także hałas komunikacyjny. Tekst o środowisku wzbogaca ciekawy opis Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego (TPK) i rezerwatów.

Warunki życia w mieście w dużym stopniu zależne są od warunków mieszkaniowych, o czym każdy przekonuje się na co dzień. Poświęcono im w książce stosowne miejsce (s. 40-62). Zanalizowano wielkość i strukturę zasobów mieszkaniowych, m. in. wg okresów budowy (s. 48), inwestycje mieszkaniowe, wyposażenie w infrastrukturę techniczną. Pozytywny charakter rozważań wynika z tendencji wzrostowych zasobów mieszkaniowych od roku wstąpienia Polski do UE. Z pojedynczych obiektów zauważa się Sea Towers, chociaż wpisał się krajobraz miasta, nie budzi powszechnej aprobaty. Mam wątpliwości, czy podawanie nazwisk deweloperów przy bardzo szczegółowym opisie inwestycji nie robi wrażenia ich promocji (s. 53-58).

„Upowszechnienie nowoczesnych form handlu w coraz większym stopniu kształtuje styl życia mieszkańców miast” (s. 65). Dotyczy to również Gdyni, co potwierdzają cytowane przykłady obiektów wielkopowierzchniowych funkcjonujących wmieście (s. 67-69). Coraz powszechniejsze są sieci sklepów dyskontowych, m. in. Biedronka, Lidl, które wtargnęły z wielką siła w krajobraz miasta, co nie wszystkim się podoba. Niewielki fragment tekstu poświęcony jest ulicy Świętojańskiej – głównej ulicy handlowej, określanej jako „wizytówka miasta”, „handlowy salon Trójmiasta i okolic”, która niestety na pewien czas utraciła tę pozycję, a po przebudowie i modernizacji w l. 2002-2006 współfinansowanej ze środków unijnych, zaczęła znów do niej wolno powracać. Ocena dostępności oferty usługowej w Gdyni – wg dzielnic, była możliwa dzięki badaniom ankietowym. Kolejny ważny element warunków życia to edukacja. Scharakteryzowana została wg poszczególnych szczebli kształcenia: edukacja wczesnodziecięca, podstawowa i gimnazjalna. Zmiany zachodzące w edukacji są konsekwencją m. in. przemian demograficznych, reform ustroju szkolnego od 2002 r., zmian struktury szkolnictwa zawodowego. Przykładami pozytywnych informacji są: III LO w Gdyni jest jedną z najlepszych szkół w Polsce, Technikum Hotelarskie najlepsze w województwie pomorskim. To, że poziom edukacji w Gdyni jest wysoki napawa optymizmem, a najwyższa jakość kształcenia ma miejsce w liceach ogólnokształcących i technikach. W Gdyni rozwija się  szkolnictwo artystyczne-muzyczne i plastyczne. Z placówek artystycznych o znaczeniu ponadlokalnym należy wymienić Państwowe Policealne Studium Wokalno-Aktorskie im. Danuty Baduszkowej (od 1966) i najmłodszą (od 2010) Gdyńską Szkołę Filmową. Gdynia jest ośrodkiem szkolnictwa wyższego publicznego związanego z morzem  oraz niepublicznego.

Służba zdrowia i pomoc społeczna, jaka jest każdy widzi. W Gdyni na 1 lekarza przypada średnio 388 mieszkańców, to więcej niż w porównywalnych miastach o podobnej liczbie ludności (Białystok, Częstochowa, Toruń, Sosnowiec). Dostęp do stomatologa jest trudniejszy niż w Toruniu i Sosnowcu. Na opiekę 1 pielęgniarki może liczyć więcej osób niż w porównywalnych miastach. Do głównych działań władz samorządowych należą programy profilaktyki zdrowotnej: głównie przeciwdziałanie chorobom nowotworowym, które niestety są poważnym problemem mieszkańców Trójmiasta; przeciwdziałania alkoholizmowi i narkomanii również u dzieci i młodzieży. Pomoc społeczna w mieście znajduje się w gestii MOPS (s. 140).

Kultura i rozrywka jest tematem łatwym, wesołym i przyjemnym. Pierwszemu podrozdziałowi nadano stosowny tytuł: „kulturalne marki flagowe miasta”, wyjątkowe w skali kraju i nie tylko. Są to: Teatr Muzyczny im. Danuty Baduszkowej, festiwal muzyczny Opener Festiwal oraz Festiwal Polskich Filmów Fabularnych (Festiwal Filmowy w Gdyni). Na Opener Festiwal odbywają się koncerty nawet gwiazd zagranicznych i krajowych, prezentowane są sztuki teatralne. Filmy zgłoszone na konkurs Festiwalu Filmowego walczą o główną nagrodę „Złote Lwy”. W zakresie kultury niemałą rolę odgrywa Teatr Miejski im. Witolda Gombrowicza w Gdyni wraz z Sceną Letnią na plaży w Gdyni-Orłowie. Teatr ten od 10 lat udanie organizuje Festiwal Polskich Sztuk Współczesnych R@port. W Gdyni od niedawna działa też Teatr Gdynia Główna, który jest projektem artystycznym. Teatr Komedii Valldal, niezależny, bez własnej sceny, zaistniał dwa lata temu. Wydarzeniem kulturalnym plenerowym są Cudawianki, organizowane na plaży śródmieścia. Coroczny festiwal kobiet jazzu Ladies Jazz Festiwal, w którym uczestniczą głównie wokalistki amerykańskie. Do działalności kulturalnej należy również m, in. Międzynarodowy Festiwal Muzyki Sakralnej. Ponadto galerie, Miejska Biblioteka Publiczna, Muzeum Miasta Gdyni w nowej siedzibie, wraz z Muzeum Marynarki Wojennej i plenerową ekspozycją broni i uzbrojenia morskiego. W dawnym budynku Dworca Morskiego działa Muzeum Emigracji. Dla kinomanów jest dobra informacja, że poza dwoma multipleksami – Multikino i Helios, filmy można oglądać w Gdyńskim Centrum Filmowym. Udział wydatków na kulturę z budżetu miasta wzrasta. W kształtowaniu warunków życia znaczącą rolę odgrywa sport i rekreacja. Wśród projektów sportowych wyróżnia się gdyńskie poruszenie, promujące ruch i rekreację dla poprawy zdrowia mieszkańców. Cykliczne imprezy sportowe to zawody pływackie, regaty, zloty największych żaglowców, Operacja Żagle Gdyni, maraton w kolarstwie górskim, zawody biegowe. W gdyńskich klubach sportowych najliczniej reprezentowane są: piłka nożna i żeglarstwo. Najważniejszą planowaną inwestycją jest budowa pływalni olimpijskiej w Forum Sportu.

Trzeci tom nosi tytuł Spójność społeczna i terytorialna. Rozważania na temat spójności społecznej Gdyni ujęto w sześciu rozdziałach, prezentując sytuację demograficzną, zdrowotną i wyznaniową, a także bezpieczeństwo powszechne, kapitał społeczny, aktywność polityczną i obywatelską. Dane statystyczne o liczbie ludności i jej strukturze demograficznej określa Główny Urząd Statystyczny, jednak są to dane szacunkowe. Najbardziej wiarygodne pochodzą z narodowych spisów powszechnych, z których ostatni odbył się w 2011 roku. Liczba ludności miasta maleje, postępuje proces starzenia i rośnie współczynnik feminizacji. Rozmieszczenie ludności w dzielnicach wg wskaźnika gęstości zaludnienia ukazuje ciekawa rycina 1. 3. (s. 16). Przyrost naturalny, średnia z lat 2004-2014 wynosi minus 0,3 promila. Przyrost naturalny lokuje Gdynię korzystnie w porównaniu z innymi miastami. Saldo migracji jest ujemne (minus 2,2 promila). Omówiono także inne struktury ludności: wg stanu cywilnego i płci, wg głównego źródła utrzymania i wg wykształcenia. Przydarzył się tu lapsus w postaci sformułowania: „Różnice między płciami nie były zbyt wielkie”. Zabrakło wyrazu: procentowe, prawidłowo powinno być: różnice procentowe między płciami ….

Temat służby zdrowia był poruszony już w II tomie, gdzie poświęcono mu cały rozdział ( 21 stron). Nie wiem, czy zasadne jest dzielenie tych zagadnień, wprawdzie w innym kontekście, powrót do problemów zdrowia w tomie III ( 9 stron)?

Tu mowa jest o natężeniu zgonów w badanym okresie w związku m. in. ze starzeniem się ludności. Autorzy podają też przyczyny umieralności, powodem są choroby układu krążenia i nowotwory. Zachorowalność na choroby zakaźne i zatrucia jest w Gdyni podobna do wartości średnich dla kraju. Duże społeczne emocje, co podkreślają autorzy, budzi zagrożenie grypą.

Na wstępie bardzo obszernego rozdziału 3 Postawy społeczne i obywatelskie, słusznie przytoczono definicję społeczeństwa obywatelskiego, aby ułatwić czytelnikom percepcję przestrzeni społecznej. Gdynia jest jedną  z gmin o najwyższym stopniu rozwoju aktywności obywatelskiej wg liczby organizacji pozarządowych na 1000 mieszkańców. W dalszej części tego rozdziału autorzy przybliżają pojęcie i cechy kapitału społecznego (s. 40) związanego z pojęciem społeczeństwa obywatelskiego. Szczególnie interesująco przedstawiają się rozważania na temat poziomu zaufania mieszkańców Gdyni do wybranych grup społecznych i instytucji. „Wśród wielu rodzajów wyborów… decydujące znaczenie na kształtowanie postaw obywatelskich mają wybory lokalne do Samorządu oraz wybory, w przypadku Gdyni – Prezydenta miasta (s. 45). Na kolejnej stronie autorzy analizują wybory prezydenckie w latach 2000 – 2015, podając wyniki pierwszej tury wyborów w 2000 r. i na wyborach drugiej tury w 2005, 2010, 2015 oraz frekwencję w całym analizowanym okresie. Ukazane dane liczbowe są tym bardziej ciekawe, gdyż umożliwiają porównanie z krajem i woj. pomorskim, wskazując na zróżnicowane postawy polityczne i preferencje wyborcze w różnych skalach przestrzennych. „W Gdyni wyższa frekwencja we wszystkich wyborach prezydenckich świadczy o wysokim poziomie aktywności społecznej i poziomie kultury politycznej mieszkańców”, piszą autorzy ( s. 49). Wyborom prezydenta miasta autorzy słusznie poświęcają sporo uwagi, skoro Wojciech Szczurek w kolejnych wyborach samorządowych w latach 1998 – 2014 wybierany jest na prezydenta z największym w skali kraju poparciem gdyńskiego elektoratu. To już piąta kadencja! Autorzy przedstawiają też wyniki wyborów samorządowych do Rady Miasta i szeroko je komentują.

Budżet obywatelski (partycypacyjny) jest treścią kolejnego podrozdziału. Wiadomo, że Gdynia wprowadziła ten budżet w 2014 r. Autorzy wskazują na zalety i niektóre bariery uczestnictwa społeczności lokalnej w jego realizacji. Podkreślają, że największy budżet partycypacyjny miała w ub. roku największa dzielnica w mieście Chwarzno – Wiczlino ( s. 58). Mowa tu także o zwycięskich projektach budżetu w poszczególnych dzielnicach.

Tematem rozdz. 4 jest życie religijne. Współczesny krajobraz religijny Gdyni należałoby określić, wg autorów, mianem „chrześcijański”. Liczba parafii wynosi ok. 30, liczba kapłanów159, a średnia wielkość parafii to nieco ponad 7100 wiernych (2011 r. ). Udział katolików w ludności miasta; szacuje się na 85-91%. W życiu religijnym Gdyni obecne są zakony: franciszkanów, redemptorystów, jezuitów. Przejawem życia religijnego są też obiekty małej architektury: krzyże, kapliczki, krzyże powypadkowe, pomniki sakralne. „Zapisem życia religijnego jest nazewnictwo miejsc publicznych” (s. 69). mniejszości religijne są trudno zauważalne w krajobrazie miejskim. Można się o nich dowiedzieć więcej w zamieszczonej w tekście tablicy (s. 71), gdzie podane są imiennie kościoły i związki wyznaniowe, rok ich powstania i adres siedziby.

Bezpieczeństwo powszechne w porównaniu z innymi miastami o podobnej wielkości do Gdyni jest przeciętne, jeśli wziąć pod uwagę poziom przestępczości. W tym rozdziale (5) zanalizowano dynamikę i strukturę rodzajową przestępstw w różnych porach roku i doby oraz koncentrację przestrzenną wg komisariatów policji, co szczegółowo udokumentowano na licznych rycinach i w tablicach. Badania te można prześledzić w okresie 2004-2014 i znaleźć odpowiedź na temat przyczyn np. zmienności czasowej niektórych przestępstw. Pomyślną wiadomością dla mieszkańców Witomina i innych stosunkowo nowych dzielnic mieszkaniowych jest ta, że na ich terenie zagrożenie przestępczością jest najmniejsze (s. 94-96).

Jakość życia kształtują warunki życia, które zostały szczegółowo omówione w tomie II. Rozdzielenie obu tych zagadnień między dwie książki (tom II i tom III) i częściowe powtórzenie treści nie wydaje się uzasadnione. Jakość życia kształtowana jest przez ocenę własnego życia w kontekście kultury, systemu wartości, własnych celów, standardów, obaw. Zasadnicze znaczenie ma zdrowie fizyczne i psychiczne, relacje społeczne, stopień niezależności. Do ogólnej oceny jakości życia mieszkańców Gdyni wykorzystano wyniki ankiety Instytutu Badań Nad Gospodarką Rynkową z 2013 r., dotyczącej zadowolenia ze swoich warunków życia, zadowolenia ze swojego życia, satysfakcji z życia rodzinnego, zaufania do innych ludzi oraz diagnozę J. Czapińskiego i T. Panka (2015). Większość Gdynian (85%) jest zadowolona ze swego życia, a najważniejszym jego warunkiem jest zdrowie, ponadto wartości rodzinne, w dalszej kolejności praca. Atutem Gdyni jest dobrobyt materialny. Pod tym względem zajmuje drugą pozycję wśród 28 największych polskich miast. Rośnie liczba mieszkańców zadowolonych ze swego miejsca zamieszkania, co należy uznać za promocję miasta.

Sieć drogowa Gdyni (399,8 km w 2014 r. ) kształtuje się w związku ze wzrostem natężenia ruchu, budowy nowych osiedli i w przypadku Gdyni konieczności obsługi portu. Większość dróg znajduje się w gestii samorządu gminnego. Inwestycje drogowe z lat 2014-2015, które powstawały przy wsparciu Unii Europejskiej, ograniczyły ruch samochodów ciężarowych w śródmieściu, poprawiły skomunikowanie północnych dzielnic z centrum miasta. W badanym okresie nastąpił znaczący rozwój infrastruktury rowerowej, co pokazuje mapa (ryc. 7. 3, s. 115), niestety bez podziałki. Aby zrozumieć liczne, skomplikowane przekształcenia organizacyjne komunikacji miejskiej w Gdyni, ukazano je na autorskim schemacie (ryc. 7. 4, s. 117). Wiele uwagi poświęcono komunikacji trolejbusowej, która dzięki środkom pomocowym UE mogła rozwijać się tak pomyślnie w Gdyni. Promowanie transportu trolejbusowego odbywa się poprzez różnego rodzaju projekty, m. in. projekt „Trolley”. Gdynia jest liderem w rozwoju miejskiej komunikacji trolejbusowej.

Na początku kolejnego, ósmego rozdziału, znajduje się wyjaśnienie – czym jest planowanie przestrzenne i omówienie jego uwarunkowań historycznych. Do niektórych aktualnych problemów polityki przestrzennej autorzy odnoszą się krytycznie, a zwłaszcza do ustaw i zmian poprzez uchwały. Obecnie obowiązuje w Gdyni Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Ważną wiadomością dla wszystkich mieszkańców jest fakt, że Rada Miasta od kilkunastu lat uchwala rocznie po kilka planów miejscowych, których celem jest kształtowanie ładu przestrzennego. Plan miejscowy usprawnia proces inwestycyjny, ułatwia lokalizację nowych inwestycji. Plany te pozwoliły pokryć ok. 30% powierzchni miasta. Warto podkreślić, że poprawie jakości przestrzeni publicznych Gdyni, przysłużył się dostęp do funduszy Unii Europejskiej. Dotyczyło to zwłaszcza śródmieścia i nowych planów inwestycyjnych na byłych terenach portowo-przemysłowych. Uznanie układu urbanistycznego Śródmieścia za pomnik historii decyzją w 2015 r. Prezydenta Polski Bronisława Komorowskiego, jest wyróżnieniem nadzwyczajnym. Autorzy wspominają też o nowoczesnych centrach handlowych, mimo że nie są one przestrzeniami publicznymi, przejmują ich funkcje. Jak wynika z badań mieszkańców Gdyni, wysoko oceniają oni jakość przestrzeni publicznej miasta. Jakość tę potwierdza także wiele nagród przyznawanych Gdyni przez samorządy oraz władze regionalne i krajowe.

„Gdynia w Unii Europejskiej” to zupełnie nowe miasto, którego historię poznaliśmy z dotychczasowych opracowań, a dzięki 3-tomowemu dziełu zobaczyliśmy ją w innych barwach. Jest to opracowanie eksperckie, ukazujące aktualny stan, rozwój społeczny i gospodarczy miasta. Dostarcza nam rzetelnej wiedzy o konkurencyjności gospodarki, szeroko rozumianych warunkach życia oraz spójności społecznej i terytorialnej. Porusza wiele wątków, nie zawsze dostatecznie znanych. Jest pracą zbiorową, napisaną ze znawstwem, zarówno merytorycznym jak i sztuki pisania. Z bardzo pozytywnymi fragmentami recenzji wydawniczych podpisuję się bez zastrzeżeń.

Mimo niezwykle skrupulatnej korekty, w tak obszernej pracy nie sposób było się nie ustrzec nieznaczących błędów, w większości drukarskich. Są to głównie tzw. literówki polegające na opuszczeniu liter lub niepotrzebnym ich dodaniu. W pojedynczych przypadkach niektóre wyrazy zostały powtórzone. Pomyłkowo w tekście wpisano nieprawidłowo numery tablic (tom I, s. 49. s. 52, tom II, s. 165). Mam wątpliwość czy w tytule ryc. 5. 1. (tom I, s. 161) powinien znaleźć się wyraz obszar. Nie wszystkie mapy są wystarczająco czytelne (tom II, s. 182 – 185) lub same w nich objaśnienia (tom I, s. 79, s. 83). Pisane wyżej uwagi są odszukane z obowiązku recenzenta z przysłowiową „świecą w ręku” I nie mają żadnego wpływu na wartość tych niepowtarzalnych książek. Ciekawe, co się wydarzy w 100 rocznicę urodzin Gdyni? „Gdynia moje miasto” to treść naklejek na wielu ze 140 tysięcy samochodów osobowych zarejestrowanych w Gdyni, których kierowcy demonstrują przywiązanie i miłość do miasta. Nie tylko zresztą oni, na pewno autorzy, recenzenci, mieszkańcy, czytelnicy i ci, którym Gdynia jest bliska.

Gdynia w prasie i czasopismach – Bibliografie

  • Goście z Czechosłowacji i Jugosławii na Pomorzu
  • Czechosłowacja w jednym froncie z Polską
  • Gdynia zrobiła serce parlamentarzystów jugosłowiańskich
  • Czesi nad morzem słowiańskim, z pobytu naszych pobratyńców
  • Z Morawskiej Ostrawy na Pomorze

Józef Gabriel Jęczkowiak (1898-1966) Radny Miejski, Prezes Koła Związku Oficerów Rezerwy

Józef Gabriel Jęczkowiak
Józef Gabriel Jęczkowiak

Józef Gabriel Jęczkowiak (1898-1966) Radny Miejski, Prezes Koła Związku Oficerów Rezerwy.
Jednym z takich właśnie obywateli miasta Gdyni – jak z dumą mówił – był bohater walk o niepodległość Polski, radny miejski Józef Jęczkowiak. Urodził się 31 stycznia 1898 roku w Poznaniu. Wychowany w patriotycznej rodzinie rzemieślniczej, stracił ojca, gdy miał zaledwie 6 lat.

[jupdf-viewer file=https://rocznikgdynski.pl/gr/8artykulSokolowska.pdf width=800px height=600px]

KIERUNKI PRZEMIAN PRZESTRZENI PUBLICZNEJ ULICY ŚWIĘTOJAŃSKIEJ

Przestrzeń publiczna w mieście Przestrzeń publiczna jest podstawową składową każdego miasta – bez przestrzeni publicznej zespoły mieszkaniowe czy usługowe nie tworzą miejskiego stylu życia, bez którego miasto nie może istnieć. To wspólne, publiczne przestrzenie nadają miastu jego charakter, to tam doświadczamy „miejskości”, to tam spotykamy „obcego” i negocjujemy relacje gospodarcze, społeczne i kulturowe, to tam zachodzą podstawowe interakcje społeczne i par excellence miastotwórcze.

[jupdf-viewer file=https://rocznikgdynski.pl/gr/6Szczepanska.pdf width=800px height=600px]

Formy działalności harcerstwa gdyńskiego w latach 1959-1989

W dwóch poprzednich „Rocznikach Gdyńskich” ukazały się dwa artykuły poświęcone historii harcerstwa w Gdyni w latach 1959-19891. Ten, który Państwo czytają, jest
kontynuacją dwóch poprzednich, zamykającą cykl prac poświęconych temu trzydziestoleciu w dziejach harcerstwa w Gdyni. Wychowanie wodne było jedną z głównych form działalności ZHP w Gdyni, którą opisano w poprzednim „Roczniku Gdyńskim”. Ale obok niego harcerstwo stosowało szereg innych form działalności, które zostaną omówione w niniejszym artykule.

[jupdf-viewer file=https://rocznikgdynski.pl/gr/3artykul-Malszycki.pdf width=800px height=600px]

Gdynia zachód z przeszłości w przyszłość

Gdynia Zachód z przeszłości w przyszłość
Gdynia Zachód z przeszłości w przyszłość

W bieżącym roku ukazała się książka o Gdyni – Zachód, która jest dziełem zbiorowym pod red. prof. zw. dr. hab. T. Stegnera historyka Uniwersytetu Gdańskiego. Pomocy
w wydaniu książki udzieliła Grupa Inwestycyjna Hossa SA, której liczne inwestycje znajdują się na omawianym obszarze. Gdynia Zachód to obszar zlokalizowany
na zachód od obwodnicy Trójmiasta obejmujący gdyńskie dzielnice Dąbrowę, Chwarzno-Wiczlino oraz sąsiednie miejscowości Bojano i Koleczkowo.

Download (PDF, 146KB)

Gdyńskie kapliczki, figury i krzyże

Gdyńskie kapliczki, figury i krzyże
Gdyńskie kapliczki, figury i krzyże

Kapliczki i krzyże przydrożne stanowią specyficzny element krajobrazu Polski, zarówno wsi jak i miast. Autorzy licznych w ostatnich latach opracowań dotyczących tych małych form architektury sakralnej starają się przybliżać współczesnym tradycję przodków poprzez dokumentację tych obiektów oraz nierzadko ich topologię.

Download (PDF, 2.12MB)

Kalendarz 2013 PKT

Kalendarz PKT 2013
Kalendarz PKT 2013

Na początku br. znalazłam się wśród posiadaczy niezwykłego kalendarza ściennego na 2013 rok. Ukazał się on, jako jedna z okolicznościowych publikacji PKT (Przedsiębiorstwa Komunikacji Trolejbusowej Sp. z o.o.) z okazji 70 lat Komunikacji Trolejbusowej
w Gdyni (1943 – 2013). Jest to wydanie jubileuszowe. O jego walorach zaświadcza atrakcyjna szata graficzna, wysokiej klasy papier i znaczna porcja rzeczowych wiadomości o rozwoju tego ekologicznego transportu publicznego w mieście. Okładka
kalendarza jest obrazem podzielonym asymetrycznie na cztery części, w których na zdjęciach zobaczyć można i porównać różne wiekowo trolejbusy na tle zmieniającej
się zabudowy miejskiej.

Download (PDF, 165KB)

Małgorzata Sokołowska Chylonia Cisowa

Małgorzata Sokołowska
Małgorzata Sokołowska

Małgorzata Sokołowska od dawna nas już przyzwyczaiła do tempa swoich pozycji wydawniczych. Jeszcze dobrze nie zagrzała miejsca na półce zeszłoroczna jej książka o Grabówku, a tu już jest następna – „Chylonia. Cisowa”, wydana w 2013 roku. Zarówno z poprzedniej, tak i z obecnej książki płynie nauka o czci dla poczynań zmarłych pokoleń. To przecież na ich dobrych wzorcach, spadkobiercy mogą tworzyć nową historię.

Download (PDF, 204KB)

Dotknięci teatrem czyli pół wieku Teatru Miejskiego im. Witolda Gombrowicza w Gdyni

Teatr Miejski w Gdyni
Teatr Miejski w Gdyni

Z okazji 50-lecia Teatru Miejskiego im W. Gombrowicza ukazał się ten oto niezwykle ciekawy album. Jest on prawdziwą skarbnicą nieocenionych dla miłośników naszego Teatru materiałów, na podstawie których można prześledzić historię oraz poznać też jego przyszłość. Ukazana dokumentacja umożliwia „[…] na to, co najważniejsze – na uruchomienie ludzkiej pamięci, pamięci tych wszystkich, którzy pracowali w naszym teatrze, bywali na spektaklach, sekundowali sukcesom i porażkom” – napisał we wstępie albumu Ingmar Villgist, dyrektor naczelny i artystyczny Teatru.

Download (PDF, 166KB)

Spis publikacji dotyczących Gdyni, Trójmiasta i Wybrzeża autorstwa Kazimierza Małkowskiego

1. Anegdoty i ciekawostki gdyńskie: miasto, ludzie, wydarzenia. Cz. 1 / Kazimierz Małkowski; [il. Katarzyna Racławska-Dąbecka]. – Gdańsk: Maszoperia Literacka, 2011. – 150, [2]s :il.
2. Bedeker gdyński / Kazimierz Małkowski. Gdańsk: “Polnord-Oskar”, 1995. – 265, [7]s. : il., fot.,mapa, portr. – Bibliogr. s. 251-252

[jupdf-viewer file=https://rocznikgdynski.pl/gr/biogramy-Malkowski3.pdf width=800px height=600px]

Pożegnanie ŚP. Kazimierza Małkowskiego

Kazimierz Małkowski
Kazimierz Małkowski

(wygłoszone w dniu pogrzebu 26.09.2012 r. w czasie Mszy Świętej Żałobnej w świątyni NMP w Gdyni)

W świątyni, która jest matką gdyńskich kościołów, z bólem żegnamy dzisiaj gdynianina, mgr. inż. Kazimierza Małkowskiego, autora książek, planów miasta i publikacji, popularyzatora wiedzy o Gdyni. W kilku słowach przywołam istotne wydarzenia z jego życia.

[jupdf-viewer file=https://rocznikgdynski.pl/gr/biogramy-Malkowski2.pdf width=800px height=600px]

Rocznicowy przegląd prasy 1922-2002

Małgorzata Sokołowska

ROCZNICOWY PRZEGLĄD PRASY 1922-2002

 

 

1922

Prezydent Rzeczypospolitej wydał zarządzenie o odznaczeniu Antoniego Abrahama Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

 

Wójt Gdyni wydał Towarzystwu Budowy Hoteli i Pensjonatów „Cassubia” nad Polskim Morzem Sp. Akc. pozwolenie na budowę hotelu „Cassubia”. Radę nadzorczą spółki tworzyli: hr. W. Koziełł-Poklewski – prezes, A. Jaroszewicz – wiceprezes, M. Kwaśniewski, prof. dr F. Krzyształowicz, Br. Modzelewski, Br. Gałczyński, dr A. Piechocki – członkowie. Zarząd tworzyli: R. Gałczyński, T. Kujawski, K. Laurentowski.

 

St. Leszczyński z Towarzystwa Akcyjnego „Gryf”, Żegluga Morska Poznań-Gdynia-Gdańsk wystąpił do Urzędu Marynarki Handlowej w Wejherowie o zarejestrowanie statków wycieczkowych „Monika” i „Jadwiga” z portem macierzystym w Gdyni.

 

Franciszek Liedtke otworzył przy Rynku Kaszubskim warsztat szkutniczy.

 

Na posiedzeniu rady gminnej Gdyni podjęto uchwałę, zgodnie z którą gmina bierze na siebie wybudowanie sieci elektrycznej w Gdyni. Firmama – I-sze Polskie Towarzystwo Kąpieli Morskich bierze na siebie budowę sieci na Kamiennej Górze, ale na podstawie umowy z gminą.

 

23 września przyjęta została przez Sejm ustawa o budowie portu w Gdyni:

Art. 1. Upoważnia się Rząd do poczynienia wszelkich niezbędnych zarządzeń celem wykonania budowy portu morskiego przy Gdyni na Pomorzu, jako portu użyteczności publicznej.

Art. 2. Budowa portu wykonywana będzie stopniowo według takiego planu, aby przez częściowe jej urzeczywistnienie stworzyć port mniejszych rozmiarów i aby dalszy rozwój portu był możliwy i planowy.

Art. 3. Wywłaszczenie gruntów niezbędnych pod budowę portu przeprowadzone będzie według ustaw i przepisów, obowiązujących na terytorium województwa pomorskiego.

Art. 4. Kredyty niezbędne dla budowy portu będą corocznie wstawiane do budżetu.

Art. 5. Wykonanie niniejszej ustawy porucza się Ministrowi Przemysłu i Handlu w porozumieniu z Ministrami: Spraw Wojskowych, Skarbu i Robót Publicznych. Art. 6. Ustawa niniejsza wchodzi w życie z dniem jej ogłoszenia (Dz. U. RP. nr 90, 1922, poz. 1548).

Rozpoczęto budowę kościoła przy ul. Św. Jańskiej.

 

1932

Ks. dr Michalski w obecności wicekomisarza rządu, przedstawicieli sfer gospodarczych i duchowieństwa – dokonał poświęcenia nowo wybudowanego szpitala ss. wincentynek przy Pl. Kaszubskim. W pięknym przemówieniu do zebranych ks. dr Michalski podkreślił wielkie znaczenie tej placówki dla portowego miasta Gdyni i dziękował dr. Skowrońskiemu, naczelnemu dyrektorowi szpitala i dr. Bobkowskiemu, naczelnemu lekarzowi Kasy Chorych, za wydatną pomoc w uruchomieniu tego szpitala.

Dziennik Gdyński, 14.01.1932

 

Komisariat Rządu komunikuje, że najdalej do 1 maja br. zostanie otwarta dla ruchu publicznego nowa droga na Oksywie, tzw. droga okrężna. W związku z tym nastąpi przeniesienie obecnej przystani przewozowej przez kanał portowy po stronie oksywskiej o 1600 m na zachód.

Dziennik Gdyński, 10.04.1932

 

Obchód Święta Morza w Gdyni: imponująca uroczystość; niezliczone tłumy z całej Polski; wspaniała dekoracja miasta; niebywały entuzjazm ludności.

O godz. 9.25 przybył do Gdyni specjalny pociąg z Prezydentem i członkami rządu. Pociąg ten jechał nową linią (przez Kościerzynę). Uroczystości Święta Morza rozpoczęły się na nabrzeżu Wilsonowskim o godzinie 11-ej nabożeństwem celebrowanym przez biskupa chełmińskiego ks. Okoniewskiego. W krzesłach zasiedli marszałkowie sejmu i senatu, przedstawiciele rządu z premierem na czele, generalicja, przedstawiciele władz miejscowych i organizacji społecznych. (….) Molo rybackie i całe wybrzeże Wilsonowskie zajęły nieprzeliczone tłumy publiczności i oddziały wojska. (…) Po kazaniu ks. biskup pobłogosławił morze i okręty. Po nabożeństwie wygłosił przemówienie prezes oddziału gdyńskiego Ligi Morskiej i Kolonialnej, prezes komitetu Święta Morza Rummel. (…)Z niebywałym entuzjazmem przyjęto przemówienie ministra Kwiatkowskiego. Po przemówieniu Pana Prezydenta odśpiewano pieśń „Nie rzucim ziemi”. O godz. 14.30 pan Prezydent Rzeczypospolitej zajął trybunę ustawioną przy ul. 10 Lutego naprzeciwko okazałego gmachu poczty. Rozpoczęła się defilada wojskowa. (…) trwała 2 godziny. (…) Liczbę uczestników uroczystości obliczają niejedni na 100.000 osób.

Dziennik Gdyński, 2.08.1932

 

W niedzielę odbyło się poświęcenie nowej siedziby KKO m. Gdyni. (…) Po nabożeństwie odbyło się poświęcenie nowych ubikacyj [pomieszczeń] KKO mieszczących się w dawniejszym lokalu Grand Cafe. (…) Nowy lokal jest znacznie większy i wygodniejszy od starej siedziby KKO.

Dziennik Gdyński, 4.10.1932

 

1952

Zbiórka na budowę Pomnika Braterstwa Polsko-Radzieckiego w Gdyni trwa(…). Pragnąc przyspieszyć budowę pomnika Komitet Budowy zwrócił się do załóg zakładów pracy i pracowników wszystkich instytucji z wezwaniem o zbieranie na listy składek pieniężnych. Listy składkowe na budowę pomnika należy przesyłać do 10 każdego miesiąca pod adres: Komitet Budowy Pomnika – Narodowy Bank Polski ul. 10 Lutego 8.

Głos Wybrzeża, 4.02.1952

 

Ludowa Marynarka Wojenna uczciła 34 rocznicę powstania Armii Radzieckiej

W 34 rocznicę powstania Armii Radzieckiej w sali teatru „Wybrzeże” w Gdyni odbyła się uroczysta akademia. Na akademię przybyli członkowie Komitetu Miejskiego PZPR, przedstawiciele Prezydium Wojewódzkiej i Miejskiej Rady Narodowej, dowódca Marynarki Wojennej admirał W. Czerokow. (…) Wzorując się na Armii Radzieckiej, nasze Wojsko Ludowe i Ludowa MW nieustannie podwyższają swój kunszt bojowy. Nasze kadry dowódców uczą się na wspaniałych wzorach radzieckich, przyswajają sobie stalinowską naukę wojenną.

Głos Wybrzeża, 25.02.1952

 

Nowe osiedla mieszkaniowe w Gdyni w osiedlu przy ul. Warszawskiej

(…) Rozpoczęto już budowę domów mieszkalnych przy ul. warszawskiej, Nowogrodzkiej i Poznańskiej. Drugi etap to dalsza część ul. Warszawskiej, Śląska 38, trzeci etap to niezabudowane parcele pod nr 44-52 przy ul. Śląskiej. (…) Systematycznie rosną nowe domy w Gdyni. Więcej domów – to więcej mieszkań, więcej mieszkań – to zdrowie i wzrastający dobrobyt ludzi pracy.

Dziennik Bałtycki, 22.03.1952

 

Talony na pończochy

W Gdyni wydawanie talonów na pończochy dla kobiet pracujących odbędzie się w dniach od 1 do 15 bm., rejestracja od 1 do 30 bm., wykup pończoch od 15 bm. do 25 maja włącznie.

Dziennik Bałtycki 3.04.1952

 

1962

Gdynia przekroczyła 158 tys. mieszkańców

Z górą dwa lata temu Gdynia liczyła zaledwie 150 tys. mieszkańców. Jednak stosunkowo duży przyrost naturalny, a przede wszystkim systematyczny napływ ludności z innych ośrodków powoduje, że z roku na rok Gdynia się rozrasta. Ostatnio przekroczyła ona już 158 tys. osób.

Głos Wybrzeża, 14.05.1962

 

Płyta Redłowska – nadzieją kilkuset rodzin

Jeszcze dwa lata temu o ul. Redłowskiej wiedziało niewielu mieszkańców Gdyni. Biegnąca wśród głębokiego jaru, niewiele różniła się od zwykłej polnej drogi. Dzisiaj z ul. Redłowską wiąże swoje nadzieje wiele rodzin, czekających na nowe mieszkania. Tu bowiem zlokalizowano wielki plac budowy, na którym wyrastają wieżowce i wielokondygnacyjne bloki. (…)

Głos Wybrzeża, 16.08.1962

 

Pierwszy dzielnicowy Dom Kultury w Małym Kacku

Wieloletnie wysiłki aktywu Małego Kacka, zmierzające do uczynienia z wybudowanej w czynie społecznym dzielnicowej świetlicy, placówki kulturalnej, tętniącej życiem, zostały wreszcie uwieńczone pełnym sukcesem. Inaugurując rok kulturalno-oświatowy Komisja Kultury MRN w Gdyni, dokonała otwarcia w Małym Kacku Dzielnicowego Domu Kultury. W uroczystości tej oprócz licznie przybyłych mieszkańców tej dzielnicy Gdyni, uczestniczył m.in. przedstawiciel Ministerstwa Kultury i Sztuki (…). (Kr.)

 

Nowy budynek Kapitanatu Portu w Gdyni otrzymał już elewację. W przyszłym roku przeniesione tu zostaną biura portu.

Głos Wybrzeża, 14.12.1962

 

1972

Czy nie zabraknie lodów „Calypso”? Kłopoty z patyczkiem

(…) Jedyny w kraju producent patyczków do lodów ma tyle zamówień, że obcina swoje dostawy. (…) Może więc okazać się, że będziemy musieli powrócić do staroświeckiego zwyczaju „łyżki za cholewą”.

Dziennik Bałtycki, 12.04.1972

 

 

Uroczystość wmurowania aktu erekcyjnego pod gdyński teatr

W ubiegłą niedzielę, w przeddzień 1-majowego święta – odbyła się uroczystość wmurowania aktu erekcyjnego w fundamenty wznoszonego gmachu teatru. W uroczystości tej udział wzięli: I sekretarz KW PZPR Tadeusz Bejm, sekretarz KW Tadeusz Fiszbach, przewodniczący Prezydium WRN, gospodarze Gdyni (…) oraz przedstawiciele placówek teatralnych. Przypominając czynione do wielu lat starania władz gdyńskich o rozpoczęcie tej inwestycji, przewodniczący Prezydium MRN Jan Miariański podkreślił, że dzięki życzliwości i pomocy gospodarzy województwa, a szczególnie Komitetu Wojewódzkiego PZPR, zapaliło się zielone światło dla tej tak potrzebnej budowy. (…)

Dziennik Bałtycki, 2.05.1972

 

Priorytetowe zadania gdyńskiej gospodarki komunalnej

Zaopatrzenie miasta w wodę i urządzenia kanalizacyjne, to jedno z naczelnych zadań gdyńskiej gospodarki komunalnej. (…) W programie inwestycji sanitarnych główną pozycję stanowi rozbudowa oczyszczalni ścieków. /…/ Porządkowanie spraw związanych ze stanem sanitarnym miasta obejmie także postulaty ludności zamieszkującej tereny jeszcze dotąd pozbawione urządzeń kanalizacyjnych, jak na przykład część Redłowa, Chyloni, Orłowa, Oksywia,. Poprawa sytuacji nastąpi w najbliższych latach (…) I jeszcze w tej pięciolatce rozwiązany będzie problem Orłowa. (…)

Dziennik Bałtycki, 14.07.1972

 

1982

Wojsko pomaga w rozwiązywaniu trudnych spraw mieszkaniowych

Skuteczna walka z „pustostanami” w Gdyni

Sytuacja mieszkaniowa w naszym kraju skomplikowała się zwłaszcza w ostatnim okresie (…) Ogłoszenie stanu wojennego jeszcze bardziej skomplikowało sytuację młodych małżeństw (…). Sytuacja zmieniła się diametralnie, kiedy do głosu doszli wojskowi komisarze Komitetu Obrony Kraju. (…) W gmachu Urzędu Miejskiego spotykam pełnomocnika – komisarza kmdr. por. dr. Józefa Jakubczyka. Terenem działania dowodzonej przez niego grupy jest tylko miasto Gdynia, a efekty ich pracy – imponujące. Najwięcej jest jednak spraw lokalowych. Nimi zajmuje się por. mar. Czesław Martyna (…). Okazuje się, że niektórzy ludzie posiadają jednocześnie własne wille i spółdzielcze mieszkania. I nie wiedzą co wybrać. Decyzję musi za niech podejmować energiczny oficer. (…) W sumie zarejestrowano 117 takich mieszkań, zwanych urzędowo „pustostanami”. Szczytem bezprawia może tu być przykład właścicielki dwóch stojących obok siebie willi. Pani prowadząca prywatny sklepik warzywny zamieszkiwała jedną z nich, zaś z drugiej uczyniła podręczny magazyn na warzywa. W głowach się ludziom przewraca z tego dobrobytu.

Aktualnie wydano już 14 decyzji najbardziej potrzebującym za zasiedlenie odzyskanych dzięki żołnierskiej energii mieszkań. (…) Andrzej Wasiak

Głos Wybrzeża, Dziennik Bałtycki, Wieczór Wybrzeża, 4.01.1982

 

Surowe wyroki za naruszenie dekretu o stanie wojennym

Sąd Marynarki Wojennej w Gdyni w dniach od 1 do 3 lutego rozpoznał w trybie doraźnym sprawę przeciwko Jerzemu Kowalczykowi, pracownikowi naukowemu Wyższej Szkoły Morskiej, Ewie Kubasiewicz, pracownikowi naukowemu Wyższej Szkoły Morskiej, Władysławowi Trzcińskiemu, pracownikowi WSS „Społem”, Wiesławie Kwiatkowskiej zatrudnionej do czasu wprowadzenia stanu wojennego w zarządzie regionu NSZZ „S”, Cezaremu Godziukowi, Jarosławowi Skowronkowi, Sławomirowi Sadowskiemu, Krzysztofowi Jankowskimu i Markowi Czachorowi – studentom Uniwersytetu Gdańskiego. (…) Sąd Marynarki Wojennej skazał J. Kowalczyka na karę 9 lat pozbawienia wolności, E. Kubasiewicz – na 10 lat, J. Trzcińskiego – na 9 lat, W. Kwiatkowską – na 5 lat, C. Godziuka – na 6 lat, J. Skowronka, S. Sadowskiego i K. Jankowskiego – na kary po 5 lat i M. Czachora na 3 lata więzienia. (…) Wszczęte przez prokuraturę śledztwa oraz orzeczone kary bezwzględnego więzienia niech stanowią przestrogę dla tych, którzy bezkrytycznie przyjmują za dobrą monetę rady „przyjaciół Polski” zza oceanu.

Głos Wybrzeża, 5-7.02.1982

 

W Marynarce Wojennej

Obchody 64 rocznicy powstania Armii Radzieckiej

Wzorem lat ubiegłych w Marynarce Wojennej przygotowano wiele interesujących przedsięwzięć z okazji 64 rocznicy powstania Armii Radzieckiej. W większości imprez udział wezmą przedstawiciele Floty Bałtyckiej ZSRR. (…)

Dziennik Bałtycki, 17.02.1982

 

Po dwu latach oczekiwania. Historia budowy hotelu „Gdynia” zbliża się ku końcowi

Nasi czytelnicy zapewne przypominają sobie duże ogłoszenie w miejscowej prasie sprzed dwu lat, zawiadamiające, że w sierpniu 1980 roku zostanie przekazany nowy na Wybrzeżu obiekt „Orbisu” zlokalizowany w śródmieściu Gdyni, hotel o nazwie „Gdynia”.

(…)Wreszcie obiekt stanął, ekipy robotników opuściły plac budowy, ale nie doszło do przyjęcia robót. Na przeszkodzie stanęły polskie przepisy przeciwpożarowe, które stawiają specjalne wymogi elewacjom nowych budynków. (…)

Firma Cementation przedłożyła dokumentację na naprawę elewacji.

Dziennik Bałtycki, 16.03.1982

 

Czyje imię otrzyma Teatr Muzyczny

W czerwcu ub.r., na sesji MRN, gdyńscy radni podjęli uchwałę nadającą Teatrowi Muzycznemu imię Danuty Baduszkowej. Wzbudziło to sprzeciw dyrekcji teatru, A. Cybulskiego, jako że zespół teatru, bez porozumienia z Miejską Radą Narodową – czyli gospodarzem miasta – wystąpił do Ministerstwa Kultury o nadanie teatrowi imienia Wojciecha Bogusławskiego.(…) Jego zdaniem pamięć zasłużonej dla teatru Danuty Baduszkowej została wyrażona w tablicy usytuowanej wewnątrz budynku. Aby dać radnym satysfakcję dyrektor proponuje „dodatkowo” nadanie imienia D. Baduszkowej jednej z sal teatru lub którejś z ulic miasta.

Dziennik Bałtycki, 23.03.1982

 

Muzeum Gdyni – w dwóch siedzibach

Po prawie piętnastu latach oczekiwania i permanentnych starań Gdynia będzie miała swoje muzeum.(…) Stała ekspozycja etnograficzna tycząca samego miasta jak i regionu ulokowana będzie przy ul. Starowiejskiej w budynku znanym jako tzw. Dom Abrahama. Główną siedzibą będzie zaś pawilon wystawowy przy skwerze Kościuszki (…).

Dziennik Bałtycki, 24.06.1982

 

Kąpielisko w Gdyni zamknięte

Ponownie zamknięto kąpielisko nadmorskie w Gdyni, od przystani rybackiej w Gdyni-Orłowie do basenu jachtowego. Decyzję tę podyktowało zanieczyszczenie wód ściekami, stwarzające zagrożenie bakteriologiczne i epidemiologiczne dla kąpiących się i uprawiających sporty wodne.

Dziennik Bałtycki, 21,22.07.1982

 

W Orłowie. W oczekiwaniu na dostawców warzyw i owoców

Gdyński Moser, wychodząc naprzeciw interesom mieszkańców, udostępnił plac giełdy samochodowej w Orłowie przy ul. Przebendowskich dla kupna-sprzedaży hurtowej warzyw i owoców. Codziennie – prócz sobót i niedziel – z powodzeniem może tu odbywać się giełda warzywno-owocowa. (…)

Dziennik Bałtycki, 7.09.1982

 

1992

„Nauta” ma się dobrze

Spośród trójmiejskich przedsiębiorstw gospodarki morskiej dobrze radzi sobie niewielka Stocznia Remontowa „Nauta” w Gdyni. Od ub. r. blisko 60 proc. zleceń wykonuje dla kontrahentów zagranicznych.

Gazeta Gdańska, 13.01.1992

 

Męczennikom

13 kwietnia 1940 roku świat dowiedział się o zbrodni katyńskiej, 13 kwietnia 1990 roku po raz pierwszy prezydent M. Gorbaczow wyznał oficjalnie, że zbrodni dokonała NKWD. 13 kwietnia br. na cmentarzu Obrońców Wybrzeża w Gdyni Redłowie odsłonięto POMNIK KATYŃSKI. Dzień ten ogłoszono też Dniem Obchodów Katynia (…).

Dziennik Bałtycki, 14.04.1992

 

Prezydent Cegielska protestuje…

Wiadomość o przeniesieniu tegorocznego Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych z Gdyni do Warszawy z oficjalnego powodu ekonomiczno-finansowego w opinii Franciszki Cegielskiej, prezydent Gdyni nie jest przekonujący.(…) Do przewodniczącego Stowarzyszenia Filmowców Polskich pani prezydent skierowała pismo, w którym czytamy: „My jako gospodarze miasta deklarujemy pomoc w rozwiązaniu tego problemu. Przeprowadzka festiwalu do Warszawy z pewnością oznaczać będzie całkowitą zmianę jego formuły. W efekcie oszczędność będzie pozorna, a festiwal może się nawet okazać imprezą droższą niż w Gdyni. Ubolewamy, że decyzja zmiany została podjęta z pominięciem dotychczasowych gospodarzy”.

Wieczór Wybrzeża, 4.05.1992

 

Na plaże w Gdyni po 1994 roku?

Dwie gdyńskie plaże w Śródmieściu i w Orłowie są od kilku lat zamknięte. Również i w tym sezonie nie ma co liczyć na kąpiel morską i słoneczną w Gdyni. Trudno dziś nawet określić rok, kiedy to nastąpi (…). Pewne działania usiłuje podejmować miasto. Do poważniejszych inwestycji należy np. kanalizacja Orłowa, Wielkiego i Małego Kacka oraz Witomina, budowa kanalizacji ściekowej i deszczowej w tym rejonie, wybudowanie w tym roku zbiornika retencyjnego na Źródle Marii a w następnej kolejności na rzece Kaczej. Wszystkie te inwestycje mają doprowadzić do czystości cieków wodnych odchodzących do Zatoki Gdańskiej.

Gazeta Gdańska, 2.06.1992

 

Coca-cola

W latach 50. była w naszym kraju uważana za wroga komunizmu. Podobnie jak jazz i Myszka Miki.Któż wówczas przypuszczał, że w maju 1992 roku nasze sklepy, ulice i stoły mienić się będą czerwienią i bielą właśnie dzięki niej.

To jest to! Od trzech dni z gdyńskiej rozlewni coca-coli płynie ten popularny napój do gardeł rodaków. (…) Swoje „imperialistyczne nałogi” będzie mogło zaspokoić blisko 6 mln spragnionych.

Gazeta Morska, 3.06.1992

 

„Domek Abraham” powróci do prawowitego właściciela?

Blisko pół wieku walczy Jan Skwiercz o zabytkowy budynek na ul. Starowiejskiej, zwany „Domkiem Abrahama”. Ocalił go przed rozebraniem, nie uratował przed wywłaszczeniem. Zarząd Miasta, po objęciu władzy samorządowej podjął wprawdzie decyzję o zwrocie własności, jednakże na wszelki wypadek odesłał sprawę do Ministerstwa Budownictwa. (…) Decyzja przekazania domku należy do władz miasta. (…) Jan Skwiercz pragnie ocalić zabytkowy charakter i założyć tu Muzeum Rodów Kaszubskich.

Dziennik Bałtycki,5.06.1992

 

W Gdyni brakuje wody

Suche krany w Kacku i Obłużu

Część mieszkań gdyńskich dzielnic Obłuża i Kacka pozbawiona jest wody. (…)
W miejsca, gdzie woda nie dociera rurami, dowożona jest beczkowozami.(…) Specjaliści obawiają się, że w przypadku dalszych upałów kłopoty z wodą mogą wystąpić również w Witominie i Redłowie. Już teraz w niektórych mieszkaniach na wyższych piętrach brakuje wody. Najgorzej jest wieczorem, mieszkańcy więc ratują się napełniając wanny, miski i wiadra we wczesnych godzinach rannych(…). Ujemny bilans wodny w Gdyni ma poprawić nowe ujęcie wody Reda III planowane na 105 tys. m sześc. na dobę. Niestety inwestycja ta została wstrzymana z powodu braku środków.

Dziennik Bałtycki, 2.07.1992

 

Gdynia dla niepełnosprawnych

Gdynia jest jednym z nielicznych miast w Polsce, które próbuje ułatwić życie niepełnosprawnym. Zgodnie z realizowanym już od roku zaleceniem władz miasta systematycznie przybywa w mieście krawężników o obniżonej wysokości, dostosowanych do wózków inwalidzkich. W najbliższym czasie wszystkie przejścia dla pieszych w śródmieściu będą w ten sposób zmodernizowane /…/

Gazeta Morska, 5.08.1992

 

Wykopki za 8 milionów dolarów

Od kilku miesięcy część gdyńskich ulic przypomina place budowy. W dużej mierze dzieje się tak za sprawą Okręgowego Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej, które – zgodnie z umową podpisaną z Bankiem Światowym – prowadzi modernizację sieci ciepłowniczej w Gdyni. (…)

Dziennik Bałtycki, 13.10.1992

Początek końca monopolu MZK

W Gdyni powołano Zarząd Komunikacji Miejskiej

(…) Tym samym spod kompetencji MZK wyłączone zostaną takie funkcje jak:
badanie rynku usług komunikacyjnych w mieście, programowanie rozwoju komunikacji, opracowywanie rozkładów jazdy, przygotowanie założeń i projektów taryfowych, programowanie poziomu dotacji do usług komunalnych. Od tej pory działalność MZK będzie przedmiotem kontroli wspomnianego zarządu pod względem regularności, punktualności, czystości pojazdów i kultury obsługi. Dyrektorem Zarządu Komunikacji Miejskiej został doc. Olgierd Wyszomirski, jeden ze współautorów projektu reformy gdyńskiej komunikacji.

Gazeta Gdańska, 14.10.1992

 

11 Listopada

W Gdyni uroczystości rozpoczęły się mszą świętą w intencji Ojczyzny w kościele garnizonowym w Gdyni Oksywiu. (…) Kwiaty pod pomnikiem Polskiego marynarza złożyli przedstawiciele Marynarki Wojennej z wiceadmirałem wagą i kontradmirałem Ryszardem Łukasikiem. Reprezentacja władz miasta z panią prezydent Franciszką
Cegielską i przewodniczącym Rady Miasta Wojciechem Szczurkiem, a także członkowie środowisk kombatanckich, młodzież szkolna i mieszkańcy miasta. (…)

Gazeta Gdańska, 12.11.1992

 

2002

Wodny świat na Polance Redłowskiej

Wkrótce Polanka Redłowska ma się zmienić nie do poznania. Firma Echo Inwestment z Kielc, dzierżawca terenu wystąpiła do Wydziału Architektury Urzędu Miasta o pozwolenie na budowę. (…) Polanka Redłowska, jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem, za dwa lata zamieni się w wodny świat. Powstanie tam centrum hotelowo-konferencyjne i aqualand, z którego będą mogli korzystać odpłatnie mieszkańcy.

Dziennik Bałtycki, 10.01.2002

 

Remont drugiego pasa ulicy Świętojańskiej

Rozpoczęta w listopadzie ub. roku przeróbka ul. Świętojańskiej polega na wymianie podziemnych instalacji, poszerzeniu chodników, zatok postojowych dla taksówek i samochodów dostawczych, montażu nowych lamp, ławek. Po modernizacji, za wyjątkiem wyznaczonych miejsc, obowiązywać będzie zakaz parkowania wzdłuż ulicy. (…) Przebudowa drzewostanu i inne proekologiczne prace zostaną sfinansowane z unijnych pieniędzy.

Dziennik Bałtycki, 20.02.2002

 

16 mln euro na lokalne projekty

Do tej pory Gdynia otrzymała 16 mln euro. jesteśmy liderem w wykorzystaniu tych środków – mówi Michał Guć, członek Zarządu Miasta. Korzystamy ze wszystkich programów, począwszy od różnych edycji programu Phare, gdzie pierwsze wnioski kierowano już w 1997 r. Z Danią, Norwegią, Szwecją, Finlandią i Niemcami Gdynia przeprowadziła program SUPORTNET, mający na celu zrównoważony rozwój sieci portów dla turystyki wodnej w regionie morza Bałtyckiego. Ze Szwedami prowadzono program transportowy TINA ważny ze względu na finalizacje budowy Trasy Kwiatkowskiego. (…) Wspólnie z innymi miastami zrzeszonymi w Komunalnym Związku Gmin Dolina redy i Chylonki, miasto uczestniczy w budowie nowoczesnego zakładu unieszkodliwi niania opadów, na który udało się uzyskać 15,2 mln euro.

Dziennik Bałtycki, 5.04.2002

 

Nagroda Europy na rok 2002. Gdynia już w Unii

Wniosek o przyznanie nagrody Gdynia złożyła w październiku ubiegłego roku. Zawierał opisy dotychczasowych dokonań na rzecz integracji Unii Europejskiej.
Nagroda to prestiż, nie pieniądze, choć jest czynnikiem sprzyjającym w staraniach o kolejne granty.

Dziennik Bałtycki, 27, 28.04.2002

 

17 tys. gdynian zaśpiewało „Odę do radości”

17 tys. gdynian pozowało do europejskiego zdjęcia gdynian. Tyle samo odśpiewało na Skwerze Kościuszki „Odę do radości”, hymn jednoczącej się Europy. Prawdopodobnie gdynianie byli największą grupą, jaka kiedykolwiek w dziejach ludzkości odśpiewała razem tę pieśń.

Dziennik Bałtycki, 13.05.2002

 

Oskarżeni po strajku

Janusz Sz., prezes Stoczni Gdynia SA zasiądzie wkrótce na ławie oskarżonych. Gdyńska Prokuratura Rejonowa zarzuca mu utrudnianie działalności związkowej w zakładzie, (…) Prokuratura nie oszczędziła również związkowców. Do sadu trafił drugi akt oskarżenia, skierowany przeciwko przewodniczącemu i dwóm wiceprzewodniczącym Stoczniowca. Zarzucono im, że kierowali nielegalnym strajkiem.

Dziennik Bałtycki, 23.05.2002

 

Dzieci z żelaza

Dziesięciu chłopców z Białogardu w wieku kilkunastu lat, na co dzień zarabiających na życie swoje i rodziny zbieraniem złomu, przyjechało na trzy dni do Gdyni.
W reportażu w tygodniku „Polityka” jeden z nich zdradził, że marzeniem jego i kolegów jest zwiedzenie Gdyni. Władze miasta postanowiły spełnić dziecięce marzenia.

Dziennik Bałtycki, 3.06.2002

 

Nie chcieli oszukać

Poszkodowani, którzy wpłacili pieniądze na konto developera z Gdyni i nadal nie mogą wprowadzić się do zakupionych mieszkań, powinni dochodzić swoich praw w procesie cywilnym – uznała gdyńska prokuratura. Tym samym umorzono postępowanie karne przeciwko kierownictwu spółki Eco Investments, budującej Osiedle Skarpa w Gdyni Orłowie.

Dziennik Bałtycki, 5.06.2002

 

Wielkie otwarcie z huczną paradą w Gdyni. Święto ulicy Świętojańskiej

Remont pierwszego odcinka od ulicy Żwirki i Wigury zakończył się. I choć kolejne dwa odcinki czekają jeszcze na wejście do Europy, w niedziele będziemy świętować.
A takiej parady, jaka przedefiluje od magistratu do pl. Kaszubskiego Gdynia jeszcze nie widziała. Tamburmajorki, Neptun ze świtą, orkiestry, teatry uliczne, pokazy sztuk walki. No i na koniec gwiazda pierwszej wielkości – wspaniały „Perfect”.

Dziennik Bałtycki, 22,23.06.2002

 

Stoczniowcy będą manifestować w Warszawie

Kilka tysięcy pracowników stoczni i zakładów z nią kooperujących ma dzisiaj wziąć udział w manifestacji przed siedziba rady Ministrów. Mimo udzielenia wczoraj przez rząd gwarancji kredytowych na kwotę 53 mln dolarów, umożliwiających budowę dwóch statków w Stoczni Gdynia, Stocznie w Gdyni, Szczecinie i Gdańsku znajdują się nadal w krytycznej sytuacji.

Dziennik Bałtycki, 22.10.2002

 

Pomorze po wyborze

W wyborach prezydenckich w Gdyni Wojciech Szczurek zdobył 77,3% głosów, w Sopocie Jacek Karnowski 56%, w Gdańsku Paweł Adamowicz 37,4% a Marek Formela 17,5%. Frekwencja w Gdyni wyniosła 41%.

Dziennik Bałtycki, 29.10.2002

 

Rozpocznie się kolejna, 27 edycja festiwalu Polskich Filmów Fabularnych. W trakcie 5-dniowej imprezy miłośnicy kina będą mogli obejrzeć 21 filmów zgłoszonych do konkursu głównego i 14 filmów zgłoszonych do konkursu Kino Niezależne.

Dziennik Bałtycki, 14,15.09.2002

 

Nowy polski okręt wojenny przypływa dziś do Gdyni

ORP „Kościuszko” dołączy do innej fregaty rakietowej przekazanej przez Amerykanów, ORP „Pułaski”, który polska marynarka użytkuje od 2000 r. Prawdziwym hitem będą też dwa śmigłowce typu Kanam służące do zwalczania łodzi podwodnych, które przywiezie do Gdyni nowy okręt.

Dziennik Bałtycki, 27.09.2002

 

Kwiatkowski w sądzie

Sprawa budowy olbrzymiego kompleksu handlowego – Centrum Kwiatkowskiego, zbulwersowała okolicznych mieszkańców. Roboty budowlane rozpoczęto mimo skargi sąsiadów, skierowanej do naczelnego Sady Administracyjnego.

Dziennik Bałtycki, 99.07.2002

14

Biblioteka Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni, historia, zbiory, działalność

Biblioteka Marynarki Wojennej
Biblioteka Marynarki Wojennej

Dla wielu osób zainteresowanych historią Polskiej Marynarki Wojennej, czy też szerzej ujmując, zagadnieniami wojenno-morskimi, pewnym zaskoczeniem może być fakt istnienia pokaźnej biblioteki w Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni1. Muzeum to, wzorem innych placówek muzealnych w kraju i na świecie, może bowiem pochwalić się posiadaniem podręcznej specjalistycznej iblioteki. Biblioteka ta organizacyjnie należy do Działu Historyczno-Naukowego2 Muzeum Marynarki Wojennej i jako biblioteka wewnętrzna, przeznaczona jest głównie dla pracowników muzeum. Z zasobów biblioteki w czytelni mogą korzystać również osoby spoza muzeum, które zajmują się działalnością naukową oraz popularyzacją historii Marynarki Wojennej. Czytelnikom, którzy nie są pracownikami Muzeum, zbiory udostępniane są jedynie prezencyjnie.

Głównym celem i zadaniem Biblioteki Muzeum Marynarki Wojennej jest gromadzenie, opracowywanie, udostępnianie oraz ochrona książek i czasopism. Początkowo niewielka biblioteka mieściła się w budynku Dowództwa Marynarki i działała w ramach Wydziału Historycznego Marynarki Wojennej. W r. 1963 jej księgozbiór liczył ponad 1200 pozycji3. W wyniku likwidacji Wydziału Historycznego w 1976 r., zbiory włączono do kolekcji książek zbieranych w Dziale Historycznym Muzeum Marynarki Wojennej, aby w r. 1992, wraz z dużą częścią zbiorów Muzeum, zająć pomieszczenia w siedzibie Zespołu Informatyki Marynarki Wojennej w Gdyni Redłowie. Od czerwca 2012 r. zbiory biblioteki znajdują się w nowym gmachu Muzeum przy ulicy Zawiszy Czarnego 1B, a biblioteka, po reorganizacji struktury całego muzeum, funkcjonuje w ramach Działu Historyczno-Naukowego. Pomieszczenia przeznaczone na bibliotekę składają się z magazynu głównego,  zaopatrzonego w regały przesuwane, oraz czytelni/pracowni, w której zgromadzono najważniejszy zbiór podręczny (słowniki, leksykony, encyklopedie).

Księgozbiór stale się rozrasta, zwłaszcza od r. 1989. W r. 1970 liczył 2660 woluminów, w roku 1990 – 6041 woluminów, a na koniec r. 2012 już 15241 woluminów książek i czasopism4. Biblioteka służy jako pomoc w samokształceniu pracowników oraz jest podstawowym elementem i warsztatem dla prowadzonych w Muzeum prac naukowo-badawczych, wystawienniczych i oświatowych. Według „Encyklopedii wiedzy o książce”, Bibliotekę Muzeum Marynarki Wojennej można zaliczyć zarówno do bibliotek fachowych (związanych ściśle z zakładem pracy), jak również do bibliotek specjalnych (gromadzących zbiory ściśle związane z tematyką działalności instytucji w której się mieści, lub też służącą konkretnemu kręgowi odbiorców)5.

Profil księgozbioru kształtowany jest ściśle z tematyką, którą zajmuje się muzeum, dlatego można tu znaleźć przede wszystkim publikacje dotyczące historii Marynarki Wojennej. Obecnie gromadzone zasoby mają charakter bardziej uniwersalny, znajdziemy bowiem liczne pozycje biograficzne, encyklopedie, leksykony, czy też książki o tematyce regionalnej, dotyczące głównie Gdyni. Bogatą grupę zbiorów stanowi kolekcja atlasów, planów miast oraz przewodników turystyczno-krajoznawczych i unikalne wydawnictwa o charakterze albumowym, zawierające tematykę wojennomorską i morską, a także publikacje obcojęzyczne, przeważnie w języku angielskim, niemieckim i rosyjskim. Gromadzone są również encyklopedie, słowniki i leksykony oraz książki dotyczące historii powszechnej i historii Polski, ze szczególnym uwzględnieniem historii wojennomorskiej i z naciskiem na historię wojskową. Poważną część zbiorów stanowią czasopisma (miesięczniki, kwartalniki, roczniki). Pracownicy Działu Historyczno-Naukowego Muzeum MW na bieżąco uzupełniają zbiory o nowe pozycje. Należy jednak zaznaczyć, że wiele nowości pozyskano na drodze wymiany i darów. Wśród darczyńców występują zarówno osoby prywatne, autorzy publikacji, poszczególni wydawcy lub też różne instytucje, jak np. Centralne Muzeum Morskie z Gdańska, które w 2006 r. przekazało roczniki „Lloyd’s Register of Shipping”6 z lat 1938-1977.

Cenny materiał źródłowy do badań nad historią biblioteki i jej zbiorów stanowią zachowane na niektórych książkach znaki proweniencyjne. Na pewnej grupie książek widnieją pieczęcie informujące, iż pozycje te zostały wycofane z Biblioteki Instytutu Polskiego oraz Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie i przekazane jako dary dla biblioteki Muzeum Marynarki Wojennej. Dotyczy to m.in. książek z Serii Czerwonej „Biblioteki Polskiej”, które wydawane były przez Katolicki Ośrodek Wydawniczy „Veritas” z siedzibą w Londynie. Niektóre posiadają stempel świadczący, iż były własnością Biblioteki Sztabu Głównego Marynarki Wojennej, inne z kolei – stempel Biblioteki Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych. Na niektórych woluminach, które trafiły do biblioteki Muzeum Marynarki Wojennej, zauważyć można podpisy ich poprzednich właścicieli, np. na 6. tomie ,,Rocznika Gdańskiego” z 1932 r. jest podpis wybitnego historyka Leona Koczego7. Warto w tym miejscu podkreślić, że część zbiorów – dotyczących głównie historii Gdańska, Pomorza i Niemieckiej Marynarki Wojennej wydanych przed drugą wojną światową i w trakcie jej trwania – pochodzi z ówczesnych niemieckich bibliotek okupowanej Gdyni, takich jak : Kreigsmarinearsenal Gotenhafen Werkbücherei (Biblioteki Zakładowej Arsenału Niemieckiej Marynarki w Gdyni), Stadtbücherei Gotenchafen (Miejskiej Biblioteki w Gdyni), Stadtverwaltung Gotenhafen (Biblioteki Magistratu Gdyni). Niektóre z posiadanych w zbiorach biblioteki Muzeum Marynarki Wojennej książek pochodzą z Bücherei des Staatsarchivs In Stettin (Biblioteki Archiwum Miasta Szczecina) czy też Kreigsmarinewerft Kiel (Stoczni Niemieckiej Marynarki Wojennej w Kilonii). Biblioteka dysponuje całością wydawnictw „macierzystych” z „Biuletynem Historycznym” na czele, książkami wydanymi w ramach serii „Prace Muzeum Marynarki Wojennej”, licznymi folderami i informatorami8.

Biblioteka Marynarki Wojennej

Biblioteka Marynarki Wojennej

Chlubą biblioteki są rzadkie starodruki dwutomowe „Histoire Generale De La Marine”, wydane w Paryżu w 1744 r. oraz „Tractatus De Eo Quod Justum Circa Excursiones Maritimas” z 1728 r., którego autorem jest historyk i prawnik profesor Gdańskiego Gimnazjum Samuel Fryderyk Willenberg (1663-1748)9. Wśród osiemnastowiecznych starodruków znajdują się m.in. także takie tytuły, jak: „Le petit flambeau de la mer ou le veritable guide des pilotes cotiers ou il est clairement enseigné la moniáre de naviguer le long de toutes les Côtes de France d’Anglatarre d’lrlande…” autorstwa R. Bougarda z 1763 r., czy też dwutomowe „Leben und Thaten der Admirale und anderer berühmter Britannischer Seeleute” autorstwa Johna Campbella i Eobalda Toze z 1755 r., a także jeden z pierwszych podręczników do geografii „Introduction a la Geographie” autorstwa Georgesa-Louisa Le Rouge wydany w Paryżu w 1748 roku. Zawierają one pierwsze spisane w formie książkowej informacje o dawnej żegludze, odkryciach geograficznych, życiu i działalności sławnych żeglarzy i admirałów. Obecnie większość wymienionych tytułów dostępna jest we fragmentach w Google Books.

Ważne miejsce w bibliotece zajmują tzw. drukowane wydawnictwa źródłowe, dotyczące historii Polskiej Marynarki Wojennej. Na stanie biblioteki są unikalne trzytomowe „Kroniki Polskiej Marynarki Wojennej 1918-1946”, opracowywane i wydane przez Stanisława Mariusza Piaskowskiego10. Wydawnictwo to zawiera bardzo dużo danych kadrowych i choć rozproszonych stanowi po dziś dzień jedno, z podstawowych źródeł do badań nad Polską Marynarką Wojenną11. W zbiorach znajdziemy również wydawnictwa wydane z okazji 50-lecia powstania Marynarki Wojennej, wydane w Londynie przez dawny zespół historyczny Polskiej Marynarki Wojennej w Wielkiej Brytanii zbiór dokumentów pt. „Marynarka Wojenna. Dokumenty i opracowania”12. Dużą wartość badawczą ma również opracowane przez Komisję Historyczną Polskiego Sztabu Głównego i wydane w Londynie przez Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego, wydawnictwo pod tytułem „Polskie Siły Zbrojne w II wojnie światowej”, zwłaszcza tom pierwszy i drugi, w których wiele miejsca poświęcono Marynarce Wojennej i obronie polskiego Wybrzeża w 1939 roku13. Innym przykładem drukowanych wydawnictw źródłowych jest zbiór dokumentów wybrany i opracowany przez zespół redakcyjny Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni z okazji 80-lecia powstania Polskiej Marynarki Wojennej. Tom ten zawiera wybraną dokumentację z lat 1939-1947 oraz przedruki archiwalnych materiałów wytworzonych przez kierownictwo Marynarki Wojennej14. Pomocne nad badaniem kadry oficerskiej, są dostępne w bibliotece rejestry oficerów Wojska Polskiego opublikowane w rocznikach oficerskich z lat 192315, 192416, 192817, 193218. Kapitalny materiał poznawczy dla historii Marynarki Wojennej zawierają „Regulaminy służby na okrętach”, wydane przez Kierownictwo Marynarki Wojennej w r. 193219, Dowództwo Marynarki Wojennej w r. 194720, Ministerstwo Obrony Narodowej z lat 195921 i 199022. Prawdziwym białym krukiem jest najstarszy z przechowywanych w niej regulaminów i rozporządzeń tzw. „Regulamin służby obozowej dla wojsk francuskich w r. 1809”23. Przetłumaczony i wydany w Krakowie w 1810 r. na potrzeby wojska Księstwa Warszawskiego, opatrzony został wstępem ówczesnego ministra wojny księcia Józefa Poniatowskiego. Ponadto w zbiorach znajdziemy również inne wydawnictwa zawierające opublikowane materiały źródłowe związane z problematyką morską np. „Acta Poloniae Maritima”24, czy też opracowany „Najstarszy tekst prawa morskiego w Gdańsku”25. Zagadnienia II Rzeczypospolitej i problematyki Wolnego Miasta Gdańska reprezentują takie wydawnictwa jak np. „Zbiór dokumentów urzędowych dotyczących stosunku Wolnego Miasta Gdańska do Rzeczypospolitej”. Materiały te zebrane i wydane zostały przez Komisariat Generalny Rzeczypospolitej Polskiej w Gdańsku26. Najwięcej jednak źródeł opublikowanych drukiem dotyczy okresu II wojny światowej. Oprócz wyżej już wymienionych wydawnictw, wspomnieć należy również o wyborze źródeł wydanych przez Wojskowy Instytut Historyczny w ramach serii „Wojna Wyzwoleńcza Narodu Polskiego”, m. in. o tomie źródeł pod tytułem „Wojna obronna Polski 1939. Wybór źródeł”27. Wszystkie wydawnictwa źródłowe ze zbiorów biblioteki Muzeum Marynarki Wojennej będą w przyszłości przedmiotem osobnego opracowania.

Biblioteka może również pochwalić się sporą liczbą materiałów przedwojennych, zarówno książek, jak i czasopism. Wśród nich warto wyróżnić pierwszą syntezę dziejów polskiej marynarki wojennej Aleksandra Czołowskiego, „Marynarka w Polsce”28. Ta trudno dostępna publikacja jest dzisiaj prawdziwym unikatem i miała w czasie swego wydania w 1922 r. pionierskie znaczenie w polskiej historiografii29. Równie cenną pozycją jest zbiór kilkunastu przyczynków źródłowych, dotyczących dziejów floty polskiej z pierwszej połowy XVII w., głównie z lat 1627-1637 wydany przez Bolesława Śląskiego w 1920 roku30. Prawdziwym unikatem jest pierwsza synteza w polskiej historiografii poświęcona I wojnie światowej na Bałtyku, autorstwa kmdr ppor. dypl. w st. sp. Rafała Czeczotta31, zatytułowana „Wojna morska na Bałtyku 1914-1918”, wydana nakładem Ligi Morskiej i Kolonialnej w 1935 roku32. Z książek do roku 1918 poświęconych sprawom morskim należy wymienić dzieło Adama Szelągowskiego „Walka o Bałtyk”. Warto podkreślić, że książka ta doczekała się w okresie międzywojennym drugiego wydania33. W pracy tej omówiono kwestię bałtycką od XV w., koncentrując się na zagadnieniach XVI w. i dziś – mimo znacznego postępu badań – monografia ta nie straciła do końca na swej aktualności34. W tym miejscu należy również wspomnieć o dwóch pracach historyka i publicysty kpt. mar. inż. Witolda Huberta, który zajmował się tematyką wojennomorską35. Obie ukazały się nakładem Ligi Morskiej i Kolonialnej, pierwsza w 1935 r. zatytułowana „Historia wojen morskich”36, gdzie – jak trafnie stwierdził kmdr por. mgr Walter Pater- „autor przedstawił w niej znaczenie mórz jako wielkich arterii komunikacyjnych […], możliwości wynikających dla państwa z posiadania dostępu do morza […], udział marynarki wojennej w zapewnianiu bezpieczeństwa morskich linii komunikacyjnych […]”37. Druga książka, zatytułowana „Wojny bałtyckie”38, jest syntetycznym ujęciem całości zmagań morskich na Bałtyku. Obie te prace dziś już przestarzałe, lecz w kwestii faktograficznej nadal aktualne, wydane były w małym nakładzie i są dziś trudno dostępne. Nie sposób w opracowaniu niniejszym wymienić wszystkich najważniejszych pozycji, jakie znajdują się w bibliotece, dotyczących historii marynarki wojennej, wydanych do r. 1939. Wspomnieć jednak warto, iż znajdziemy prawie wszystkie opracowania dotyczące dziejów floty polskiej takich badaczy jak: Stanisław Bodniak, Kazimierz Lepszy czy też Władysław Czapliński.

W zbiorach znajdują się również wydawnictwa, które były polecane dla oficerów i podoficerów jako pomoc w pracy oświatowej i wychowawczej przed 1939 r. przez Wojskowy Instytut Naukowo-Oświatowy39. Częstokroć były to podręczniki autorstwa wykładowców Oficerskiej Szkoły Marynarki Wojennej i Szkoły Podchorążych Marynarki Wojennej. Tytuły, takie jak np. „Nauticae Res”40, „Artyleria morska”41 t. I, ale również literatura wspomnieniowa, historyczna, wojenno-morska i marynistyczna, wśród której na półkach biblioteki MMW znajdziemy m.in. dzieło „Zagadnienie dostępu Polski do morza”42, autorstwa wybitnego historyka Henryka Bagińskiego.

W księgozbiorze podręcznym znajdują się encyklopedie ogólne, takie jak: reprint 18-tomowej „Wielkiej encyklopedii powszechnej Gutenberga” w 18 tomach i 4 tomach uzupełniających, 13-tomowa encyklopedia PWN z lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku43, czy też nowsze edycje, takie jak: 6-tomowa encyklopedia PWN z lat dziewięćdziesiątych44, oraz 31-tomowa wielka encyklopedia PWN45. Z ważniejszych encyklopedii ogólnych obcojęzycznych wymienić należy „Der Grosse Brockhaus” w 14 tomach (12 tomów plus 2 tomy uzupełnień)46 oraz drugie wydanie monumentalnej, liczącej 51 tomów „Bolszaja Sowietskaja Encyklopedija”47. W księgozbiorze podręcznym znajdziemy również encyklopedie i słowniki specjalistyczne. Czytelnicy mogą korzystać z takich wydawnictw jak: 4-tomowa „Encyklopedia staropolska”48 oraz późniejszego przedruku fotooffsetowego wydanego w 2 tomach49, 3-tomowej „Małej encyklopedii wojskowa”, nowej 2-tomowej „Encyklopedii wojskowej”50, „Encyklopedii II wojny światowej”51, „Encyklopedii techniki wojskowej”52.

Dział słowników, oprócz licznych słowników językowych, zawiera specjalistyczne słowniki morskie, wśród których wyróżnić należy reprint XVIII-wiecznego czterotomowego ilustrowanego leksykonu J.H. Rödinga53. Inną grupę tworzą słowniki biograficzne z „Polskim słownikiem biograficznym” na czele oraz regionalnym „Słownikiem biograficznym Pomorza Nadwiślańskiego”. W zbiorze słowników znajduje się także – niestety niekompletny – „Dictionary of American Naval Fighting Ships”54 „Słownik okrętów amerykańskich”. Publikacja ta jest podstawowym źródłem wiedzy o każdym z okrętów wykorzystywanym kiedykolwiek przez Marynarkę Wojenną Stanów Zjednoczonych. Choć w tytule pojawia się słowo „słownik”, w rzeczywistości jest to specjalistyczna encyklopedia, w której wraz z opisami głównych okrętów amerykańskich umieszczono dodatki o mniejszych jednostkach pływających, historii okrętów Marynarki Wojennej Skonfederowanych Stanów Ameryki oraz wiele różnych artykułów o okrętach. Słownik ten jest publikowany przez Naval Historical Center (Centrum Historyczne Marynarki Wojennej) i udostępniany w postaci książkowej oraz w postaci witryny internetowej55. Wydawnictwo to zostało początkowo opublikowane w siedmiu tomach z okrętami wyszczególnionymi według nazw w porządku alfabetycznym, począwszy od 1959 (A-B) do 1981 (T-Z). W 1991 r. wydano poprawioną wersję tomu pierwszego, który zawierał jedynie opisy okrętów o nazwach zaczynających się na literę A. Odkąd nakład pierwszego tomu z 1959 r. został wyczerpany, informacje na temat okrętów o nazwach zaczynających się na literę B stały się trudno dostępne.

Należy też wspomnieć o niezwykle pomocnych w prowadzeniu wszelakich badań historycznych bibliografiach. Zbiór tego typu publikacji w bibliotece Muzeum Marynarki Wojennej obejmuje przede wszystkim „Polską Bibliografię Wojskową”, „Komunikaty Bibliograficzne” wydawane przez Centralną Bibliotekę Wojskową, „Bibliografię Historii Polski” wydawaną przez Instytut Historii PAN. Z większych bibliografii dotyczących tematyki morskiej najbardziej pomocne są: czterotomowa „Polska Bibliografia Morska”56, wydana przy współpracy ówczesnej Wyższej Szkoły Morskiej i Biblioteki Gdańskiej PAN oraz „Bibliografia polskiego piśmiennictwa morskiego 1801-1900”57, jak również „Bibliografia polskiego piśmiennictwa morskiego 1945-1975”58.

Na półkach biblioteki znajdziemy także ponad 40 tytułów książek wydanych przez Oficynę Wydawniczą Finna w ramach „Serii z Kotwiczką”, w tym wszystkie pozycje dotyczące Polskiej Marynarki Wojennej59. Biblioteka posiada też wydane przez Pracownię Historii Akademii Morskiej w Gdyni książki w ramach serii „Księgi Floty Ojczystej”. Na półkach znajdziemy m.in. bardzo pomocne do badań nad biografistyką Marynarki Wojennej „Kadry Morskie Rzeczypospolitej” redagowane przez Jana Kazimierza Sawickiego, które liczą już obecnie sześć tomów60. Wyróżniają się również wydane do tej pory cztery tomy „Księgi Statków Polskich”, opracowywane przez Jerzego Micińskiego, a po jego śmierci kontynuowane przez Marka Twardowskiego i Bohdana Hurasa.

Oprócz prac o charakterze naukowym i popularnonaukowym w zbiorach biblioteki Muzeum Marynarki Wojennej znajdziemy literaturę pamiętnikarsko-wspomnieniową poświęconą Polskiej Marynarce Wojennej. Liczba tego typu opracowań w zbiorach biblioteki Muzeum Marynarki Wojennej liczy blisko 100 pozycji. Wspomnienia te ukazywały się zarówno na emigracji, jak i w kraju, a – jak słusznie stwierdził prof. Zbigniew Machaliński – „[…] rola wspomnianych opracowań w poznaniu dziejów Polskiej Marynarki Wojennej nie podlega dyskusji. Świadczy o tym najbardziej obiektywna forma sprawdzenia przydatności badawczej tego typu opracowań, jaką jest liczba cytowań. W pracach typu analitycznego [oraz] w monografiach syntetycznych […]”61.

Nie ma potrzeby ani miejsca w niniejszym opracowaniu wymieniać wszystkich pozycji, jakie znajdują się na półkach biblioteki, takich autorów jak: Jerzy Pertek62, Jan Piwowoński, Edmund Kosiarz, Zbigniew Flisowski, Edmund Koczorowski czy też Andrzej Perepeczko, którzy byli i są najważniejszymi marynistami polskiej historiografii. Nie sposób wyszczególnić wszystkich opracowań na temat Polskiej Marynarki Wojennej, jakie znajdują się w Bibliotece Muzeum Marynarki Wojennej, tak zasłużonych historyków jak Czesław Ciesielski, Jerzy Przybylski, Józef Wiesław Dyskant, Rafał Witkowski, Zbigniew Machaliński, Andrzej Rzepniewski, Mirosław Kułakowski, Wacław Tym, Włodzimierz Steyer oraz Stanisław Ordon, nie umniejszając bardzo poważnego wkładu badawczego wielu innych uczonych.

Ponadto w bibliotece znajdziemy liczne publikacje dotyczące nie tylko Polskiej Marynarki Wojennej, ale – szerzej ujmując – zagadnień morskich czy też historii wojen, wojska i wojskowości polskiej oraz powszechnej. Autorami tych prac są często badacze, którzy dziś należą już do klasyków polskiej historiografii wojskowej, jak: Tadeusz Korzon, Ludwik Kubala, Wacław Tokarz, Marian Kukiel, Otton Laskowski, czy też wspominany już Henryk Bagiński63.

W opracowaniu niniejszym nie sposób pominąć publikacji na swój sposób wyjątkowej, opracowanej przez kmdr. por. Władysława Kosianowskiego, zwanej potocznie od miejsca wydania „albumem rzymskim”64. Publikacja ta ukazała się dwa lata po zakończeniu wojny nakładem Samopomocy Marynarki Wojennej w Londynie, a wydana została przez Instytut Literacki w Rzymie. O wyjątkowym znaczeniu tego wydawnictwa – zwłaszcza w tamtym okresie – świadczyć może m. in. cytat z recenzji Jerzego Pertka „[…] album daje wszechstronny obraz działalności Polskiej Marynarki Wojennej w latach 1939-1945. Żadne z ważniejszych wydarzeń w historii bojowej naszej floty nie zostało pominięte i żaden z wchodzących w jej skład okrętów nie został opuszczony… poznajemy ich dowódców, oficerów, załogi. Osobno zobrazowane zostały oddziały i instytucje Marynarki Wojennej na lądzie… znajdujemy ilustracje z życia i pracy w Marynarce Wojennej dotyczące jej kontaktów z sojusznikami i innych spraw… aneks zawierający listę odznaczonych… w sumie 1250 nazwisk”65.

Spora część książek zgromadzonych w bibliotece Muzeum Marynarki Wojennej pogrupowana jest w ramach serii wydawniczych, z których niektóre z nich są dziś trudno dostępnymi pozycjami wydawniczymi,: takimi jak : „Biblioteka pamięci pokoleń”, „Typy broni i uzbrojenia”66, „Miniatury morskie”67, „Historyczne bitwy”68, „Bitwy polskie” 69, „Encyklopedia okrętów wojennych”70 wydawnictwa Aj-Press, „Ilustrowana encyklopedia techniki wojskowej” wydawnictwa Lampart, „Zeszyty Helskie” wydawane przez Muzeum Obrony Wybrzeża – Hel, czy też wspomniane już „Księgi Floty Ojczystej”. Morski charakter zbiorów biblioteki podkreślają również liczne książki wydane przez nieistniejące już Wydawnictwo Morskie, m. in. w ramach serii „Historia Morska”71.

Z księgozbioru dotyczącego spraw regionalnych tzw. „gdynian”, oprócz tak sztandarowych pozycji jak licząca dwa tomy „Encyklopedii Gdyni” pod red. Małgorzaty Sokołowskiej, czy też album „Miasto z morza i marzeń” Sławomira Kitowskiego, wymienić należy również niemieckojęzyczny przedwojenny informator portowy „Der Hafen von Gdynia”72. Z punktu widzenia powiązań Gdyni z Marynarką Wojenną dużą wartość poznawczą mają materiały z sympozjum naukowego, które odbyło się 26 czerwca 1996 roku. Referaty z tej konferencji opublikowane zostały pod red. Jerzego Przybylskiego i Bogdana Zalewskiego jako materiały pokonferencyjne w tomie pod tytułem „Marynarka Wojenna w dziejach Gdyni”73. Zamieszczone tam artykuły ukazują powiązania Marynarki Wojennej z Gdynią od momentu powstania miasta równocześnie z powstaniem i rozwojem marynarki na wielu różnych płaszczyznach.

Spośród wydawnictw zagranicznych należy wspomnieć o pomnikowej serii „Conway’s History of the Ship”. Na półkach biblioteki znajdziemy jedynie dwa tomy
poświęcone okrętom w latach 1860-1905 oraz 1906-1921. Znacznie lepiej przedstawia się sytuacja, jeśli chodzi o wydawane od ponad stu lat roczniki „Jane’s Fighting Ships”74. Ten najstarszy na świecie i nadal wydawany rocznik flot jest dostępny w czytelni Biblioteki Muzeum Marynarki Wojennej z lat 1943-1980. Oprócz roczników „Jane’s Fighting Ships” w posiadaniu biblioteki są również inne wydawnictwa Jane’a, takie jak: „Jane’s Underwater Warfare Systems” poświęcone m.in. torpedom, minom, sonarom, peryskopom, „Jane’s Naval Weapon Systems” dotyczący systemów uzbrojenia okrętów oraz współcześnie przeredagowane reprinty „Fighting Ships of Word War I” i „Fighting Ships of Word War II”. Z innych almanachów okrętów w zbiorach biblioteki znajdziemy „Kieszonkowy album niemieckiej floty” wydawany od 1900 r. przez Bruno Weyersa, a po jego śmierci przez Aleksandra Breda. Od 1953 r. roczniki zmieniły nazwę na „Weyers – almanach okrętów wojennych”75. Pośród innych roczników flot, jakie znajdziemy w bibliotece MMW, wymienić należy również wydawane jeszcze przed pierwszą wojną takie wydawnictwa jak „Nauticus”76 oraz „Jahrbuch der deutschen Krigsmarine”77.

Wśród księgozbioru obcojęzycznego wyróżnia się dzieło amerykańskiego historyka Samuela Eliota Morisona (ur. 9 lipca 1887r. w Bostonie, zm. 15 maja 1976 r.), autora monumentalnej, 15-tomowej „History of United States Naval Operations in World War II”78. Morison odznaczony Medalem Wolności, dwukrotny laureat Nagrody Pulitzera, profesor Harvard University, kontradmirał United States Naval Reserve. Pełnił obowiązki wykładowcy na Uniwersytecie Harvarda, jednocześnie kontynuując pracę nad historią US Navy. Zaowocowała ona piętnastoma tomami „History of United States Naval Operations in World War II”, wydawanymi w latach 1946-1962 przez Little, Brown & Co. z Bostonu. Brytyjski punkt widzenia II wojny światowej na morzu, dobrze oddaje dzieło „The war at sea 1939-1945” autorstwa kapitana Stephana Wentwortha Roskilla emerytowanego oficera Royal Navy79. Wartość tej pracy polega m.in. na tym, że autor skonfrontował oficjalne źródła brytyjskie z archiwaliami niemieckimi. W kolekcji prac obcojęzycznych znajdziemy również dzieło „The Influence of Sea Power upon History 1660-1783”80 (Wpływ potęgi morskiej na historię 1660-1783) największego teoretyka wojny morskiej kontradmirała Alfreda Thayera Mahana.Koncepcje Mahana miały decydujący wpływ na strategię morską Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej przełomu XIX i XX wieku. Praca ta przedstawia rozwój floty z uwzględnieniem ówczesnych potęg – Wielkiej Brytanii i Francji, co było podstawą na temat działalności i późniejszego rozwoju floty Stanów Zjednoczonych. Ważne miejsce wśród książek obcojęzycznych, dotyczących Polskiej Marynarki Wojennej, mają dwie dziś trudno dostępne prace historyka polskiego pochodzenia Michaela Alfreda Peszke „The Polish Navy In the Second Word War”81 oraz „Poland’s Navy 1918-1945”82. Autor ten specjalizuje się w badaniu tematyki dotyczącej udziału polskich sił zbrojnych w okresie II wojny światowej. Pierwsza z wymienionych książek powstała na zamówienie Stowarzyszenia Marynarki Wojennej w Londynie. Została przetłumaczona przez Andrzeja Jabłońskiego oraz Mieczysława Serafina i dołączona jako dodatek do „Przeglądu Morskiego” w 1995 roku83. Druga stanowi jej rozszerzoną i uzupełnioną wersję, opartą m.in. na źródłach Instytutu Polskiego i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie84.

Zbiór wydawnictw ciągłych Biblioteki Muzeum Marynarki Wojennej stanowi różnorodny i cenny materiał badawczy dla wszystkich zainteresowanych dziejami Polski na morzu, a w szczególności historią Polskiej Marynarki Wojennej. Spośród nich wymienić należy przede wszystkim takie tytuły jak: „Przegląd Morski”, w tym numery przedwojenne z lat 1928-1939, „Morze” wraz kompletem numerów przedwojennych z lat 1924-1939, „Na straży wybrzeża”, „Bandera”, „Nautologia”, „Rocznik Gdyński”, „Rocznik Gdański”, „Rocznik Ośrodka Nauk Społecznych i Wojskowych Marynarki Wojennej”, „Wojskowy Przegląd Historyczny”85, „Zapiski Historyczne”, „Przegląd Historyczny”, „Kwartalnik Historyczny”, „Dzieje Najnowsze”, „Przegląd Zachodni”, „Komunikaty Instytutu Bałtyckiego”, „Muzealnictwo”, „Muzealnictwo Wojskowe”, „Studia i Materiały do Historii Wojskowości”, „Zeszyty Naukowe Akademii Marynarki Wojennej”. Wśród wydawnictw periodycznych, które są w posiadaniu biblioteki warto wspomnieć o pismach wydawanych w Londynie przez Stowarzyszenie Kombatantów
Marynarki Wojennej. Jednym z nich były wydawane od 1949 do 2005 r. „Nasze Sygnały”, których biblioteka może pochwalić się kompletem w swych zbiorach86. Drugi tytuł to „Okólnik” – pismo Związku Polskich Oficerów Marynarki Handlowej w Londynie z Sekcją Marynarzy. Równie ciekawe i dość unikalne dziś pismo, którego kilkanaście numerów jest w zbiorach biblioteki Muzeum Marynarki Wojennej, to „Polska na Morzach”. W założeniach czasopismo miało kontynuować – na emigracji – tradycje wydawanego przed wojną pisma „Morze”. „Polska na Morzach” wydawana była w Londynie od listopada 1941 do lipca 1946 r. jako miesięcznik i dwumiesięcznik. Pismo to, z początku wydawane tylko po polsku, miało ukazywać aliantom kwestie polskiego udziału w wojnie, z naciskiem na sprawy morskie. Od r. 1943 dodano równorzędny angielski tytuł „Poland on the Seas”, a publikowane teksty tłumaczone były równolegle na angielski87. Z wydawnictw ciągłych wymienić należy również pierwsze wydawane po r.1918 polskie pismo ogólnowojskowe „Bellona”. W zbiorach biblioteki znajdują się, niestety, tylko roczniki z lat 1920, 1926, 1927, 1942, 1943, 1946, 1947, a ich wartość i znaczenie dla polskiej histo riografii wojskowej jest nie do przecenienia88. Z tytułów obcojęzycznych przechowywanych przez bibliotekę wyróżnić należy takie pisma jak: „Marine Rundschau”, „Navy International”, „La Revue Maritine”, „Armees”, „Proceedings”, „International Defense Review”, „Sea Breezes”, „Wehr-Wissenschaftliche Rundschau”, „Marine Wesen”, „Gangut”, czy jedno z najstarszych czasopism morskich „Morskoj Sbornik”, którego numery z lat 50., 60., 70. i 80. ubiegłego wieku biblioteka Muzeum Marynarki Wojennej posiada w swych zbiorach89.

W Bibliotece Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni znajdują się też liczne atlasy historyczne i geograficzne, mapy arkuszowe, plany oraz przewodniki. Z zasobów kartograficznych warto wymienić imponujący swymi rozmiarami 2-tomowy „Morskoj atlas”90 czy „Fizyczno-geograficzny atlas morza”91. Prawdziwą perłą wśród zbiorów kartograficznych jest faksymilowe wydanie słynnego “Atlas maior sive Cosmographiae Blaviana, que solum, salum, coelum accuratissime describuntur” Joana Blaeu’a. Atlas ten opublikowano po raz pierwszy w 1662 r., w nakładzie nie przekraczającym 300 egzemplarzy. Ofiarowywany był często ówczesnym królom i cesarzom. Zawierał on 600 map obrazujących ówczesny świat. Nowe wydanie z r. 1992 zawiera wybór 100 najważniejszych map reprodukowanych z oryginału przechowywanego w Gabinecie Map Królewskiego Towarzystwa Geograficznego w Londynie92.

Trzeba w tym miejscu zaznaczyć, że pewna liczba materiałów bibliotecznych – w tym wiele czasopism znajdujących się w bibliotece muzeum – jest w trakcie prac inwentaryzacyjno-porządkowych i nie została włączona do zbiorów biblioteki muzeum. Są to zazwyczaj publikacje, które zostały przekazane jako dary od osób prywatnych, dublety książek i czasopism, druki ulotne, foldery reklamowe i informacyjne. Gromadzenie zasobów, jak już wspomniano, opiera się na zakupie i darach. Liczba egzemplarzy kupowanych książek jest zróżnicowana. Zazwyczaj jest to jeden egzemplarz, wyjątek stanowią wydawnictwa o szczególnej wartości i przydatności dla potrzeb muzeum, które gromadzi się w trzech egzemplarzach.

Biblioteka, będąc warsztatem pracy naukowej głównie dla pracowników muzeum, prowadzi również własne badania. Skupiają się one nie tylko na dokumentacji zbiorów, lecz również na pracach bibliograficznych z zakresu historii Marynarki Wojennej. Z ostatnich przedsięwzięć bibliograficznych należy wymienić opracowanie „Bibliografii publikacji pracowników Muzeum Marynarki Wojennej za lata 1953-2012”93, którą zapewne trzeba będzie za jakiś czas powtórzyć wraz z uzupełnieniami z lat wcześniejszych. Opracowano również „Bibliografię zawartości Rocznika Ośrodka Nauk Społecznych i Wojskowych Marynarki Wojennej numerów 1-5 z lat 1962-1970”94. Mocno zaawansowane są prace nad opracowaniem bibliografii publikacji jednego z najbardziej zasłużonych historyków Marynarki Wojennej kmdr. por. Edmunda Kosiarza, którego 20. rocznica śmierci przypadnie w 2014 roku. W tym miejscu należy również wspomnieć o prowadzonych badaniach nad stanem historiografii Marynarki Wojennej po 1945 r. na łamach polskiego czasopiśmiennictwa naukowego. Ich wyniki mają dać odpowiedź, w jakim miejscu i na jakim etapie znajduje się stan badań nad dziejami Marynarki Wojennej w okresie I Rzeczypospolitej, w latach Drugiej Rzeczypospolitej, w okresie drugiej wojny światowej oraz w okresie Polski Ludowej do r. 1989. Prowadzona od lipca 2012 r. statystyka odwiedzin czytelników w pracowni, zarówno pracowników muzeum, jak i osób spoza muzeum, wykazuje miesięcznie około 60 osób. Wykorzystanie zbiorów od lipca 2012 r. utrzymuje się na poziomie 30% zasobów, co jak na podręczną bibliotekę muzealną uznać należy za bardzo wysokie.

Przedstawioną powyżej analizę wybranych zbiorów przechowywanych przez bibliotekę przybliża jedyny, niestety, istniejący obecnie katalog autorski. Od r. 2012 rozpoczęto tworzenie nowego katalogu przedmiotowego, który da możliwość na pełniejsze wykorzystanie zgromadzonych książek. Katalog ten opracowywany jest przy wykorzystaniu słownika języka haseł przedmiotowych Biblioteki Narodowej oraz słownika języka haseł przedmiotowych piśmiennictwa wojskowego, opracowanego przez Bibliotekę Główną Akademii Obrony Narodowej i Centralną Bibliotekę Wojskową w Warszawie. Równocześnie przystąpiono do tworzenia elektronicznego katalogu, opierając się na systemie obsługi biblioteki Libra. Umożliwi on w przyszłości każdemu zainteresowanemu na wstępne zapoznanie się ze zbiorami oraz odszukanie interesujących materiałów przez Internet. W celu lepszej identyfikacji samej biblioteki, w katalogach centralnych Biblioteki Narodowej nadany został jej numer siglum GDY 021.

Przypisy
1 Nie wspomina o niej – jak również zresztą o bibliotece Muzeum Miasta Gdyni w swym artykule W. Flisikowski, Stan rozwoju bibliotecznej bazy naukowo-edukacyjnej w Gdyni, „Zeszyty Gdyńskie”, 2007 nr 2, s. 263-271, gdzie wymienia jedynie biblioteki gdyńskich szkół wyższych w tym poszczególnych wydziałów Uniwersytetu Gdańskiego, znajdujących się na terenie Gdyni, Instytutów : Rybackiego, Medycyny Morskiej i Tropikalnej, Meteorologii i Gospodarki Wodnej oraz Miejską Bibliotekę Publiczną.
2 Szerzej na temat tego działu zob. S. Kudela, Dział Historyczny Muzeum Marynarki Wojennej, „Biuletyn Historyczny”, 2004 nr 19, s. 30-36.
3 Informacja o księgozbiorze Wydziału Historycznego Marynarki Wojennej, „Biuletyn Historyczny”, 1963, s. 301-314.
4 Księgi Inwentarzowe Księgozbioru (zakupów) o numerach RTD/54 s. 193, RTD/52 s. 141, RTD/58 s. 91; Księgi Inwentarzowe Księgozbioru (darów) o numerach RTD/57 s. 299, RTD/51, s. 36.
5 Encyklopedia wiedzy o książce, red. A. Birkenmajer [i in.], Warszawa 1971, s. 215-217, 261-264., pod hasłami „biblioteka fachowa” i „biblioteka specjalna”.
6 Lloyd’s Register of Shipping (LR) (pol. Rejestr Lloyda) – brytyjskie towarzystwo klasyfikacyjne z siedzibą w Londynie; najstarsze i jedno z trzech największych w świecie. Początki jego działalności sięgają końca XVII w. i uznaje się za nie publikowanie od 1696 r. przez Edwarda Lloyda biuletynu “Lloyd’s List”. Jednak dopiero od 1760 r. rozpoczęła działalność grupa szesnastu inspektorów, których zadaniem było dokonywanie przeglądów statków, ocena ich stanu technicznego i prowadzenie rejestru jednostek. Ponieważ wśród właścicieli statków w wielu brytyjskich portach działalność londyńskiego biura budziła kontrowersje i podejrzenia o faworyzowanie statków budowanych w stoczniach z okolic Londynu, powoływali oni podobne organizacje w swoich miastach. Z biegiem czasu te małe towarzystwa klasyfikacyjne łączyły się, a w r. 1834 doszło do połączenia dwóch największych towarzystw, co dało początek organizacji w obecnej postaci.
7 Leon Koczy (ur. 25 marca 1900 w Strumieniu, zm. 1 września 1981 w Glasgow) – polski historyk, mediewista, archiwista, działacz polonijny. Ukończył historię na Uniwersytecie Poznańskim, gdzie pracował jako docent. Jego mistrzem był Kazimierz Tymieniecki. W 1939r. uczestniczył w kampanii wrześniowej, później jako kapitan Armii Polskiej przeszedł przez Bliski Wschód, Palestynę i Egipt. Po zakończeniu II wojny światowej osiadł w Szkocji. Był jednym z założycieli Instytutu Historycznego im. gen. Sikorskiego w Londynie i kierownikiem jednego z jego oddziałów. Był jednym z głównych autorów (obok Marian Kukiela) „Tek Historycznych”. Członek-założyciel Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie.
8 Szczegółowe omówienie tych wydawnictw przedstawił A. Kotecki, Publikacje Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni, „Jantarowe Szlaki”, 2009 nr 1, s. 9-13 ; zob. też idem, Wydawnictwa Muzeum Marynarki Wojennej, „Przegląd Morski”, 2003 nr 3, s. 76-87.
9 Z. Nowak, Oświecenie w Gdańsku, [w:] Historia Gdańska, t. 3, cz. 1 1655-1793, pod red. E. Cieślaka, Gdańsk 1993, s. 683.
10 S. M. Piaskowski, Kroniki Polskiej Marynarki Wojennej 1918+1946, Tom 1 [1918-31 XII 1937], Albany, 1983 ; Tom 2 [Organizacja, dokumenty i wydarzenia 1938-1941], 1987 ; Tom 3 [Organizacja, dokumenty i wydarzenia 1942-1946/47], 1990.
11 Tom 1 wydany został w nakładzie 300 egzemplarzy, T. 2 w nakładzie 200 egzemplarzy, a T. 3 w nakładzie 150 egzemplarzy. Szerzej na ten temat zob. W. Pater, Kroniki Polskiej Marynarki Wojennej 1918-1946, „Przegląd Morski”, 1991 nr 4, s. 65-70.
12 W. Krzyżanowski, A. Piechowiak, B. Wroński, Marynarka Wojenna. Dokumenty i opracowania, Londyn 1968.
13 Polskie Siły Zbrojne w II wojnie światowej, t.1, Kampania wrześniowa 1939, cz. 5 Marynarka wojenna i obrona polskiego wybrzeża, Londyn 1962 ; Polskie Siły Zbrojne w drugiej wojnie światowej, t. 2, Kampanie na obczyźnie, cz. 1, wrzesień 1939-czerwiec 1941, Londyn 1959; Polskie Siły Zbrojne w drugiej wojnie światowej, t. 2, Kampanie na obczyźnie, cz. 2, Londyn 1975.
14 Polska Marynarka Wojenna 1939-1947. Wybór dokumentów, Tom 1, Wybór i opracowanie Z. Wojciechowski, Gdynia 1999.
15 Rocznik oficerski 1923, Warszawa : Ministerstwo Spraw Wojskowych. Sztab Generalny-Oddział V 1923.
16 Rocznik Oficerski 1924, Warszawa : Ministerstwo Spraw Wojskowych. Sztab Generalny-Oddział V 1924.
17 Rocznik Oficerski 1928, Warszawa : Ministerstwo Spraw Wojskowych 1928.
18 Rocznik Oficerski 1932, Warszawa 1932 : Ministerstwo Spraw Wojskowych 1932.
19 Regulamin służby na okrętach Rzeczypospolitej Polskiej (R.S.O.), Warszawa 1932.
20 Regulamin służby na okrętach Rzeczypospolitej Polskiej (R.S.O.), Gdynia 1947.
21 Regulamin służby na okrętach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (R.S.O.), [b.m.w.] 1959.
22 Regulamin służby na okrętach Marynarki Wojennej Rzeczypospolitej Polskiej (R.S.O.), Gdynia 1990.
23 Regulamin dla służby obozowej dla wojsk francuskich w r. 1809. Wydany dla użytku wojsk Księstwa Warszawskiego, Kraków 1810.
24 Acta Poloniae Maritima, t. 7: 1632-1648, cz 1 i 2, oprac. W. Czapliński, Gdańsk 1951, 1959.
25 Najstarszy tekst prawa morskiego w Gdańsku, oprac. i na język polski przełożył B. Janik, wstęp: S. Matysik, Gdańsk 1961.
26 Zbiór dokumentów urzędowych dotyczących stosunku Wolnego Miasta Gdańska do Rzeczypospolitej Polskiej w Gdańsku, część IV 1927-1928, Gdańsk 1929.
27 Wojna obronna Polski 1939. Wybór źródeł, zebrali i oprac. M. Cieślewicz, T. Jurga, W. Ryżewski, A. Rzepniewski, P. Stawecki, Warszawa 1969.
28 A. Czołowski, Marynarka w Polsce. Szkic historyczny, Lwów-Warszawa-Kraków 1922.
29 Szerzej na ten temat zob. Benon Miśkiewicz, Pierwsza synteza dziejów polskiej marynarki wojennej [w:] Siły zbrojne- polityka pod red. P. Kurlendy, J. Romanowicza, A. Rossy, B. Zalewskiego, Toruń 2009, s. 195-202. ; Idem, Syntetyczne ujęcia dziejów Polskiej Marynarki Wojennej, „Studia z Dziejów Polskiej Historiografii Wojskowej”, 2004, T. VIII, s. 17 i n.
30 B. Śląski, Z dziejów marynarki polskiej, Poznań 1920.
31 Autor m.in. takich książek dotyczących Marynarki Wojennej jak : Obrona wybrzeża, Warszawa 1931 czy też Informator morski i kolonialny, Warszawa 1935. Zginął w Powstaniu Warszawskim lub obozie Neuengamme w styczniu 1945 roku zob. Henryk Pietraszkiewicz, O autorach „Przeglądu Morskiego” z lat 1928-1939, „Przegląd Morski”, 2008 nr 12, s. 23 i n.
32 R. Czeczott, Wojna morska na Bałtyku 1914-1918, Warszawa 1935.
33 A. Szelągowski, Walka o Bałtyk (1544-1621), Lwów 1904, wyd. 2 Lwów-Poznań 1921.
34 Szerzej na temat twórczości naukowej Adama Szelągowskiego zob. W. Czapliński, H. Wereszycki, Dorobek naukowy Adama Szelągowskiego, „Kwartalnik Historyczny”, 1962 nr 3, s. 615-634.
35 Więcej na temat tej postaci zob. W. Pater, Kapitan marynarki inżynier Witold Hubert, „Przegląd Morski”, 1989 nr 12, s. 59-64.
36 W. Hubert, Historia wojen morskich, Warszawa 1935.
37 W. Pater, Kapitan marynarki…, s. 62.
38 W. Hubert, Wojny bałtyckie, [Warszawa 1938].
39 Szerzej na ten temat zob. J. K. Sługocki, Biblioteki Polskiej Marynarki Wojennej w latach 1918-1939, Gdynia 2006, s. 30 i n. 40 Nauticae Res. Krótki zarys morskiej polityki Komandora Eugenjo Bollati Di Saint Pierre, przeł. A. Mohuczy, Toruń 1922.
41 Artyleria morska, t. 1, oprac. H. Laskowski, Warszawa 1927.
42 H. Bagiński, Zagadnienie dostępu Polski do morza, Warszawa 1927. Praca ta wydana została jeszcze dwukrotnie. W 1942 roku w Anglii, a 1959 w Polsce.
43 Wielka encyklopedia powszechna PWN, t. 1-12, 13 – suplement, Warszawa 1962-1970.
44 Nowa encyclopedia powszechna PWN, t. 1-6, Warszawa 1995-1996.
45 Wielka encyclopedia PWN, t. 1-31, Warszawa 2001-2005.
46 Der Grosse Brockhaus, t. 1-21, Leipzig 1928-1935.
47 Bolszaja Sowietskaja Encyklopedia, t. 1-51, Moskwa 1949-1958.
48 Z. Gloger, Encyklopedia staropolska. Ilustrowana, t. 1-4, Warszawa 1900-1903.
49 Z. Gloger, Encyklopedia staropolska. Ilustrowana, t. 1-2, Warszawa 1958.
50 Encyklopedia wojskowa, t. 1, A-M, Warszawa 2007, t. 2, N-Ż, Warszawa 2007.
51 Encyklopedia II wojny światowej, red. K. Sobczak, Warszawa 1975.
52 Encyklopedia techniki wojskowej, Warszawa 1978.
53 J. H. Röding, Allgemeines Wörterbuch der Marine, T. 1-4, Amsterdam [b.d.w.]
54 Dictionary of American Naval Fighting Ships, Vol. III, Washington 1968, Vol. V, Washington 1970, Vol. VI, Washington 1976, Vol. VII, Washington 1981.
55 Haze Gray & Underway – Naval History and Photography, www.hazegray.org, (dostęp z 02.04.2013)
56 Polska Bibliografia Morska 1919-1991, T. 1, Żegluga, pod red. M. Babnis, J. K. Sawickiego, Gdynia 1992 ; Polska Bibliografia Morska 1919-1991, T. 2, Oceanologia, rybołówstwo, pod red. M. Babnis, J.K. Sawickiego, Gdynia 1993 ; Polska Bibliografia Morska 1919-1991, T. 3, Porty, okrętownictwo, pod red. M. Babnis, J.K. Sawickiego, Gdynia 1994 ; Polska Bibliografia Morska 1919-1991, T. 4, Polityka morska, pod red. M. Babnis, J.K. Sawickiego, Gdynia 1995.
57 Bibliografia polskiego piśmiennictwa morskiego 1801-1900, Druki zwarte, oprac. A. Świderska, Wrocław 1986.
58 Bibliografia polskiego piśmiennictwa morskiego 1945-1975, Druki zwarte, oprac. M. Babnis, Gdańsk [b.r.w.].
59 Szerzej na ten temat zob. J. Tymiński, Seria z Kotwiczką Oficyny Wydawniczej Finna jako przykład popularyzacji wiedzy o Polskiej Marynarce Wojennej, „Biuletyn Historyczny”, 2013 nr 28, (w druku).
60 Kadry morskie Rzeczypospolitej, t. I, Polska Marynarka Handlowa. Absolwenci szkół morskich 1922-1992, pod red. J.K. Sawickiego, Gdynia 1994, wyd. 2 2000 ; Kadry morskie Rzeczypospolitej, t. II, Polska Marynarka Wojenna, cz. I, Korpus oficerów 1918-1947, pod red. J.K. Sawickiego, Gdynia 1996 ; Kadry morskie Rzeczypospolitej , t. III, Polska Marynarka Handlowa. Noty biograficzne kadry, słuchaczy i absolwentów szkół morskich Tczewa, Gdyni i Szczecina, pod. Red. J.K. Sawickiego, Gdynia 2002 ; Kadry morskie Rzeczypospolitej, t. IV, Polska Marynarka Handlowa. Absolwenci uczelni morskich Gdyni i Szczecina 2000-2005, pod red. J.K. Sawickiego, Gdynia 2007 ; Kadry morskie Rzeczypospolitej, t. V, Polska Marynarka Wojenna. Dokumentacja organizacyjna i kadrowa oficerów, podoficerów i marynarzy (1918-1947), Podrez. J.K. Sawickiego, Gdynia 2011 ; Kadry morskie Rzeczypospolitej, t. VI, Polska Marynarka Handlowa. Kadry, absolwenci i słuchacze Akademii Morskiej w Szczecinie. Studia i dokumentacja, pod red. J.K. Sawickiego, Gdynia 2012.
61 Z. Machaliński, Rola badań biograficznych nad poznaniem historii Polskiej Marynarki Wojennej, „Biuletyn Historyczny”, 2005 nr 20 s. 15.
62 W zbiorach biblioteki wiele książek z osobistymi dedykacjami autora. Szczegółowy wykaz publikacji Jerzego Pertka znajduje się w opracowaniu Jerzy Pertek. Poradnik bibliograficzny, oprac. R. Schräder, Poznań 1986. Opracowanie to jest jednak nie kompletne. 63 Więcej na temat tych badaczy i ich twórczości zob. B. Miśkiewicz, Polska historiografia wojskowa, Toruń 2003, s. 150-239.
64 Polska Marynarka Wojenna od pierwszej do ostatniej salwy w drugiej wojnie światowej. Album pamiątkowy, oprac. W. Kosianowski, Rzym 1947.
65 J. Pertek, Na marginesie „Księgi chwały polskiego marynarza”, „Nasze Sygnały”, R. 12/13: 1957/1958 nr 90/91, s. 1.
66 Serię tę tworzą nieduże kolorowe broszury prezentujące poszczególne typy broni lub uzbrojenia z XX i XXI wieku. Poszczególne zeszyty zawierają dokładny opis historii powstania i użytkowania danego typu sprzętu, jak również opis techniczny. Do chwili obecnej ukazało się ponad 220 zeszytów tej serii. Początkowo wydawana była przez Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej – od 1970 r., w późniejszych latach Dom Wydawniczy Bellona.
67 Seria ta poruszała szeroko pojętą tematykę morską i ukazywała się w latach 1958-1978 nakładem Wydawnictwa Morskiego w postaci kilkudziesięciostronicowych broszur. Autorem ilustrującym okładki tej serii był znany marynistyczny malarz Adam Werka. W obrębie serii wyróżniono kilka podserii, takich jak : Dziwy morza, Epizody wojen morskich, Epizody z dziejów żeglugi, Polskie okręty wojenne w latach 1920-1945, Pod korsarską banderą, Polskie tradycje morskie, SJ-2000, SOS, która wydawana była w zeszytowym formacie tzw. „duże” Miniatury, Żeglarze siedmiu mórz, Kontynuacja. W 2007 roku została seria ta została wznowiona i ukazuje się nakładem Wydawnictwa VIK. Do dziś ukazało się 12 tomików, które nawiązują wielkością i szatą graficzną do wydawanych przed laty zeszytów.
68 Seria wydawnicza o charakterze popularnonaukowym, wydawana od 1980 r., początkowo przez wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, a następnie przez Dom Wydawniczy Bellona. W serii ukazują się książki przedstawiające tło historyczne, przebieg i konsekwencje ważniejszych bitew z dziejów świata i Polski.
69 Seria ta ukazuje historię Polski poprzez pryzmat bitew, walk i potyczek stoczonych przez Polaków w wielu różnych wojnach i konfliktach.
70 Książki z tej serii zawierają szczegółowe opisy okrętów od projektu aż do jego ostatniej wersji. Szczegółowo przedstawione są wszystkie remonty, przebudowy ponadto zawierają kalendarium danej jednostki, nazwiska dowódców, unikatowe zdjęcia i plany w tym przekroje oraz rysunki detali. Do numeru 10 seria zatytułowana była „Monografie Morskie”.
71 J. Tymiński, Seria z Kotwiczką…, zob. przypis 5, (w druku).
72 Der Hafen von Gdynia, Gdynia 1934.
73 Marynarka Wojenna w dziejach Gdyni. Materiały z sympozjum naukowego 26 czerwca 1996 r., pod red. Jerzego Przybylskiego, Bogdana Zalewskiego, Gdynia 1997.
74 A. Śmigielski, „Jane’s Fighting Ships” ma już sto lat !, „Morza Statki i Okręty”, 1997 nr 4, s. 74.
75 J. Purchla, Weyers – klasyfikacja okrętów od 1905 do 1991 r., „Przegląd Morski”, 1993 nr 12, s. 67-72.
76 Nauticus. Jahrbuch für Deutschlands Seeinteressen. / Roczniki : 1904, 1907, 1938, 1940, 1941, 1942, 1943, 1944 / Berlin Verlagvon E.S. Mittler und Sohn. ; Nauticus. Jahrbuch für Seefahrt und Weltwirstchaft 1953. / Roczniki : 1953, 1956 /. Darmstadt Verl. von E. S. Mittler und Sohn.
77 Jahrbuch der deutschen Kriegsmarine. / Roczniki : 1936, 1940, 1941, 1942 / Leipzig Verlag von Breitkopf und Härtel.
78 Vol 1,The Battle of the Atlantic, September 1939 – May 1943 (1947); Vol 2, Operations in North African Waters, October 1942 – June 1943 (1946); Vol 3, The Rising Sun in the Pacific, 1931 – April 1942 (1948); Vol 4, Coral Sea, Midway and Submarine Actions, May 1942 – Aug 1942 (1949); Vol 5, The Struggle for Guadalcanal, August 1942 – February 1943 (1949); Vol 6, Breaking the Bismarcks Barrier, 22 July 1942 – 1 May 1944 (1950); Vol 7, Aleutians, Gilberts and Marshalls, June 1942 – April 1944 (1951); Vol 8, New Guinea and the Marianas, March 1944 – August 1944 (1953); Vol 9, Sicily – Salerno – Anzio, January 1943 – June 1944 (1954); Vol 10, The Atlantic Battle Won, May 1943 – May 1945 (1954); Vol 11, The Invasion of France and Germany, 1944 – 1945 (1955); Vol 12, Leyte, June 1944 –
January 1945 (1956); Vol 13, The Liberation of the Philippines, 1944 – 1945 (1959); Vol 14, Victory in the Pacific, 1945 (1960); Vol 15, Supplement and General Index (1962).
79 S.W. Roskill, The war at sea : 1939-1945, Vol. 1, The defensive, London 1954 ; Idem, The war at sea 1939-1945, Vol 2, The period of balance, London 1956 ; Idem, The war at sea 1939-1945, Vol. 3, The offensive, Part 1, ist June 1943-3ist May 1944, London 1960 ; Idem, The war at sea 1939-1945, Vol 3, The offensive, Part 2, ist June 1944-14th August 1945, London 1961.
80 A. T. Mahan, The Influence of Sea Power upon History 1660-1783, New York 1985.
81 M. A. Peszke, The Polish Navy In the Second Word War, London 1989.
82 M. A. Peszke, Poland’s Navy 1918-1945, New York 1999.
83 M. A. Peszke, Polska Marynarka Wojenna w II wojnie światowej. Szkic historyczny. Tłumaczenie oraz redakcja techniczna Andrzej Jabłoński, Mieczysław Serafin, Dodatek do „Przeglądu Morskiego”, 1995 nr 4.
84 Szerzej na ten temat zob. W. Karawajczyk, Marynarka Wojenna Polski w latach 1918-1945, „Przegląd Morski”, 1999 nr 9, s. 103-108. gdzie dokładne omówienie tej książki i twórczości M.A. Peszke.
85 W roku 2000 powrócono do pierwotnego tytułu Przegląd Historyczno-Wojskowy jaki kwartalnik miał przed wojną.
86 Więcej na ten temat zob. W. Pater, Pismo Stowarzyszenia Kombatantów Marynarki Wojennej (1945- 1992), „Biuletyn Historyczny”, 1993 nr 13, s. 22-28.
87 W zbiorach biblioteki są numery 1 z 1941 r., 1-6 z r. 1942, 1-9 z roku 1943, 1-10 z roku 1944, 1-6 z roku 1945 i 1-7 z roku 1946. Więcej na temat tego pisma i okoliczności w jakich było wydawane zob. J. Wadowski, Wizjonerzy Polski morskiej, „Morze”, 1989 nr 12, s. 23.
88 B. Miskiewicz, Studia historyczno wojskowe na łamach „Bellony” w latach 1918-1939, „Studia z Dziejów Polskiej Historiografii Wojskowej”, 1999 T. 3, s. 89-127 ; zob. też T. Urbańczyk, Polskie czasopiśmiennictwo wojskowe w latach 1914-1939, „Wojskowy Przegląd Historyczny”, 1991 nr. 3/4, s. 3-20.
89 Na temat tego pisma zob. M. Serafin, Jubileusz 150-lecia „Morskogo Sbornika”, „Przegląd Morski”, 1998 nr 3, s. 85-86.
90 Morskoj atlas, t. 1, Nawigacyjno-geograficzny, Moskwa 1950 , t. 2, Fizyczno-geograficzny, Moskwa 1953.
91 Fizyczno-geograficzny atlas morza, Moskwa 1964.
92 Wielki atlas XVII-wiecznego świata, J. Blaeu ; wstęp, opisy i wybór map J. Goss, Warszawa-Wrocław 1992.
93 J. Tymiński, Bibliografia publikacji pracowników Muzeum Marynarki Wojennej za lata 1953-2012, „Biuletyn Historyczny”, 2012, nr 27, s. 207-243.
94 Ibidem, Bibliografia zawartości Rocznika Ośrodka Nauk Społecznych i Wojskowych Marynarki Wojennej numerów 1-5 z lat 1962-1970, „Biuletyn Historyczny”, 2013, nr 28, (w druku).